Υπάρχει και… μπεζ λίπος

Μέχρι σήμερα ξέραμε ότι υπάρχουν δύο τύποι λιπώδους ιστού. Πρώτον, το συνηθισμένο «λευκό» λίπος που αποθηκεύεται στα λευκά λιποκύτταρα τα οποία βρίσκονται κάτω από το δέρμα μας (αλλά και στα σπλάχνα μας) και συντελούν στην αύξηση του βάρους. Και δεύτεον, ο λεγόμενος φαιός λιπώδης ιστός, δηλαδή το «καφέ» λίπος που δεν αποτελεί ουσιαστικά μέσο αποθήκευσης ενέργειας αλλά παράγει θερμότητα για να ζεσταίνεται το σώμα.

Σε αντίθεση με τον λευκό λιπώδη ιστό, ο φαιός λιπώδης ιστός έχει την ικανότητα να «σπαταλά» την ενέργεια παράγοντας θερμότητα αντί να την αποθηκεύει με τη μορφή των τριγλυκεριδίων, ασκώντας πιθανά προστατευτική δράση απέναντι στην επιβλαβή υπερβολική θερμιδική πρόσληψη. Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι και οι ενήλικες διαθέτουν μικρές ποσότητες «καφέ» λίπους (σε αντίθεση με τα μωρά) άρα το όφελος ίσως να μην είναι μεγάλο.

Ερευνητές τώρα ανακάλυψαν έναν νέο τύπο λίπους – πρόκειται για το «μπεζ» λίπος το οποίο έρχεται να συμπληρώσει τη… χρωματική παλέτα του λευκού και του καφέ. Η νέα μελέτη που ανήκει σε ειδικούς της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ και δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Cell».

Η νέα ανακάλυψη δείχνει έναν καινούργιο στόχο – «κλειδί» για ανάπτυξη φαρμάκων ενάντια στην «επιδημία» της παχυσαρκίας. Μάλιστα οι ερευνητές έχουν δει ότι μια ορμόνη που παράγεται φυσικά από τον οργανισμό, η ιριζίνη, φαίνεται ότι ενεργοποιεί το «μπεζ» λίπος ώστε να καίει θερμίδες σχεδόν εξίσου αποτελεσματικά με το «καφέ». Οι ερευνητές από το Χάρβαρντ έχουν ήδη δημιουργήσει μια εταιρεία βιοτεχνολογίας (Ember Therapeutics) προκειμένου να αναπτύξουν θεραπεία με βάση την ιριζίνη για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας και του διαβήτη.

Το μπεζ λίπος

Όπως ανέφερε ο επικεφαλής της μελέτης δρ Μπρους Σπίγκελμαν «εντοπίσαμε έναν τρίτο τύπο λιποκυττάρων. Μέχρι τώρα γνωρίζαμε το ‘λευκό’ και το ‘καφέ’ λίπος και τώρα ανακαλύπτεται ένας τρίτος τύπος, το ‘μπεζ’ λίπος το οποίο υπάρχει σχεδόν σε όλους ή πιθανότατα και σε όλους τους ανθρώπους».

Η ομάδα του δρος Σπίγκελμαν ανακάλυψε τα «μπεζ» λιποκύτταρα σε διάσπαρτες λιπαποθήκες με μέγεθος όσο αυτό ενός μπιζελιού η καθεμία. Οι λιπαποθήκες αυτές βρίσκονταν κάτω από το δέρμα κοντά στην κλείδα και κατά μήκος της σπονδυλικής στήλης ενηλίκων.

Η μελέτη μάλιστα έδειξε ότι τα «μπεζ» λιποκύτταρα παράγονται από πρόδρομα βλαστοκύτταρα τα οποία «γεννούν» τα λευκά λιποκύτταρα. Αντιθέτως τα «καφέ» λιποκύτταρα προέρχονται από μυϊκά βλαστικά κύτταρα.

Υπό φυσιολογικές συνθήκες τα «μπεζ» λιποκύτταρα συμπεριφέρονται ως υβρίδιο των δύο τύπων λιποκυττάρων, έχοντας την ικανότητα τόσο να αποθηκεύσουν όσο και να καίνε θερμίδες. Με την κατάλληλη ενεργοποίηση όμως είναι δυνατόν να αυξηθεί η ικανότητα καύσεων, σημειώνουν οι ερευνητές. Η ενεργοποίηση αυτή μπορεί να επιτευχθεί είτε μέσω του κρύου είτε μέσω ορισμένων ορμονών όπως η ιριζίνη. Σημειώνεται ότι η ίδια ερευνητική ομάδα ανακοίνωσε την ανακάλυψη της ιριζίνης νωρίτερα εφέτος.

Δείτε επίσης