Περισσότεροι από 30.000 Αμερικανοί διαπράττουν αυτοκτονία κάθε χρόνο και κατ’ εκτίμηση 10 με 20 φορές περισσότεροι είναι εκείνοι που κάνουν απόπειρα να αφαιρέσουν τη ζωή τους. ‘Ενα χαρακτηριστικό των ατόμων που αυτοκτονούν είναι ότι έχουν υψηλά επίπεδα της ορμόνης κορτιζόλης στο αίμα τους.
Το 90% περίπου των ανθρώπων που αποπειρώνται να αυτοκτονήσουν πάσχει από μία ή περισσότερες ψυχικές διαταραχές, συνήθως από κατάθλιψη. Όσο σοβαρότερη είναι η κατάθλιψη, ειδικά αν παραμένει αθεράπευτη ή με ανεπαρκή θεραπευτική αγωγή, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος αυτοκτονίας. Για παράδειγμα στη διπολική διαταραχή το 20% κάνει απόπειρα αυτοκτονίας.
Διάφορα προειδοποιητικά συμπτώματα επισημαίνουν τον πιθανό κίνδυνο για απόπειρα αυτοκτονίας. Πολλά από τα προειδοποιητικά σημεία είναι επίσης ενδείξεις κατάθλιψης και έτσι είναι δύσκολο να προσδιοριστεί αν αποτελούν τάσεις για αυτοκτονία ή συμπτώματα κατάθλιψης.
Αν εσείς ή κάποιος γνωστός σας παρουσιάσει κάποια από τα ακόλουθα προειδοποιητικά σημεία ενδεχόμενης αυτοκτονίας, ζητήστε τη βοήθεια ειδικού όσο γρηγορότερα γίνεται:
- Απειλές για αυτοκτονία. Μερικές φορές το άτομο θα δηλώσει ευθαρσώς ότι σκέφτεται να αυτοκτονήσει. Θα λέει πράγματα όπως «Θα ήθελα να μην είχα γεννηθεί», «Καλύτερα να ήμουν νεκρός» ή «Θα είστε όλοι καλύτερα ,αφού φύγω». Η κοινή θεωρία ότι τα άτομα που απειλούν με αυτοκτονία δεν το κάνουν ποτέ πραγματικά δεν αληθεύει.
- Απομόνωση από τους άλλους ανθρώπους. Τα άτομα που βρίσκονται σε κίνδυνο ενδεχόμενης αυτοκτονίας είναι απρόθυμα να επικοινωνήσουν με τους υπόλοιπους ανθρώπους ή έχουν την επιθυμία να μένουν μόνα. Προβλήματα στη δουλειά ή κακοί βαθμοί στο σχολείο μπορεί να είναι συμπτώματα απομόνωσης.
- Ευμετάβλητη διάθεση. Όλοι έχουμε «τα πάνω και τα κάτω μας». Όμως οι δραματικές μεταπτώσεις, συναισθηματική ευεξία τη μία μέρα που ακολουθείται από βαθιά απογοήτευση την επόμενη, δε θεωρούνται φυσιολογικές.
- Δυσκολία να ξεπεραστεί μια προσωπική κρίση. Μια σημαντική κρίση της ζωής, όπως ένα διαζύγιο, η απώλεια της δουλειάς ή ο θάνατος ενός αγαπημένου προσώπου, μπορεί για τον καθένα να είναι δύσκολο να την αντιμετωπίσει. Τους ανθρώπους όμως που έχουν κατάθλιψη μια τέτοια κρίση μπορεί να τους ωθήσει στα άκρα, να τους οδηγήσει σε απόπειρα αυτοκτονίας.
- Αλλαγή στην προσωπικότητα. Πριν κάποιος αποπειραθεί να αυτοκτονήσει, μπορεί να παρουσιάσει δραματικές αλλαγές στην προσωπικότητα και στην καθημερινότητα του, όπως στις συνήθειες διατροφής και ύπνου. Για παράδειγμα, ένα ντροπαλό άτομο μπορεί να γίνει η ψυχή του πάρτι ή και αντίθετα.Μπορεί να υπάρξει μια αλλαγή στο επίπεδο της ενεργητικότητας ή στη στάση του προς την προσωπική εμφάνιση.
- Επίδειξη επικίνδυνης συμπεριφοράς. Επικίνδυνες δραστηριότητες, όπως οδήγηση με μεγάλη ταχύτητα, μη ασφαλές σεξ ή κατάχρηση ουσιών, μπορεί να είναι σημεία επιθυμίας για θάνατο.
- Δωρεά των προσωπικών αντικειμένων. Ορισμένες φορές το άτομο που σκέφτεται νι αυτοκτονήσει μπορεί να αρχίσει να δωρίζει αγαπημένα του υπάρχοντα, πιστεύοντας ότι θα τα χρειαστεί άλλο.
Δυστυχώς, κάποια από τα άτομα που λαμβάνου θεραπεία για κατάθλιψη αυτοκτονούν 2 με 3 μήνες μετά την υποτιθέμενη ανάρρωση τους. Εάν κάποιος παλεύει με την κατάθλιψη για μήνες ή και χρόνια, αυτή μπορεί να είναι η πρώτη φορά που συνειδητοποιεί τα προβλήματα που προκάλεσε η κατάθλιψη ή έχει το θάρρος να κάνει πράξη τις αυτοκαταστροφικές του σκέψεις. Το άτομο θα πρέπει ακόμα να υπερνικήσει το αίσθημα της απόγνωσης και την αρνητική σκέψη που συνοδεύουν την κατάθλιψη.
Τεστ αίματος
Πρόσφατα Αμερικανοί ερευνητές ανέπτυξαν ένα τεστ αίματος το οποίο προβλέπει αν ένα άτομο είναι πιθανό να κάνει απόπειρα αυτοκτονίας. Το τεστ συνδέεται ένα γονίδιο που σχετίζεται με τη κορτιζόλη.
Το τεστ αίματος προέβλεψε στο πλαίσιο μιας μελέτης τα άτομα που αντιμετώπιζαν σοβαρό κίνδυνο αυτοκτονίας με ακρίβεια 90%.
Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι τα άτομα που κάνουν απόπειρα αυτοκτονίας εμφανίζουν πολύ υψηλές ποσότητες κορτιζόλης στον οργανισμό τους.
