Mια μελέτη, η οποία παρουσιάσθηκε στο ετήσιο συνέδριο της Εταιρείας Προσωπικότητας & Κοινωνικής Ψυχολογίας των ΗΠΑ, υποδηλώνει ότι η μοναξιά μπορεί να καταστείλει το ανοσοποιητικό σύστημα και να ανοίξει τον δρόμο για την καρδιοπάθεια. Η μελέτη έδειξε ότι τα μοναχικά άτομα εκδηλώνουν περισσότερες ενεργοποιήσεις ιών που βρίσκονταν σε λανθάνουσα κατάσταση στον οργανισμό τους, απ’ όσες οι άνθρωποι με ευρύ κοινωνικό περίγυρο.
Οι μοναχικοί άνθρωποι έχουν επίσης αυξημένες πιθανότητες να παράγουν φλεγμονώδεις ουσίες σε αντίδραση στο στρες – και οι ουσίες αυτές εμπλέκονται στην ανάπτυξη καρδιοπάθειας και άλλων νοσημάτων.
«Και τα δύο ευρήματα υποδηλώνουν ότι το ανοσοποιητικό σύστημα δεν λειτουργεί επαρκώς», δήλωσε η επικεφαλής ερευνήτρια δρ Λίσα Τζαρέμκα, από το Ινστιτούτο Έρευνας Συμπεριφορικής Ιατρικής στο Κολέγιο Ιατρικής του Πολιτειακού Πανεπιστημίου του Οχάιο.
Η δρ Τζαρέμκα και οι συνεργάτες της διερεύνησαν την πιθανή συσχέτιση μοναξιάς και ανοσοποιητικού συστήματος, λόγω προγενέστερων ευρημάτων που συσχετίζουν την κοινωνική απομόνωση με φτωχή υγεία και χρόνια προβλήματα υγείας.
Έτσι, μελέτησαν 200 γυναίκες με παλαιό ιστορικό καρκίνου του μαστού και 134 υπέρβαρους εθελοντές δίχως σοβαρά προβλήματα υγείας.
Μοναξιά και κυτταρομεγαλοϊός
Οι ερευνητές υπέβαλλαν σε αναλύσεις αίματος τις γυναίκες που είχαν νικήσει τον καρκίνο του μαστού, αναζητώντας αντισώματα εναντίον του κυτταρομεγαλοϊού (ανήκει στην οικογένεια των ιών του έρπητα). Ο κυτταρομεγαλοϊός είναι ένας συχνός ιός (τον φέρουν πάνω από τέσσερις στους 10 ενήλικες), ο οποίος παραμένει σε λανθάνουσα (ανενεργή) κατάσταση στο σώμα, δίχως να προκαλεί συμπτώματα.
Μολονότι όταν είναι ενεργός ο κυτταρομεγαλοϊός δεν προκαλεί κατ’ ανάγκην συμπτώματα, το ανοσοποιητικό σύστημα διεγείρεται και παράγει αντισώματα – δηλαδή προστατευτικές πρωτεΐνες που το βοηθούν να καταπολεμήσει τον ιό. Όταν ένας άνθρωπος έχει στο αίμα του υψηλά επίπεδα αντισωμάτων, σημαίνει ότι έχει και υψηλά επίπεδα ενεργού ιού.
Οι εθελόντριες συμπλήρωσαν επίσης ειδικά ερωτηματολόγια για την μοναξιά και τις κοινωνικές σχέσεις τους. Οι αναλύσεις αίματος και οι απαντήσεις στα ερωτηματολόγια έδειξαν πως όσο πιο μόνη ένιωθε μία γυναίκα, τόσο υψηλότερα ήταν τα επίπεδα του κυτταρομεγαλοϊού στο αίμα της.
«Αυτό αποτελεί σαφή ένδειξη ότι το ανοσοποιητικό σύστημα είναι υπονομευμένο και αδυνατεί να διατηρήσει τον ιό σε λανθάνουσα κατάσταση», δήλωσε η δρ Τζαρέμκα.
Κυτταροκίνες και στρες
Στο δεύτερο στάδιο της μελέτης τους, οι ερευνητές υπέβαλλαν σε αναλύσεις αίματος 144 από τις γυναίκες με ιστορικό καρκίνου και τους 134 υπέρβαρους αλλά υγιείς εθελοντές, αναζητώντας μία ομάδα πρωτεϊνών που λέγονται κυτταροκίνες. Οι κυτταροκίνες είναι φλεγμονώδεις ουσίες, οι οποίες βραχυπρόθεσμα μάς ωφελούν επειδή παίζουν ρόλο στην επούλωση των πληγών – είναι λ.χ. υπεύθυνες για το κοκκίνισμα και την διόγκωση που συνοδεύουν μια πληγή που κλείνει.
Προγενέστερες μελέτες έχουν δείξει ότι η παραγωγή κυτταροκινών εμποδίζεται από το στρες – γι’ αυτό και στην παρούσα μελέτη οι ερευνητές δημιούργησαν συνθήκες στρες και μέτρησαν τις ουσίες αυτές πριν και μετά από την έκθεση στο στρες.
Οι συνθήκες του στρες ήταν να δώσουν οι εθελοντές μία ομιλία ενώπιον κοινού, το οποίο δεν αντιδρούσε σε τίποτα απ’ όσα έλεγαν – δεν γελούσε καν, όταν έλεγαν κάποιο αστείο. Αποτέλεσμα: όσο πιο μοναξιά ένιωθαν οι εθελοντές, με βάση τις απαντήσεις τους στα ερωτηματολόγια, τόσο υψηλότερα ήταν τα επίπεδα των κυτταροκινών στο αίμα τους μετά την ομιλία.
Το εύρημα αυτό είναι σημαντικό, διότι αν τα επίπεδα των κυτταροκινών είναι επίμονα υψηλά, σηματοδοτούν χρόνια φλεγμονή – και η χρόνια φλεγμονή σχετίζεται με πολλά δεινά, από την καρδιοπάθεια και τον τύπου 2 σακχαρώδη διαβήτη έως τις απόπειρες αυτοκτονίας, σύμφωνα με τους ερευνητές.
