Πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι όσο περισσότερη ζάχαρη (γλυκόζη ή φρουκτόζη) καταναλώνει κάποιος, τόσο μεγαλύτερο κίνδυνο έχει να εμφανίσει καρδιαγγειακό πρόβλημα.
Αυτό το συμπέρασμα είναι σχετικά νέο καθώς μέχρι πριν από λίγα χρόνια οι έρευνες εστίασαν αποκλειστικά στο κακό που κάνει ένα μέρος του διατροφικού λίπους (κορεσμένο λίπος και τρανς λιπαρά).
Πιο συγκεκριμένα, η τελευταία αμερικανική μελέτη από τα Κέντρα Ελέγχου & Πρόληψης των Ασθενειών (CDC) των ΗΠΑ, ανέλυσε στοιχεία από 42.880 άτομα και βρήκε ότι όσο περισσότερη είναι η επιπρόσθετη ζάχαρη στην ημερήσια διατροφή, τόσο μεγαλύτερη είναι η ζημιά για την υγεία. Επιπρόσθετη ζάχαρη είναι αυτή που προστίθεται στα διάφορα τρόφιμα από τη βιομηχανία τροφίμων π.χ. στα αναψυκτικά καθώς και η επιτραπέζια ζάχαρη (ένα σακχαρούχο αναψυκτικό περιέχει κατά μέσο όρο εννιά κουταλάκια ζάχαρη).
Να σημειωθεί ότι η υπερκατανάλωση γλυκόζης ή φρουκτόζης (η επιτραπέζια ζάχαρη αποτελείται από ένα μόριο γλυκόζη και ένα μόριο φρουκτόζης) σχετίζεται με: αύξηση σωματικού βάρους, αύξηση τριγλυκεριδίων στο αίμα, διαταραχή των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα (το λεγόμενο “ζάχαρο” του αίματος), τερηδόνα, αύξηση του κινδύνου για καρκίνο (εμμέσως λόγω ορμονικής επίδρασης), αύξηση του κινδύνου εκδήλωσης άνοιας, άνοδο στο ουρικό οξύ (κυρίως από τη φρουκτόζη) και λιπαρό συκώτι.
Πώς μπορεί να βλάψει την καρδιαγγειακή υγεία η ζάχαρη;
Κατ’ αρχάς αυξάνει τις θερμίδες που προσλαμβάνει κανείς και μπορεί να οδηγήσει στην παχυσαρκία, που με τη σειρά της ενοχοποιείται για αύξηση της αρτηριακής πίεσης.
Επιπλέον, η υπερκατανάλωση πρόσθετων σακχάρων (ζάχαρη, φρουκτόζη, μέλι κ.ά.) συσχετίζεται με αύξηση των τριγλυκεριδίων, τα οποία επηρεάζουν την καρδιαγγειακή υγεία και αυξάνουν τον κίνδυνο για στεφανιαία νόσο (καρδιακή προσβολή και εγκεφαλικό). Μπορεί επίσης να επηρεάσει αρνητικά τον γλυκαιμικό έλεγχο (ρύθμιση επιπέδων σακχάρου στο αίμα) σε άτομα υψηλού κινδύνου ή με διαγνωσμένο σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, που επίσης αποτελεί παράγοντα κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα.
Να σημειωθεί ότι πρόσφατες μελέτες συσχέτισαν τη μεγάλη κατανάλωση ζάχαρης με εμφάνιση καρκίνου και διαταραχές στο συκώτι.
Πόση ζάχαρη συνιστάται για ώστε να μην υπάρχει πρόβλημα υγείας;
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) συνιστά η επιπρόσθετη ζάχαρη να μην υπερβαίνει το 10% των ημερήσιων θερμίδων (δηλαδή 200 θερμίδες στο μέσο διαιτολόγιο των 2.000 θερμίδων).
Δεδομένου ότι ένα κουταλάκι του γλυκού ζάχαρη παρέχει περίπου 20 θερμίδες, ένα-δύο καφέδες την ημέρα με 1-2 κουταλάκια του γλυκού ζάχαρη ή ένα-δύο γλυκά την εβδομάδα στο πλαίσιο μιας ισορροπημένης δίαιτας δεν αποτελεί κίνδυνο για τα άτομα που δεν έχουν προβλήματα υγείας.
Πώς μπορεί κάποιος να καταλάβει πόση ζάχαρη περιέχει ένα τρόφιμο;
Διαβάζοντας τις συσκευασίες των τροφίμων. Η ζάχαρη εμπεριέχεται στους υδατάνθρακες που αναγράφονται στις συσκευασίες. Συνήθως κάτω από τη λέξη “υδατάνθρακες” αναφέρεται “εκ των οποίων σάκχαρα” και γράφεται η ζάχαρη. Προτιμήστε τρόφιμα ή ροφήματα που αναγράφουν «χωρίς προσθήκη ζάχαρης» ή «χωρίς ζάχαρη» ή «100% φυσικό προϊόν».
