Oι αλλαγές στον τρόπο ζωής κατά τον 20ό αιώνα, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι ζούμε περισσότερο, συνοδεύονται από αύξηση των καρδιακών προβλημάτων. Η περιορισμένη σωματική άσκηση, η ανθυγιεινή διατροφή, το κάπνισμα και τα αυξημένα επίπεδα άγχους αποτελούν βασικούς παράγοντες κινδύνου για έμφραγμα. Όσοι παράγοντες οδηγούν σε ανθυγιεινό τρόπο ζωής θέτουν σε κίνδυνο την υγεία της καρδιάς η οποία μπορεί να πάθει έμφραγμα του μυοκαρδίου (καρδιακή προσβολή).
Μια γυναίκα 30 ετών αντιμετωπίζει μεγαλύτερο ή μικρότερο κίνδυνο καρδιοπάθειας από έναν άντρα της ίδιας ηλικίας;
Πριν την εμμηνόπαυση οι γυναίκες έχουν σαφώς μικρότερο κίνδυνο για έμφραγμα του μυοκαρδίου. Συχνά αναφέρεται ότι οι άντρες παρουσιάζουν δυσανάλογα ποσοστά καρδιακών προσβολών σε σύγκριση με τις γυναίκες. Αυτό είναι αλήθεια, αλλά μόνο μέχρι την ηλικία της εμμηνόπαυσης. Μετά την εμμηνόπαυση, τα ποσοστά καρδιακών προσβολών στους άντρες και στις γυναίκες είναι σχεδόν ίσα.
Οι ηλικιωμένοι αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο κίνδυνο καρδιοπάθειας;
Η στεφανιαία νόσος αποτελεί εκφυλιστική ασθένεια και συνήθως είναι πιο πιθανό να εμφανιστεί όσο αυξάνεται η ηλικία. Εν γένει, οι αρτηρίες γίνονται λιγότερο ελαστικές όσο μεγαλώνετε, με συνέπεια να είστε πιο επιρρεπής στην υπέρταση και στις καρδιοπάθειες. Όλοι ξέρουμε κάποιο άτομο που πέθανε ξαφνικά στα 40, αλλά, σε γενικές γραμμές, η καρδιακή προσβολή αποτελεί απειλεί για άτομα άνω των 65.
Ο κίνδυνος αυτός αυξάνεται όσο μεγαλώνω σε ηλικία;
Ναι, και ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος για τους άντρες παρά για τις γυναίκες. Σύμφωνα με στατιστικές, στις περισσότερες χώρες της Δυτικής Ευρώπης, ένας στους 35 ανθρώπους μεταξύ 65 και 74 ετών παρουσιάζει καρδιακή ανεπάρκεια. Οι πιθανότητες αυξάνονται σε έναν στους 15 μεταξύ 75 και 84 ετών και σε έναν στους επτά σε άτομα άνω των 85 ετών.
Υπάρχει γονίδιο καρδιακής προσβολής;
Όχι, αν και πολλοί πίστευαν ότι οι ιατρικοί επιστήμονες που συμμετείχαν στο Πρόγραμμα του Ανθρώπινου Γονιδιώματος (το οποίο χαρτογράφησε το ανθρώπινο DNA) θα ανακάλυπταν ένα τέτοιο γονίδιο. Αν το είχαν ανακαλύψει, η γονιδιακή θεραπεία θα μπορούσε να στοχεύσει στην τροποποίηση του εν λόγω γονιδίου ώστε να βοηθήσει να μειώσουν την πιθανότητα της συχνά θανάσιμης αυτής νόσου τα άτομα με αναγνωρισμένη προδιάθεση για καρδιακή προσβολή. Ωστόσο, οι γενετικές ανωμαλίες αφορούν μόνο ένα κλάσμα ενός γονιδίου και εμπλέκουν χιλιάδες διαφορετικά γονίδια. Όταν γίνει κατανοητή η πολυπλοκότητα αυτού του «θαυμαστού νέου κόσμου», ίσως να καταστεί δυνατή και η εξειδικευμένη γονιδιακή θεραπεία με στόχο την πρόληψη των καρδιακών προσβολών.
