Οι θύλακες λειτουργούν σαν μαξιλάρια ανάμεσα στα οστά και στον ινώδη ιστό. Η κατάχρηση μίας άρθρωσης μπορεί να οδηγήσει σε θυλακίτιδα, φλεγμονή του θύλακα.
Το σώμα διαθέτει πάνω από 150 θύλακες (bursae). Πρόκειται για μικροσκοπικούς σάκους που περιέχουν υγρό που βοηθούν στη λίπανση και απορρόφηση των κραδασμών στα σημεία πίεσης ανάμεσα στα οστά και στους ινώδεις ιστούς των μυών και των τενόντων. Οι θύλακες διευκολύνουν την κίνηση μειώνοντας τις τριβές.
Οι επαναλαμβανόμενες κινήσεις ή η πίεση μπορεί να προκαλέσουν φλεγμονή σε ένα θύλακα, μία πάθηση που είναι γνωστή ως θυλακίτιδα (bursitis).
Για παράδειγμα, αν κάποιος γονατίζει συχνά, όπως όταν ασχολείται με τον κήπο, η πίεση μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή στο θύλακα στο πρόσθιο μέρος της επιγονατίδας. Μπροστά από την επιγονατίδα και πίσω από το δέρμα της περιοχής, βρίσκεται ένας θύλακας με μικρή ποσότητα υγρού, που έχει ως αποστολή την προφύλαξη των τενόντων και της άρθρωσης, δρώντας όπως ένα μαξιλαράκι που απορροφά τους κραδασμούς και τα κτυπήματα. Αυτός ο θύλακας μπορεί να ερεθιστεί, ιδιαίτερα μετά από τραυματισμό, και να πρηστεί.
Επίσης, το επαναλαμβανόμενο χτύπημα με ρακέτα ή μπαστούνι του γκολφ ή το πέταγμα της μπάλας μπορεί να προσβάλει το θύλακα στον ώμο. Συχνή επίσης είναι και η θυλακίτιδα του αγκώνα.
Αν και συνήθως μπορεί να εξακριβωθεί η προέλευση της θυλακίτιδας από κατάχρηση ή πίεση, σε κάποιες περιπτώσεις δεν υπάρχει εμφανής αιτία.
Σε γενικές γραμμές, υπάρχει η φλεγμονώδης θυλακίτιδα και η αιμορραγική. Η πρώτη είναι αναμφισβήτητα η πιο κοινή και υπάρχει σε πολλούς τύπους. Για παράδειγμα, πλήττει κυρίως τις περιοχές του ισχίου, του μηρού, του γόνατου, του ώμου, του γλουτού αλλά και τον αχίλλειο τένοντα. Υπάρχει και η «χημική θυλακίτιδα», που προκαλείται από την εναπόθεση κρυστάλλων ουρικού οξέος.
Σημεία και συμπτώματα
- Πόνος γύρω από μία άρθρωση.
- Δυσκαμψία και δυσκολία στην κίνηση της άρθρωσης.
- Θερμότητα πάνω από την άρθρωση.
- Πρήξιμο και ερυθρότητα του δέρματος.
- Αυξανόμενος πόνος, ερυθρότητα ή θερμότητα πάνω από άρθρωση μαζί με πυρετό και ρίγη.
Διάγνωση
Ο γιατρός μπορεί να καταφέρει να αναγνωρίσει ευαισθησία σε ένα σημείο. Αν φαίνεται να προκαλεί την ενόχληση κάτι άλλο, ο γιατρός μπορεί να ζητήσει ακτινογραφία της προσβεβλημένης περιοχής. Οι ακτινογραφίες στη θυλακίτιδα είναι συνήθως φυσιολογικές.
