Σύμφωνα με κορυφαίο Βρετανό οφθαλμίατρο, δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι που έχουν γλαύκωμα αλλά δεν το ξέρουν μπορούν να κάνουν κακό στα μάτια τους αν σηκώνουν στο γυμναστήριο πολλά κιλά ή παίζουν πνευστά όργανα. Στη Βρετανία 600.000 άτομα έχουν γλαύκωμα και από αυτούς οι μισοί δεν το ξέρουν, λέει ο καθηγητής Dan Reinstein, χειρούργος στην London Vision Clinic.
Όσοι σηκώνουν πολλά βάρη μπορεί ακόμη και να χάσουν την όρασή τους, επειδή αυξάνεται η πίεση στα μάτια και το οπτικό νεύρο είναι πολύ πιο ευάλωτο. Το ίδιο συμβαίνει και σε όσους πάσχουν από γλαύκωμα χωρίς να το γνωρίζουν και παίζουν πνευστά μουσικά όργανα.
Το γλαύκωμα μπορεί να προκληθεί και από γενετικούς παράγοντες, ενώ τα συμπτώματά του αργούν να γίνουν αντιληπτά. Αυτό σημαίνει ότι πολλά άτομα μπορεί να έχουν γλαύκωμα χωρίς να το γνωρίζουν, με αποτέλεσμα να ασχολούνται με χόμπι όπως τα παραπάνω, τα οποία αν και ευχάριστα δεν είναι ιδανικά για την περίπτωσή τους, επειδή η βλάβη που έχει υποστεί το οπτικό νεύρο επιβαρύνεται από την αύξηση της πίεσης στα μάτια. Όταν εμφανίζονται τα συμπτώματα, όπως είναι η μείωση του οπτικού πεδίου, η βλάβη στο οπτικό νεύρο είναι ήδη μη αναστρέψιμη.
Το γλαύκωμα εμφανίζεται όταν το υγρό των ματιών δεν στεγνώνει σωστά, γεγονός που αυξάνει την πίεση στο οπτικό νεύρο χωρίς να προκαλεί πόνο ή αλλαγές στην εμφάνιση των ματιών, με αποτέλεσμα συχνά το γλαύκωμα να μην γίνεται αντιληπτό αν δεν υποβληθεί κανείς στην ειδική εξέταση.
Γλαύκωμα, ο σιωπηλός δολοφόνος του ματιού
Το μάτι είναι γεμάτο με ένα διαυγές υγρό, που ονομάζεται υδατοειδές. Αυτό κυκλοφορεί συνεχώς στο μάτι και πίσω στην κυκλοφορία του αίματος σε μία σταθερή πίεση, βοηθώντας έτσι τα μάτια διατηρούν το σχήμα τους, καθώς και στην παροχή θρεπτικών ουσιών.
Ωστόσο, σε άτομα με γλαύκωμα, αυτό το υγρό δεν αποστραγγίζεται σωστά. Με την πάροδο του χρόνου, για λόγους που δεν είναι πλήρως κατανοητοί, το δίκτυο των σωλήνων αποχέτευσης αρχίζει να φράζει. Το υγρό συσσωρεύεται ασκώντας πίεση στο οπτικό νεύρο, κάνοντας τις ίνες των νεύρων στο εσωτερικό να πεθαίνουν κάτι που οδηγεί σε απώλεια όρασης. Η διαδικασία δεν προκαλεί πόνο και επιφανειακά, τα μάτια δεν φαίνονται διαφορετικά, έτσι δεν υπάρχει τρόπος να εντοπιστούν οι αλλαγές χωρίς μια σε βάθος εξέταση.
Ο κίνδυνος είναι ότι, όταν έχουν ήδη εμφανιστεί τα συμπτώματα – μείωση της όρασης – ενδέχεται το οπτικό νεύρο να έχει καταστραφεί ανεπανόρθωτα. Μέχρι τότε, μερικοί πάσχοντες θα έχουν κάνει την κατάσταση χειρότερη, λαμβάνοντας μέρος σε δραστηριότητες που αυξάνουν την πίεση στο μάτι, όπως είναι η άρση βαρών και η ενασχόληση με τα πνευστά μουσικά όργανα. Οι μουσικοί που παίζουν πνευστά βρίσκονται σε μεγάλο κίνδυνο, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύθηκε το 2008. Φυσώντας και ξεφυσώντας αυξάνεται η πίεση στο οπτικό νεύρο.
Η θεραπεία για το γλαύκωμα περιλαμβάνει καθημερινές οφθαλμικές σταγόνες για να βελτιωθεί η αποστράγγιση. Σε ορισμένες περιπτώσεις συστήνεται χειρουργική επέμβαση για να ανοίξει τις οπές αποστράγγισης. Αλλά ακόμη και με φαρμακευτική αγωγή ή χειρουργική επέμβαση, η κατάσταση συνεχίζει να χειροτερεύει.
«Το γλαύκωμα είναι ο σιωπηλός δολοφόνος του ματιού και η κατάσταση μπορεί να γίνει χειρότερη από δραστηριότητες όπως η άρση βαρών ή παίζοντας πνευστά όργανα», λέει ο καθηγητής Reinstein.
Τα άτομα με οικογενειακό ιστορικό γλαυκώματος θα πρέπει να είναι σε εγρήγορση. Αλλά προειδοποίησε ότι πολλοί άνθρωποι εφησυχάζουν με μια ψεύτικη αίσθηση ασφάλειας, διότι πιστεύουν ότι η τακτική εξέταση των ματιών θα εντοπίσει τυχόν σοβαρά προβλήματα.