Yψηλή πίεση του αίματος (υπέρταση)
Για πολλές δεκαετίες, η τιμή 140/90 ήταν αποδεκτή για την πίεση του αίματος αλλά αυτό δεν ισχύει πια. Μελέτες έδειξαν ότι άτομα με μέσο όρο πίεσης αίματος 130/80 παρουσίαζαν λιγότερα καρδιαγγειακά επεισόδια. Έτσι, η τιμή αυτή θεωρείται πλέον η αποδεκτή βέλτιστη πίεση του αίματος.
Οι ηλικιωμένοι αντιμετωπίζουν υψηλότερο κίνδυνο λόγω της υπέρτασης;
Ναι. Καθώς οι άνθρωποι μεγαλώνουν σε ηλικία, η συστολική τους πίεση αυξάνεται. Αυτό το φαινόμενο είναι τόσο συχνό, ώστε η «φυσιολογική» συστολική πίεση του αίματος ήταν, παραδοσιακά, 120+ την ηλικία του ατόμου. Μελέτες έχουν πλέον αποδείξει ότι ηλικιωμένοι με μέσο όρο συστολικής πίεσης κάτω από 130 είχαν καλύτερη υγεία από εκείνους με υψηλότερη συστολική πίεση.
Τι κίνδυνους ενέχει η υπέρταση;
Η υψηλή πίεση του αίματος, γνωστή και ως υπέρταση, δεν οδηγεί συνήθως σε συμπτώματα, εκτός αν είναι ιδιαίτερα υψηλή. Τα πιο συχνά συμπτώματα περιλαμβάνουν πονοκεφάλους, ζάλη και περιστασιακά θολή όραση. Ωστόσο, η υπέρταση είναι γνωστή και ως «ο σιωπηλός δολοφόνος», διότι προκαλεί άλλες ασθένειες όταν δεν υπάρχουν συμπτώματα. Αν δεν αντιμετωπιστεί, η υπέρταση μπορεί να προκαλέσει καρδιαγγειακές παθήσεις σε έναν στους τρεις ανθρώπους.
Μπορεί η υπέρταση να οδηγήσει σε εγκεφαλικό επεισόδιο;
Ναι. Τα εγκεφαλικά επεισόδια, μάλιστα, αποτελούν την πρωταρχική ασθένεια που προκαλείται λόγω υπέρτασης. Περίπου δύο στους τρεις ανθρώπους που υπέστησαν εγκεφαλικό επεισόδιο είχαν και υπέρταση. Αυτό συμβαίνει σε διπλάσιο σχεδόν αριθμό γυναικών παρά αντρών.
Η υπόταση είναι επικίνδυνη;
Μπορεί να γίνει επικίνδυνη αν πάσχετε από κάποια ασθένεια. Η χαμηλή πίεση, γνωστή και ως υπόταση, έχει ως αποτέλεσμα τη μειωμένη αιμάτωση των ιστών. Τα συμπτώματα εξαρτώνται από το ποιο όργανο δεν λαμβάνει αίμα. Αν πρόκειται για τον εγκέφαλο, η ζάλη είναι το πρώτο σύμπτωμα και μπορεί να φτάσει μέχρι και σε κώμα. Αν πρόκειται για τα νεφρά, παράγονται I λιγότερα ούρα και μπορεί να παρουσιαστεί νεφρική ανεπάρκεια.
Τι προκαλεί την υπόταση;
Υπάρχουν πολλές αιτίες. Η πιο συχνή είναι η καρδιακή προσβολή, η οποία, αν είναι αρκετά σοβαρή, μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα τη μη αποτελεσματική λειτουργία της καρδιάς. Μια άλλη αιτία είναι η εισβολή ορισμένων μικροβίων στο αίμα, τα οποία παράγουν μια τοξίνη που προκαλεί υπόταση και ανεπαρκή αιμάτωση των ιστών.
