Σύμφωνα με μία νέα μελέτη, oι άνδρες οι οποίοι βιώνουν σωματικά τα όνειρά τους την ώρα που κοιμούνται, διατρέχουν πενταπλάσιο κίνδυνο να εκδηλώσουν άνοια. Το να κινείται κάποιος, να περπατάει, να μιλάει, να «οδηγεί» ένα αόρατο αυτοκίνητο ή να παλεύει εν όσω είναι κοιμισμένος (συμπτώματα υπνοβασίας) αποτελεί ισχυρό προγνωστικό δείκτη εκδήλωσης άνοιας με σωμάτια Lewy. Υπολογίζεται ότι ο ένας στους 25 ενήλικες παρουσιάζει κατά κάποιο τρόπο συμπτώματα υπνοβασίας στον ύπνο του.
Τα σωμάτια Lewy (πήραν την ονομασία τους από τον γιατρό που τα ανακάλυψε) είναι σφαιρικά ιζήματα πρωτεϊνών που συγκεντρώνονται στα νευρικά κύτταρα. Η παρουσία τους στον εγκέφαλο επηρεάζει την φυσιολογική λειτουργία του. Προς το παρόν δεν είναι γνωστό πως συσσωρεύονται στον εγκέφαλο.
Η άνοια με σωμάτια Lewy είναι μία εκφυλιστική ασθένεια, που προκαλεί προβλήματα εγρήγορσης, αποπροσανατολισμό, δυσκολίες στον προγραμματισμό και διαταραχή της μνήμης. Οι πάσχοντες εκδηλώνουν επίσης συμπτώματα όμοια με της νόσου Πάρκινσον, όπως επιβράδυνση των κινήσεων, δυσκαμψία των μυών, τρόμο (τρέμουλο) των άκρων, αστάθεια στη βάδιση, απώλεια της εκφραστικότητας του προσώπου και αλλαγές στην ένταση και τον τόνο της φωνής. Η ασθένεια προσβάλλει εξίσου άνδρες και γυναίκες, ενώ είναι συχνότερη στις ηλικίες άνω των 65 ετών.
Η άνοια με σωμάτια Lewy αποτελεί την δεύτερη πιο συχνή μορφή άνοιας έπειτα από τη νόσο Αλτσχάιμερ, αντιπροσωπεύοντας το 10% των συνολικών κρουσμάτων άνοιας. Είναι πολύ δύσκολο να διαχωριστεί από τη νόσο Αλτσχάιμερ, ιδίως όταν οι δύο ασθένειες βρίσκονται στα αρχικά τους στάδια. Όταν διαγνωσθεί η άνοια με σωμάτια Lewy, οι ασθενείς μπορούν να λάβουν φάρμακα που αντιμετωπίζουν τα σχετιζόμενα νοητικά προβλήματα αλλά δεν υπάρχουν προς το παρόν θεραπεία.
Διαταραχή συμπεριφοράς στον ύπνο REM
Η σωματική «αναβίωση» των ονείρων είναι μία διαταραχή που εκδηλώνεται κατά το στάδιο REM του ύπνου (είναι το στάδιο των ονείρων) και ονομάζεται διαταραχή της συμπεριφοράς στον ύπνο REM. Το στάδιο REM του ύπνου είναι η φάση κατά την οποία βλέπουμε όνειρα.
Η διαταραχή της συμπεριφοράς στον ύπνο REM ουσιαστικά σημαίνει απώλεια της παράλυσης των μυών που φυσιολογικά εμφανίζεται κατά το συγκεκριμένο στάδιο του ύπνου.
Όπως εξήγησαν στο πρόσφατο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Ακαδημίας Νευρολογίας (ΑΑΝ) επιστήμονες από την Κλινική Μάγιο, στις ΗΠΑ, η διαταραχή αυτή μπορεί να εκδηλωθεί τρεις δεκαετίες ή περισσότερο πριν από την διάγνωση της άνοιας με σωμάτια Lewy. Εντούτοις, φαίνεται πως είναι ισχυρότερη στους άντρες παρά στις γυναίκες.
Υπνοβασία και άνοια με σωμάτια Lewy
Οι επιστήμονες βασίζουν τα συμπεράσματά τους σε μελέτη στην οποία συμμετείχαν 75 πάσχοντες από άνοια με σωμάτια Levy. Οι γιατροί εξέτασαν τις μαγνητικές τομογραφίες του εγκεφάλου των ασθενών και έλεγξαν το ιστορικό τους για να διαπιστώσουν εάν κάποια στιγμή κατά το παρελθόν είχαν διαγνωσθεί με διαταραχή της συμπεριφοράς στον ύπνο REM.
«Αν και προφανώς δεν θα παρουσιάσει άνοια όποιος έχει εκδηλώσει διαταραχή συμπεριφοράς στον ύπνο REM, το 75-80% των ασθενών μας με αυτή την μορφή άνοιας είχαν ιστορικό διαταραχής συμπεριφοράς στον ύπνο REM», διευκρίνισε η επικεφαλής ερευνήτρια δρ Μελίσα Μάρεϊ, νευροεπιστήμονας στην Κλινική Μάγιο.
«Συνεπώς, αποτελεί πανίσχυρο δείκτη της άνοιας με σωμάτια Lewy και ενδεχομένως θα μπορούσε να συμβάλλει στη βελτίωση της διάγνωσης και ενδεχομένως της θεραπείας αυτής της μορφής άνοιας», πρόσθεσε.
Όπως εξήγησε, μερικές φορές είναι πολύ δύσκολο να διαχωριστεί η άνοια με σωμάτια Lewy από τη νόσο Αλτσχάιμερ, ιδίως όταν οι δύο ασθένειες βρίσκονται στα αρχικά τους στάδια. Ωστόσο, «έχουμε διαπιστώσει πως μόνον το 2-3% των ασθενών μας με Αλτσχάιμερ έχουν ιστορικό της ίδιας διαταραχής στη συμπεριφορά του ύπνου», επισήμανε η δρ Μάρεϊ.
