Πότε τα προβιοτικά μπορεί να έχουν παρενέργειες

proviotikaΤα προβιοτικά είναι ζωντανοί μη παθογόνοι οργανισμοί οι οποίοι όταν χορηγηθούν σε συγκεκριμένες ποσότητες επιφέρουν ευεργετικά αποτελέσματα σε αυτόν που θα παίρνει.

«Τα τελευταία χρόνια υπάρχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα προβιοτικά μικρόβια τα οποία βρίσκονται σε διάφορα προϊόντα διατροφής, σε βρεφικά γάλατα, σε σκόνη και σε κάψουλες και πωλούνται σε πολλές χώρες. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή «Scientific Committee on Food of the European Commission» συνιστά τη χρήση προβιοτικών στα βρεφικά γάλατα όταν η αποτελεσματικότητα και η ασφάλεια τους έχει αποδειχθεί, σύμφωνα με κριτήρια που έχει διαμορφώσει η επιτροπή. Επίσης τα προβιοτικά μπορεί να προλάβουν τις παρενέργειες των αντιβιοτικών.

Σε ορισμένες περιπτώσεις όμως, αντί για καλό, τα προβιοτικά μπορεί να προκαλέσουν και αυτά παρενέργειες.

Τα προβιοτικά δεν είναι κατάλληλα για κάθε πάθηση και συνιστάται σε όσους θέλουν να τα χρησιμοποιήσουν να συμβουλευτούν έναν γιατρό για το πιο ενδείκνυται για την πάθησή τους καθώς και για τη δοσολογία που πρέπει να πάρουν.

«Τα προβιοτικά αντενδείκνυνται σε ασθενείς με ανοσοκοαταστολή και σε ασθενείς με αυξημένο κίνδυνο λοίμωξης μετά το χειρουργείο, σε ασθενείς με μη συμπαγή εντερικό βλενογόννο και σε ασθενείς με κεντρικούς καθετήρες» επισημαίνει η διευθύντρια του τμήματος παιδιατρικής γαστρεντερολογίας-ηπατολογίας και διατροφής της Παιδιατρικής Κλινικής «Μητέρα» Αίγλη Ζέλλου.

Παρενέργειες σε μωρά

Πρόσφατη μελέτη σε 41 θηλάζοντα βρέφη έδειξε ότι το προβιοτικό Lactobacillus reuteri μείωσε σημαντικά τους κολικούς και το κλάμα κατά 1 ώρα και 34 λεπτά μετά από 28 ημέρες σε βρέφη σε σχέση με βρέφη τα οποία έλαβαν σιμεθικόνη (φάρμακο για τους κολικούς). Ωστόσο η κ. Ζέλλου τονίζει ότι αυτή η μελέτη αφορά ένα πολύ μικρό δείγμα μωρώνκαι θα πρέπει να γίνουν και άλλες μεγαλύτερες μελέτες προκειμένου να επιβεβαιωθεί αυτό το συμπέρασμα.

Διάφορα είδη προβιοτικών αποδείχτηκαν αποτελεσματικά στη θεραπεία διάρροιας μετά από λήψη αντιβιοτικών. «Για τη συμπληρωματική θεραπεία παιδιών με οξεία διάρροια χορηγούνται μόνο συγκεκριμένα είδη προβιοτικών και σε κατάλληλη δοσολογία» επισημαίνει η κ Ζέλλου.

Εξάλλου χρήση των προβιοτικών στα πρόωρα μωρά έχει γίνει για την πρόληψη της νεκρωτικής εντεροκολίτιδας η οποία έχει συχνότητα 2,6-2,8% στα πολύ μικρά νεογνά. Οι πιο πρόσφατες μελέτες που αφορούσαν πρόωρα βρέφη έδειξαν ότι τα προβιοτικά μειώνουν τη θνητότητα από την νεκρωτική εντεροκολίτιδα σε ποσοστό μεγαλύτερο του 50% , χωρίς όμως να μειώνουν τα ποσοστά βακτηριαιμίας (ένα είδος λοίμωξης). Επίσης μία πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι τα προβιοτικά μειώνουν την εμφάνιση νεκρωτικής εντεροκολίτιδας και το θάνατο στα βρέφη βάρους κάτω των 1.500 γραμμαρίων ενώ δεν υπάρχουν στοιχεία ασφαλούς χρήσης σε βρέφη κάτω των 1000 γραμμαρίων.

«Ενώ οι μελέτες δείχνουν ότι τα προβιοτικά είναι γενικά ασφαλή υπάρχουν αναφορές λοίμωξης από γαλακτοβάκιλλο σε παιδιά και βρέφη, διάφοροι προβιοτικοί οργανισμοί έχουν απομονωθεί σε ενήλικες ασθενείς με ενδοκαρδίτιδα, βακτηραιμία και τοπικές λοιμώξεις. Τα προβιοτικά αυτά προέρχονταν από την εντερική χλωρίδα των ασθενών. ‘

Αλλες παρενέργειες που θα πρέπει να εξεταστούν είναι ερεθισμός του ανοσοποιητικού συστήματος, τοξικά μεταβολικά παράγωγα και μεταφορά γονιδίων από το βακτήριο στον ξενιστή» εξηγεί η κ. Ζέλλου.

Τέλος τονίζει ότι παραμένουν αναπάντητα τα ερωτήματα που αφορούν το σωστό χρόνο χορήγησης προβιοτικών, τη σωστή διάρκεια χορήγησής τους, το ποιο είναι το σωστό υπόστρωμα για τη χορήγησή τους και το αν διατηρούν μακροχρόνια το ευεργετικό τους αποτέλεσμα.

Δείτε επίσης