Xοληστερίνη (χοληστερόλη)
Τη δεκαετία του 1850, ο γερμανός παθολόγος Rudolf Virchow ανακάλυψε ότι οι πλάκες (τα αθηρώματα) που καλύπτουν τα εσωτερικά τοιχώματα των αρτηριών αποτελούνται κυρίως από χοληστερόλη. Έκτοτε, επικράτησε η άποψη ότι η μείωση των επιπέδων χοληστερόλης στο αίμα θα μείωνε τόσο την εμφάνιση των αθηρωμάτων όσο και την επίπτωση των καρδιαγγειακών παθήσεων. Σήμερα γνωρίζουμε ότι αυτό ισχύει.
Η χοληστερόλη δεν ήταν πάντα τόσο μεγάλο πρόβλημα. Έχουν αλλάξει οι κίνδυνοι;
Όταν ο όρος «χοληστερίνη» άρχισε να χρησιμοποιείται ευρέως κατά τη δεκαετία του 1950, η άποψη ήταν ότι δεν ήταν καλό για ένα άτομο αν η συνολική του χοληστερόλη ξεπερνούσε τα 7,75 mmol/l (ο όρος mmol αποτελεί συντομογραφία του millimole. Ένα mole ισούται με 6,23 x 1023 μόρια). Έκτοτε, οι κανόνες γίνονται ολοένα και πιο αυστηροί. Κατά τις δεκαετίες του 1960 και 1970, το ανώτατο αποδεκτό όριο ήταν 6,5 mmol/l. Τη δεκαετία του 1980, η τιμή αυτή μειώθηκε σε 6 mmol/l , ενώ κατά τη δεκαετία του 1990 η επιθυμητή τιμή έπεσε στα 5 mmol/l.
Έχω ακούσει ότι η χοληστερίνη μπορεί να κάνει και καλό αλλά και κακό. Πώς είναι δυνατόν αυτό;
Η χοληστερόλη του σώματος κυκλοφορεί πάνω σε λιποπρωτεΐνες, οι οποίες αποτελούν μόρια πρωτεΐνης και λίπους. Υπάρχουν δύο κυρίαρχες λιποπρωτεΐνες, η λιποπρωτεΐνη υψηλής πυκνότητας (HDL) και η λιποπρωτεΐνη χαμηλής πυκνότητας (LDL). Οι λιποπρωτεΐνες αυτές δημιουργούν δεσμό με τη χοληστερόλη και τη μεταφέρουν εντός του πλάσματος (υγρό μέρος του αίματος). Οι ιατρικοί επιστήμονες ανακάλυψαν ότι η λιποπρωτεΐνη LDL διαπερνά το πλάσμα και εναποθέτει τη χοληστερόλη στα αρτηριακά τοιχώματα με τη μορφή αθηρωμάτων. Η λιποπρωτεΐνη HDL, που θεωρείται καλή, δρα αντίστροφα.
Δηλαδή όσο λιγότερη LDL χολησερίνη έχω, τόσο μικρότερη η πιθανότητα να εμφανίσω στεφανιαία νόσο;
Ναι. Ωστόσο, η χοληστερόλη LDL σας δεν πρέπει να μειωθεί υπερβολικά. Ιδανικά, πρέπει να έχετε χαμηλό επίπεδο χοληστερόλης LDL και υψηλό επίπεδο χοληστερόλης HDL. Στο παρελθόν, επικρατούσε η άποψη ότι το υψηλό επίπεδο χοληστερόλης HDL προσέφερε προστασία από το υψηλό επίπεδο χοληστερόλης LDL, αλλά αυτό δεν ισχύει. Τα αυξημένα επίπεδα LDL αποτελούν ανεξάρτητο παράγοντα κινδύνου για την εμφάνιση καρδιαγγειακής πάθησης. Στην αρχή, η τιμή των 3,4 mmol/l θεωρούνταν αποδεκτό επίπεδο. Χάρη σε περισσότερες και καλύτερες μελέτες, η τιμή αυτή μειώθηκε στα 2,5 mmol/l. Σήμερα, ιδανικό θεωρείται το επίπεδο 1,8 mmol/l.
