Η ερυθρά είναι μια ακίνδυνη ασθένεια της παιδικής ηλικίας που εξελίσσεται σε πάνω από 50% των περιπτώσεων χωρίς να εκδηλωθούν ποτέ συμπτώματα. Δεδομένου ότι πρόκειται για ήπια ασθένεια, η ερυθρά δεν απαιτεί ιδιαίτερη αντιμετώπιση ή θεραπεία.
Ο ιός της ερυθράς παρουσιάζεται μόνο στον άνθρωπο και μεταδίδεται με τα σταγονίδια. Επίσης κατά την εγκυμοσύνη μπορεί να μεταδοθεί από γυναίκα, δια μέσου του πλακούντα, στο έμβρυο στο οποίο μπορεί να προκαλέσει συγγενή λοίμωξη.
Η ερυθρά παρουσιάζεται κυρίως το χειμώνα και την άνοιξη. Ο χρόνος επώασης ανέρχεται σε 14 ως 21 μέρες, ο κίνδυνος μετάδοσης όμως υφίσταται ήδη 7 μέρες πριν και 7 με 10 μέρες μετά την εμφάνιση του εξανθήματος.
Συμπτώματα
Το χαρακτηριστικό σύμπτωμα της ασθένειας είναι ένα διακριτικό ροδόχρωμο εξάνθημα που ξεκινάει στο κεφάλι πίσω από τα αυτιά και μπορεί να εξαπλωθεί σε ολόκληρο το σώμα. 1 με 3 μέρες μετά την εμφάνιση του το εξάνθημα εξαφανίζεται.
Χαρακτηριστικό είναι επίσης και το πρήξιμο των λεμφαδένων στην περιοχή του αυχένα και πίσω από τα αυτιά. Πριν ή κατά τη διάρκεια του εξανθήματος μπορεί να εμφανιστεί ελαφρύς πυρετός με πόνους στις αρθρώσεις και προσωρινά φαινόμενα κρυολογήματος.
Λόγω του κινδύνου μετάδοσης, όσα παιδιά προσβάλλονται από ερυθρά δεν πρέπει να πηγαίνουν για 7 με 10 μέρες μετά την εμφάνιση του εξανθήματος στο σχολείο ή στις δουλειές τους. Επειδή η ερυθρά στην αρχή μοιάζει με την ιλαρά ή την οστρακιά πρέπει η διάγνωση να επιβεβαιωθεί από γιατρό.
Στην εγκυμοσύνη
Αν νοσήσει μια γυναίκα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης της από ερυθρά, υπάρχει η πιθανότητα ο ιός να μολύνει με τη σειρά του και το έμβρυο μέσω του πλακούντα, κάτι που μπορεί να του προκαλέσει βαριές βλάβες, όπως τύφλωση, κώφωση, καρδιακά προβλήματα ή ακόμη και να γεννηθεί νεκρό το έμβρυο. Γι’ αυτόν το λόγο σε τέτοιες περιπτώσεις συνιστάται πάντα στη γυναίκα η διακοπή της κύησης.
Μια έγκυος γυναίκα πρέπει να προσέξει να μην μολυνθεί από ερυθρά ιδιαίτερα στο πρώτο τρίμηνο. Ο ιός της ερυθράς περνά μέσω του πλακούντα και μπορεί να προκαλέσει διαταραχές στο έμβρυο όπως εμφάνιση συγγενών ανωμαλιών (85%) χαμηλό βάρος γέννησης, ηπατοσπληνομεγαλία, ίκτερος, αιμολυτική αναιμία. Σσε ποσοστό 50 % προκαλεί αυτόματη αποβολή.
Στο δεύτερο τρίμηνο στην εγκυμοσύνη υπάρχει πιθανότητα 16 % προσβολής του εμβρύου. Μπορεί να προκληθεί κώφωση, καταρράκτης, ανοικτός αρτηριακός πόρος, ψυχοσωματική καθυστέρηση, μικροκεφαλία.
Στο τρίτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης, οι παραπάνω βλάβες έχουν πιθανότητα να εμφανιστούν σε ποσοστό 6-8%.
Αντιμετώπιση
Δεν υπάρχει κάποια ειδική θεραπεία κατά της ερυθράς και δεν είναι και απαραίτητη. Όσο τα παιδιά βρίσκονται στη φάση που μπορούν να μεταδώσουν την ασθένεια, πρέπει να αποφεύγουν την επαφή με γυναίκες που κυοφορούν. Γι’ αυτό παιδιά και ενήλικες που νοσούν από την ερυθρά θα πρέπει το χρονικό διάστημα του αυξημένου κινδύνου μετάδοσης να μην έρχονται σε επαφή με γυναίκες, που σημαίνει δηλαδή να μην σας συνοδεύουν ακόμη και στα ψώνια ή στη βόλτα.
Η μοναδική προστασία από την ερυθρά είναι ο εμβολιασμός. Μόνο με τον επαρκή εμβολιασμό του συνόλου του πληθυσμού μπορούν να αποφευχθούν κρούσματα ερυθράς στην εγκυμοσύνη. Πρέπει να γίνουν τουλάχιστον δύο εμβόλια ερυθράς (κατά προτίμηση υπό μορφή πολλαπλού εμβολίου ιλαράς- ερυθράς-παρωτίτιδας,) από 13 μηνών. Ιδιαίτερα σημαντικός είναι ο εμβολιασμός κοριτσιών και γυναικών που βρίσκονται σε γόνιμη ηλικία.
