Οι άνθρωποι που πίνουν ακόμα και μέτριες ποσότητες αλκοόλ, αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο άνοιας, σύμφωνα με δύο νέες επιστημονικές έρευνες, μία αμερικανική και μία βρετανική, που έρχονται να θέσουν σε αμφισβήτηση την άποψη ότι το αλκοόλ με μέτρο μπορεί να κάνει καλό στον εγκέφαλο των ηλικιωμένων. Προηγούμενες μελέτες είχαν υποστηρίξει ότι ένα-δύο ποτηράκια κρασιού ή άλλου αλκοόλ τη μέρα μπορεί να μειώσουν τον κίνδυνο άνοιας, όμως οι νέες έρευνες δεν επιβεβαιώνουν κάτι τέτοιο. Πάντως, καθώς δεν έχουν ακόμα δημοσιευτεί σε ιατρικά περιοδικά, από τυπικής απόψεως τα νέα ευρήματα θεωρούνται προκαταρκτικά.
Οι ερευνητές δεν μπορούν να αποκλείσουν ότι τελικά δεν είναι το αλκοόλ που προκαλεί τα εγκεφαλικά προβλήματα στους ηλικιωμένους, αλλά ότι συχνά συμβαίνει το αντίστροφο, δηλαδή όσοι ήδη δυσκολεύονται να θυμηθούν λόγω ηλικίας, μπορεί απλούστατα να το ρίχνουν στο ποτό για να… ξεχάσουν ακόμη περισσότερο.
Στην πρώτη έρευνα, οι ερευνητές, με επικεφαλής την Τίνα Χόανγκ του Ερευνητικού Ινστιτούτου Υγείας Βετεράνων του Σαν Φρανσίσκο, που παρουσίασαν τα ευρήματά τους στο πλαίσιο του ετήσιου διεθνούς συνεδρίου της Εταιρίας Αλτσχάιμερ στο Βανκούβερ του Καναδά, μελέτησαν επί 20 χρόνια περίπου 1.300 γυναίκες άνω των 65 ετών.
Αλκοόλ και άνοια: Σημαντική σύνδεση
Η μελέτη έδειξε ότι όσες έπιναν περισσότερο αλκοόλ, ήσαν εκείνες που μετά από 20 χρόνια εμφάνιζαν άνοια, λιγότερο ή περισσότερο σοβαρή. Όσες παλαιότερα δεν έπιναν και άρχισαν να το κάνουν στη διάρκεια της τρίτης ηλικίας, αύξησαν σημαντικά (κατά 200%) τον κίνδυνο εμφάνισης άνοιας. Αντίστροφα, όσες έπιναν περισσότερο στο παρελθόν από ό,τι στην τρίτη ηλικία, είχαν αυξημένο κίνδυνο, αλλά σε μικρότερο βαθμό (30%).
Όσες γυναίκες καθ’ όλη την τρίτη ηλικία έπιναν σταθερά αλλά με μέτρο, δηλαδή επτά έως 15 ποτά με αλκοόλ μέσα στην εβδομάδα, είχαν επίσης αυξημένες πιθανότητες (60%) να αναπτύξουν προβλήματα μνήμης και άλλων νοητικών δυσλειτουργιών, που αποτελούν προειδοποιητικό σημάδι για μελλοντική άνοια -και πιθανώς Αλτσχάιμερ. Όπως είπε η Χόανγκ, «η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ δεν δρα προστατευτικά. Οι γιατροί πρέπει να αξιολογούν προσεκτικά πόσο πίνουν οι ηλικιωμένοι ασθενείς τους».
Καθώς η έρευνα αφορούσε μόνο γυναίκες, είναι αδύνατο να πει κανείς με βεβαιότητα αν τα ευρήματα ισχύουν εξίσου και για τους ηλικιωμένους άνδρες που πίνουν αλκοόλ. Πάντως, αν και άλλες έρευνες έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η κατανάλωση αλκοόλ με μέτρο μπορεί να έχει οφέλη για την υγεία και να δράσει προστατευτικά ιδίως για την καρδιά, οι ερευνητές εκτιμούν ότι ο εγκέφαλος γίνεται πιο ευάλωτος στο αλκοόλ όσο κανείς μεγαλώνει, γι’ αυτό, άλλωστε, ορισμένοι ειδικοί υποστηρίζουν ότι τα όρια ασφαλείας για την κατανάλωση αλκοόλ θα πρέπεινα είναι πιο αυστηρά στην περίπτωση των ατόμων τρίτης ηλικίας.
Σύμφωνα με τις επίσημες συστάσεις των αμερικανικών Αρχών ποτό θεωρείται μία ποσότητα αλκοόλ 14 γραμμαρίων και οι άνδρες δεν πρέπει να πίνουν πάνω από δύο ποτά τη μέρα, ενώ οι γυναίκες μέχρι ένα. Αντίστοιχα, οι βρετανικές Αρχές θεωρούν ως μερίδα ποτού ένα μικρό ποτήρι κρασί (125 ml) ή 25 ml άλλου αλκοόλ, και συστήνουν οι μεν άνδρες να μην πίνουν πάνω από τρεις έως τέσσερις μερίδες τη μέρα και οι γυναίκες πάνω από δύο έως τρεις.
Στο ίδιο συνέδριο, μία άλλη βρετανική ερευνητική ομάδα από την Ιατρική Σχολή του πανεπιστημίου του Έξετερ, με επικεφαλής τον δρα Ίαν Λανγκ, παρουσίασε παρεμφερή ευρήματα σχετικά με τις συνέπειες της περιστασιακής κραιπάλης με αλκοόλ. Μελετώντας τις περιπτώσεις περίπου 5.100 ανδρών και γυναικών επίσης άνω των 65 ετών, βρήκαν ότι όσοι μεθούσαν άγρια έστω και μία φορά το μήνα, ήταν πιθανότερο να εμφανίσουν προβλήματα μνήμης και άνοιας αργότερα.
Το αλκοόλ μπορεί να αυξήσει την πίεση και τη χοληστερόλη του αίματος, που με τη σειρά τους μπορούν να κάνουν ζημιά στα αγγεία που εφοδιάζουν τον εγκέφαλο με αίμα, προκαλώντας αγγειακού τύπου άνοια.