Υπάρχουν άλλοι δείκτες αίματος που υποδεικνύουν κίνδυνο εμφράγματος;
Ναι. Ένας από αυτούς ονομάζεται C-αντιδρώσα πρωτεΐνη (CRP), η οποία παρουσιάζεται κατά την εμφάνιση φλεγμονής – για παράδειγμα, όταν σχηματίζονται πλάκες (αθηρώματα) στο εσωτερικό των αρτηριών και αργότερα διαρρηγνύονται. Η CRP μπορεί να αποτελέσει και ενεργό παράγοντα στη διαδικασία της νόσου. Ένας άλλος δείκτης είναι τα υψηλά επίπεδα ομοκυστεΐνης, η οποία είναι αμινοξύ.
Καθιστική ζωή και άγχος
Αν κάνει κάποιος καθιστική ζωή, είναι πιθανό να είναι υπέρβαρος. Όλοι γνωρίζουμε ότι είναι ανθυγιεινό, αλλά ορισμένοι άνθρωποι συνεχίζουν να ζουν έτσι. Η τακτική σωματική άσκηση συνδέεται πολύ στενά με μικρότερη συχνότητα εμφάνισης καρδιαγγειακών παθήσεων. Αν τα άτομα που κάνουν καθιστική ζωή σηκωθούν από τον καναπέ τους τρεις φορές την εβδομάδα και τρέξουν 5-6 χιλιόμετρα, θα μειώσουν τον κίνδυνο, ακόμα και αν διατηρήσουν το ίδιο βάρος επιπέδου παχυσαρκίας. Μια μελέτη έδειξε πως μια ομάδα παχύσαρκων ατόμων που ενθαρρύνθηκαν με παραδοσιακά μέσα να αρχίσουν να ασκούνται τακτικά και να αλλάξουν τη διατροφή τους, έχασαν κατά μέσο όρο 1% του σωματικού τους βάρους.
Μπορεί ο καφές να κάνει κακό;
Ο καφές περιέχει καφεΐνη, η οποία αυξάνει τον καρδιακό σας ρυθμό. Μπορεί να αισθανθείτε ότι η καρδιά σας χτυπά ταχύτερα και υπερπηδά ορισμένους χτύπους. Παρόμοιο αποτέλεσμα μπορεί να έχει και η καφεΐνη που περιέχεται σε άλλα ποτά, όπως το τσάι, τα αναψυκτικά τύπου κόλα και η σοκολάτα, αν καταναλώσετε μεγάλη ποσότητα. Αν η καρδιά σας είναι υγιής, δεν χρειάζεται να ανησυχείτε, αλλά αν έχετε υποστεί καρδιακή προσβολή ή πάσχετε από άλλη καρδιαγγειακή πάθηση, προσπαθήστε να μειώσετε την κατανάλωση καφέ.
Έχουν σχέση το έμφραγμα με το άγχος και τα συναισθήματα;
Στην καθημερινή μας ομιλία, η καρδιά και τα συναισθήματα πάντα είναι συνδεδεμένα. Μιλάμε συχνά για θλίψη στην καρδιά, για την καρδιά ενός ερωτευμένου που αναπηδά όταν βλέπει την αγαπημένη του, κάποιος αισθάνεται σπαραξικάρδια όταν λαμβάνει μήνυμα της όπου του ζητά να χωρίσουν, η καρδιά κάποιου μπορεί να είναι γεμάτη από ενθουσιασμό και ένας σκληρός άνθρωπος χαρακτηρίζεται ως άκαρδος. Ωστόσο, είναι δύσκολο να αποδειχτεί επιστημονικά αν τα συναισθήματα συμβάλλουν στα καρδιακά προβλήματα -συνεπώς, δεν υπάρχει ακόμη σίγουρη απάντηση.
