Το γαστρεντερικό σύστημα

Το γαστρεντερικό σύστημα επεξεργάζεται συνεχώς τροφές που καταναλώνετε και συνεργάζεται με το ανοσοποιητικό σύστημα για να εξασφαλίζει ότι τυχόν βακτήρια τοξίνες ή άλλες βλαβερές ουσίες που έχουν περάσει στον οργανισμό μαζί με την τροφή αναχαιτίζονται προτού προκαλέσουν σοβαρή βλάβη. Αν δεν διαθέτετε τα απαραίτητα πεπτικά ένζυμα για την επαρκή επεξεργασία των σύνθετων υδατανθράκων ή το ανοσοποιητικό σύστημα παρερμηνεύσει ένα διατροφικό μόριο ως εισβολέα θα έχετε συμπτώματα μια απλή ενόχληση ή αναστρέψιμη βλάβη μέχρι αλλεργικές κρίσεις που μπορεί να απειλήσουν τη ζωή σας.

Η διαδικασία της πέψης

Η πέψη αρχίζει από τη στιγμή που βάζετε μια μπουκιά στο στόμα και συνεχίζεται μέχρι την αποβολή της με τη μορφή κοπράνων, 1-2 μέρες αργότερα. Στην πορεία, διάφορα όργανα παίζουν το καθένα το ρόλο του στην επεξεργασία των τροφών.

Στόμα

Οι σιελογόνοι αδένες εκκρίνουν σάλιο, απελευθερώνοντας ένα ένζυμο που μετατρέπει ορισμένες αμυλώδεις τροφές σε απλά σάκχαρα, και μαλακώνει τις τροφές για την κατάποση. Το σάλιο επιτρέπει επίσης στους γευστικούς κάλυκες της γλώσσας να νιώσουν τις γεύσεις των τροφών.

Οισοφάγος

Η ελαστικότητα του οισοφάγου τού επιτρέπει να εκτείνεται σε διάμετρο μέχρι 5 εκ. περίπου για να χωράει μάζες τροφών σε διάφορα μεγέθη. Καθώς η τροφή κατηφορίζει τον οισοφάγο, ο άνω οισοφαγικός σφιγκτήρας κλείνει για να την εμποδίσει να ξανανέ-βει προς το λαιμό. Στη συνέχεια, ο κάτω οισοφαγικός σφιγκτήρας ανοίγει για να επιτρέψει στην τροφή να περάσει και μετά κλείνει για να εμποδίσει την αναρρόφηση της πίσω στον οισοφάγο.

Στομάχι

Το στομάχι χρειάζεται περίπου δύο ώρες για να επεξεργαστεί ένα συνηθισμένο γεύμα. Στη διάρκεια αυτή, οι πρωτεΐνες αποδομούνται από υδροχλωρικό οξύ και πεψίνη στα αμινοξέα από τα οποία αποτελούνται, ενώ τα μυϊκά τοιχώματα του στομαχιού ανακινούνται μετατρέποντας το περιεχόμενό του σε ένα παχύρρευστο υλικό, το χυμό.

Λεπτό έντερο

Ο χυμός φτάνει στο δωδεκαδάκτυλο, το πρώτο τμήμα του λεπτού εντέρου, μέσω της πυλωρικής βαλβίδας. Ταυτόχρονα, χολή και ένζυμα εισρέουν μέσω των πόρων από το συκώτι και το πάγκρεας. Στο επόμενο τμήμα του λεπτού εντέρου (νήστιδα), τα λίπη, τα άμυλα και οι πρωτεΐνες αποδομούνται κι άλλο και απορροφώνται από το σώμα. Στο τελικό τμήμα του λεπτού εντέρου (ειλεός) απορροφάται το νερό, η βιταμίνη Β και τα χολικά άλατα. Το τοίχωμα του ειλεού περιέχει επίσης οζίδια που λέγονται πλάκες Peyer – σύνολα ανοσοκυττάρων που λαμβάνουν σήματα παθογόνων ουσιών στο πεπτικό σύστημα και μεταδίδουν αυτές τις πληροφορίες μέσω του αίματος και της λέμφου στα ανοσοκύτταρα σε όλο το σώμα.

Digestive_syst5em_400x435

Η τροφή περνά από μια ελικοειδή διαδρομή μήκους περίπου 9 μ., που λέγεται γαστρεντερική οδός. Κατά μήκος αυτής της διαδρομής, ο βλεννογόνος (η εξωτερική στρώση κυττάρων που αποτελεί το τοίχωμα της γαστρεντερικής οδού) παράγει πεπτικά ένζυμα και χυμούς που συμβάλλουν την αποδόμηση της τροφής, ώστε αυτή να πάει στη ροή του αίματος.

Το τοίχωμα του λεπτού εντέρου περιέχει πτυχές που καλύπτονται από μικροσκοπικές δακτυλιοειδείς προεξοχές (λάχνες), οι οποίες με τη σειρά τους είναι καλυμμένες με μικρολάχνες. Οι πτυχές, οι λάχνες και οι μικρολάχνες αυξάνουν κατά πολύ την επιφάνεια του εντερικού τοιχώματος προκειμένου να επιταχυνθεί η διαδικασία της απορρόφησης. Οι θρεπτικές ουσίες διαχέονται στις μεμβράνες των λαχνών μέσα στα κύτταρα, και στη συνέχεια μέσα στο αιμοφόρο αγγείο στο κέντρο κάθε λάχνης, για να μεταφερθούν στα υπόλοιπα μέρη του σώματος. Τα περισσότερα εύπεπτα τροφικά μόρια, όπως το νερό και τα μέταλλα, απορροφώνται μέσω του λεπτού εντέρου σε μια διαδικασία που διαρκεί ώρες.

Κόλον (παχύ έντερο)

Οποιοδήποτε δύσπεπτο ή άπεπτο υλικό που παραμένει περνά μέσα από την ειλεοτυφλική βαλβίδα στο τυφλό έντερο, ένα σάκο στην αρχή του κόλου.

Τα εντερικά τοιχώματα απορροφούν το περισσότερο από το το νερό που απομένει. Τα βακτήρια που βρίσκονται μέσα στο παχύ έντερο τρέφονται με τις φυτικές ίνες και όποιες άλλες θρεπτικές ουσίες απομένουν, παράγοντας παρά ορισμένα λιπαρά οξέα βραχείας αλύσου μαζί με υδρογόνο, διοξείδιο του άνθρακα και, σε μερικούς ανθρώπους, αέριο μεθάνιο.

Το σενάριο που περιγράφεται παραπάνω παρατηρείται όταν όλα πηγαίνουν αλά στη γαστρεντερική οδό. Αν μια δηλητηιώδης ουσία ή ένας παθογόνος οργανισμός περάσει στον οργανισμό μαζί με την τροφή και σας λείπουν τα απαραίτητα ένζυμα για να επεξεργαστείτε μια τροφή που καταναλώνετε, ή αν το ανοσοποιητικό σας σύστημα μπερδέψει ένα διατροφικό μόριο με έναν επικίνδυνο εισβολέα, θα αρρωστήσετε και η αρρώστια μπορεί να εκδηλωθεί με πολλούς διαφορετικούς τρόπους.

Δείτε επίσης