Πόσο σοβαρή είναι η θυλακίτιδα; Η θυλακίτιδα βελτιώνεται πολλές φορές από μόνη της με απλά μέτρα προσωπικής φροντίδας. Με την κατάλληλη φροντίδα μπορεί να προληφθεί η επανεμφάνιση της. Ωστόσο, αν ο πόνος είναι εξουθενωτικός ή αν δεν υποχωρήσει μετά από μία εβδομάδα, επισκεφθείτε το γιατρό σας. Κάποιες φορές ο θύλακας μολύνεται, ιδιαίτερα κοντά στο γόνατο ή στον αγκώνα. Αν εκδηλωθεί αυξανόμενος πόνος, ερυθρότητα ή θερμότητα πάνω από την άρθρωση μαζί με πυρετό και ρίγη, ζητήστε αμέσως ιατρική βοήθεια.
Θεραπεία
Η θυλακίτιδα υποχωρεί συνήθως μέσα σε 2 εβδομάδες με λογική φροντίδα της επώδυνης άρθρωσης. Η φυσικοθεραπεία μπορεί να είναι χρήσιμη για τη μείωση του πόνου και την αποκατάσταση της κινητικότητας και της δύναμης, καθώς υποχωρεί ο πόνος. Η φυσικοθεραπεία μπορεί επίσης να προλάβει τυχόν υποτροπές.
Φάρμακα. Η παρακεταμόλη ή τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, όπως είναι η ασπιρίνη ή ιβουπροφαίνη (Brufen κ.ά.), μπορεί να βοηθήσουν στη μείωση των ενοχλήσεων. Σε μερικές περιπτώσεις ο γιατρός μπορεί να κάνει ένεση με ένα κορτικοστεροειδές φάρμακο μέσα στον προσβεβλημένο θύλακα. Αν ο θύλακας μολυνθεί, ο γιατρός μπορεί να αναρροφήσει με παρακέντηση το μολυσμένο υγρό και να χορηγήσει ένα αντιβιοτικό.
Προσωπική φροντίδα. Χρησιμοποιήστε πάγο για 5 με 10 λεπτά τη φορά αρκετές φορές την ημέρα, τις 2 πρώτες ημέρες ή μέχρι να υποχωρήσει σημαντικά το πρήξιμο. Στη συνέχεια μπορείτε να χρησιμοποιήσετε θερμότητα, για να μειώσετε τον πόνο και τη δυσκαμψία. Οι μικρές διατάσεις μπορεί να βοηθήσουν στη διατήρηση ή αποκατάσταση του εύρους κινητικότητας. Όμως, μέχρι να υποχωρήσουν ο πόνος και το πρήξιμο, οι κοπιαστικές δραστηριότητες που ζορίζουν την άρθρωση πρέπει να αποφεύγονται. Μη ζορίζετε την περιοχή του θύλακα, μέχρι να υποχωρήσει το πρήξιμο. Ανάλογα με την άρθρωση που έχει προσβληθεί μπορεί να ενδείκνυται η χρήση ενός ελαστικού επιδέσμου, περιχειρίδας ή άλλου είδους προστασία.
Εγχείρηση. Όταν η θυλακίτιδα εμφανίζεται συνεχώς στο ίδιο σημείο, ο γιατρός μπορεί να συστήσει τη χειρουργική της αφαίρεση. Αυτή η επέμβαση γίνεται σπάνια.
Πρόληψη
Με την κατάλληλη φροντίδα μπορεί να καταφέρετε να προλάβετε την υποτροπή της θυλακίτιδας ή να μειώσετε τη σοβαρότητα των σημείων και των συμπτωμάτων της. Να κάνετε προθέρμανση πριν από τις σωματικές δραστηριότητες και διατάσεις, όταν τελειώνετε. Οι ασκήσεις ενδυνάμωσης μπορεί να διατηρήσουν τη δύναμη των μυών.
Όταν κάνετε επαναλαμβανόμενες εργασίες, κάντε συχνά διαλείμματα. Να αποφεύγετε την παρατεταμένη ορθοστασία ή την καθιστική θέση για πολύ μεγάλες περιόδους. Προστατεύατε τις αρθρώσεις σας χρησιμοποιώντας καρέκλες με καλή υποστήριξη και μαξιλαράκι ή προστατευτικό υλικό, όταν γονατίζετε.