Τα δυνατά συναισθήματα θέτουν την καρδιά μου σε κίνδυνο;
Πιθανώς. Υπάρχουν ολοένα και περισσότερα στοιχεία που υποδεικνύουν ότι συναισθήματα όπως το άγχος, η κατάθλιψη, ο θυμός ή ακόμη και η μοναξιά, όταν είναι μακροπρόθεσμα και χρόνια, μπορεί να συμβάλουν στα καρδιακά προβλήματα, είτε επιδεινώνοντας τα είτε προκαλώντας τα. Είναι σαν η συνεχής ανησυχία, η χαμηλή αυτοεκτίμηοη, η κυκλοθυμικότητα και η έλλειψη κινήτρων να διαβρώνουν τα σωθικά, αναστατώνοντας τον φυσιολογικό έλεγχο του μεταβολισμού του σώματος και την ομαλή λειτουργία του νευρικού συστήματος. Η κατάσταση, φυσικά, χειροτερεύει αν τα άτομα αυτά στραφούν στο κάπνισμα και στα οινοπνευματώδη για να βρουν ανακούφιση από τον καημό τους.
Όταν ήμουν νεότερος, ο γιατρός μου με πληροφόρησε ότι έχω προσωπικότητα Τύπου Α, πράγμα που με καθιστούσε πιο επιρρεπή στις καρδιοπάθειες. Αυτό ισχύει ακόμη;
Πριν από σαράντα ή και περισσότερα χρόνια, μιλούσαμε συχνά για προσωπικότητες Τύπου Α και Τύπου Β. Τα άτομα με προσωπικότητα Τύπου Α θεωρούνταν επιθετικά, παθιασμένα, απαιτητικά, έως και εχθρικά. Οι σχετικοί ερευνητές ισχυρίζονταν ότι τα άτομα αυτά παρουσίαζαν ιδιαίτερα αυξημένη επίπτωση καρδιαγγειακών παθήσεων σε σύγκριση με τα άτομα με προσωπικότητα Τύπου Β, τα οποία ήταν ήρεμα και «χαλαρά». Ωστόσο, μετέπειτα ερευνητές εστίασαν περισσότερο στο άγχος, στην κατάθλιψη και σε άλλους ψυχολογικούς παράγοντες που συσχετίζονταν, επίσης, με τον αυξημένο κίνδυνο καρδιακής προσβολής.
Η ζωή με πολύ άγχος μπορεί να οδηγήσει σε καρδιοπάθειες;
Ναι, είναι πολύ πιθανό. Όλοι μπορούμε να αναγνωρίσουμε σε μια ομάδα ανθρώπων τα άτομα με πολύ άγχος, στρες ή κατάθλιψη. Ωστόσο, οι περισσότεροι υποφέρουμε από άγχος και ανησυχία. Παρουσιάζουμε, δηλαδή, και εμείς μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης καρδιαγγειακών παθήσεων; Ο καθένας βιώνει διαφορετικά το άγχος. Ο θάνατος της γυναίκας κάποιου μπορεί να είναι τραυματικός για τον ίδιο, ενώ ο θάνατος της γυναίκας ενός άλλου να τον επηρεάζει λιγότερο. Έχει αποδειχτεί ότι η κατάθλιψη, η ανησυχία, το άγχος και η κοινωνική απομόνωση συνδέονται με μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης καρδιαγγειακών παθήσεων και εμποδίζουν την ικανότητα ανάρρωσης.
Γιατί συνδέονται η κατάθλιψη, η ανησυχία, το άγχος και η κοινωνική απομόνωση με τα καρδιαγγειακά προβλήματα;
Αυτός ο συσχετισμός «σηκώνει» πολλές υποθέσεις και οι ενδείξεις υποδηλώνουν ότι τα άτομα με όλα αυτά τα χαρακτηριστικά ζουν πιο θλιβερή ζωή. Συνήθως τρώνε χειρότερα, ασκούνται λιγότερο, έχουν υψηλότερο βάρος, συμμορφώνονται λιγότερο με τη φαρμακευτική αγωγή τους, καπνίζουν περισσότερο και, κατά συνέπεια, παρουσιάζουν περισσότερα καρδιαγγειακά προβλήματα, τα οποία, όμως, αντιμετωπίζουν με μικρότερη επιτυχία.
Η εργασία σε αγχώδες περιβάλλον αυξάνει τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής;
Μπορεί, αν συνεχίσετε να εργάζεστε με αγχώδεις ρυθμούς για μεγάλη χρονική περίοδο. Όλοι ευδοκιμούμε με λίγο άγχος -είναι μέρος της σύγχρονης ζωής- αλλά το χρόνιο άγχος βλάπτει την υγεία. Μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2003 στο ; Ηνωμένο Βασίλειο περιγράφει πώς οι αρνητικές επιπτώσεις του άγχους είναι πιο βλαβερές από την αύξηση του βάρους σας κατά 18 κιλά ή να γεράσετε 30 χρόνια, γιατί οι εργαζόμενοι αντισταθμίζουν το άγχος τους με μεγαλύτερη κατανάλωση οινοπνεύματος και τσιγάρων και λιγότερη άσκηση. Η μελέτη έδειξε ότι το αγχώδες περιβάλλον εργασίας αυξάνει τον κίνδυνο καρδιακών προσβολών και θανάσιμων εγκεφαλικών επεισοδίων. Η χειρωνακτική εργασία αυξάνει ιδιαίτερα τον κίνδυνο, καθώς τα άτομα που εργάζονται χειρωνακτικά συνήθως κάνουν υπερωρίες και αναλαμβάνουν βραδινές βάρδιες, διαταράσσοντας τον κύκλο του ύπνου τους.
Πώς αντιδρά το σώμα μου στο άγχος;
Το σώμα σας αντιδρά με δυο τρόπους. Υπάρχει μια άμεση, βραχυπρόθεσμη αντίδραση και μετά μια μακροπρόθεσμη αντίδραση στο άγχος. Η βραχυπρόθεσμη αντίδραση, γνωστή ως «φυγή ή μάχη», ξεκινά μόλις αισθανθείτε απειλή ή θυμό: τα επινεφρίδια σας απελευθερώνουν αδρεναλίνη στο κυκλοφορικό σας σύστημα, αυξάνοντας τις αναπνοές και τον καρδιακό ρυθμό σας και περισσότερη γλυκόζη παράγοντας για τις άμεσες ενεργειακές ανάγκες σας. Φτάνει περισσότερο αίμα στον εγκέφαλο και στους μυς σας, ώστε να μπορείτε να σκεφτείτε καλύτερα και να κινηθείτε πιο γρήγορα, ενώ λιγό-τερο στο δέρμα και στο πεπτικό σας σύστημα.
Ποια είναι η μακροπρόθεσμη αντίδραση;
Το μακροχρόνιο άγχος έχει ως αποτέλεσμα την απελευθέρωση κορτιζόλης και άλλων ορμονών στο αίμα με εντολές του υποθαλάμου και της υπόφυσης, που βρίσκονται στον εγκέφαλο, προς τα επινεφρίδια. Με την πάροδο του χρόνου, αυτό μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στο σώμα σας: για παράδειγμα, μπορεί να αυξηθεί η πίεση του αίματος, να επηρεαστεί η νεφρική λειτουργία και να επιδεινωθεί με την πάροδο των ετών, αυξάνοντας τον κίνδυνο καρδιαγγειακής πάθησης. Ορισμένες έρευνες υποδεικνύουν ότι αλλαγές στον μηχανισμό πήξης του αίματος μπορεί να αυξήσουν την πιθανότητα καρδιακής προσβολής.
Το κάπνισμα
Το κάπνισμα αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες για έμφραγμα. Το κάπνισμα προκαλεί στεφανιαία νόσο και οι καπνιστές έχουν 2 έως 4 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να παρουσιάσουν στεφανιαία νόσο από τους μη καπνιστές. Ακόμα και 1-4 τσιγάρα την ημέρα αρκούν για να τριπλασιαστεί ο κίνδυνος θανάτου λόγω καρδιοπάθειας. Το κάπνισμα διπλασιάζει τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου, μειώνει την κυκλοφορία του αίματος και προκαλεί περιφερική αγγειακή νόσο και ανευρύσματα της κοιλιακής αορτής.
Γιατί είναι τόσο επικίνδυνο το κάπνισμα για την καρδιά και την κυκλοφορία του αίματος;
Ο καπνός του τσιγάρου, του πούρου και της πίπας περιέχει τοξικές χημικές ουσίες όπως η πίσσα, το μονοξείδιο του άνθρακα και η νικοτίνη. Η πίσσα καλύπτει τα εσωτερικά τοιχώματα των πνευμόνων σας και το μονοξείδιο του άνθρακα εμποδίζει τη μεταφορά οξυγόνου από τα ερυθρά αιμοσφαίρια. Δημιουργεί δεσμό με την αιμοσφαιρίνη εκατοντάδες φορές ευκολότερα από το οξυγόνο. Το μονοξείδιο του άνθρακα από το κάπνισμα υπολογίζεται ότι μειώνει την ικανότητα μεταφοράς οξυγόνου του αίματος πάνω από 8%. Ως αποτέλεσμα, το καρδιαγγειακό σύστημα αναγκάζεται να εργαστεί πιο σκληρά για τη μεταφορά οξυγόνου στα κύτταρα που το χρειάζονται, ενώ τα κύτταρα του μυοκαρδίου δεν λαμβάνουν επαρκές οξυγόνο. Ένα από τα αποτελέσματα της νικοτίνης είναι η απελευθέρωση αδρεναλίνης, η οποία προκαλεί αύξηση της πίεσης του αίματος. Το κάπνισμα προκαλεί και εναπόθεσης λίπους στις αρτηρίες, στενεύοντας τις και αυξάνοντας έτσι τον κίνδυνο στηθάγχης και καρδιακής προσβολής.
Το ίδιο συμβαίνει και με τα τσιγάρα με χαμηλή περιεκτικότητα πίσσας;
Το κάπνισμα των τσιγάρων αυτών δεν μειώνει τον κίνδυνο παρουσίασης καρδιαγγειακών παθήσεων, καθώς, παρά το γεγονός ότι περιέχουν λιγότερη πίσσα, ο καπνός τους περιέχει και πάλι άλλες τοξικές χημικές ουσίες. Πολλοί άνθρωποι που καπνίζουν τσιγάρα με χαμηλή περιεκτικότητα πίσσας -τα επονομαζόμενα «ελαφριά» τσιγάρα- παραπλανώνται και πιστεύουν ότι τα τσιγάρα τους δεν κάνουν τόσο κακό όσο τα «πιο βαριά» τσιγάρα.
Αποτελεί κίνδυνο και το παθητικό κάπνισμα;
Ναι, αν και ο κίνδυνος δεν είναι τόσο μεγάλος όσο εκείνος των καπνιστών. Ο περιβαλλοντικός καπνός, τόσο από αναμμένα τσιγάρα όσο και από τον καπνό που εκπνέουν οι καπνιστές, περιέχει τοξικές ουσίες τις οποίες εισπνέετε. Μελέτες έχουν δείξει ότι τα άτομα που ζουν με συντρόφους οι οποίοι καπνίζουν αντιμετωπίζουν υψηλότερο κίνδυνο καρδιοπάθειας από άτομα που ζουν με μη καπνιστές.
