Ειδικό αισθητήρα που συντονίζεται με το μαγνητικό πεδίο της Γης ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά σε ζώο, και συγκεκριμένα στον εγκέφαλο του νηματώδη σκώληκα (C. elegans). Η ανακάλυψη έγινε από ερευνητές του Πανεπιστημίου του Τέξας στο Οστιν και δημοσιεύθηκε στο περιοδικό επιθεώρηση «eLife».
Αυτό εξηγεί πώς τα σκουλήκια προσανατολίζονται μέσα στο χώμα. Οι ειδικοί θεωρούν ότι μια ανάλογη δομή πρέπει να υπάρχει και στον εγκέφαλο άλλων ζώων που έχουν αίσθηση προσανατολισμού.
Είναι γνωστό ότι πολλά ζώα, από τις αγριόχηνες, τα περιστέρια και τις πεταλούδες-μονάρχες ως τις θαλάσσιες χελώνες και τους λύκους, χρησιμοποιούν ως σημείο αναφοράς για τις μετακινήσεις τους το μαγνητικό πεδίο της Γης.
Οπως αναφέρουν οι ερευνητές πρόκειται για μια δομή που μοιάζει με κεραία τηλεόρασης και βρίσκεται στην άκρη ενός νευρώνα στον εγκέφαλο των σκουληκιών. Είναι πολύ πιθανόν ότι τα ίδια μόρια χρησιμοποιούνται και από άλλα ζώα όπως οι πεταλούδες και τα πουλιά.
Οι επιστήμονες γνώριζαν ότι τα σκουλήκια μπορούν να αισθανθούν την υγρασία. Παρατήρησαν ότι τα σκουλήκια που βρίσκονταν μέσα σε σωλήνες γεμισμένους με ζελατίνη στο εργαστήριο, όταν πεινούσαν έτειναν να πηγαίνουν προς το κάτω μέρος του σωλήνα – προφανώς αυτή ήταν μια στρατηγική τους όσον αφορά την αναζήτηση τροφής. Όταν στο εργαστήριο έφθασαν σκουλήκια από διάφορα μέρη της Γης, οι επιστήμονες είδαν ότι δεν μετακινούνταν όλα προς τα κάτω. Ανάλογα με το μέρος από το οποίο προέρχονταν οι νηματώδεις σκώληκες, μετακινούνταν με άξονα το μαγνητικό πεδίο της Γης.
Οι ειδικοί χρησιμοποίησαν ένα σύστημα που άλλαζε το μαγνητικό πεδίο γύρω από τα πειραματόζωα και παρατήρησαν αλλαγές στη συμπεριφορά τους.
Οπως αναφέρουν οι ερευνητές, ο αισθητήρας του γήινου μαγνητικού πεδίου ανακαλύφθηκε στον νευρώνα ADP ο οποίος είναι ήδη γνωστό ότι εμπλέκεται στην αίσθηση των επιπέδων του διοξειδίου του άνθρακα και της θερμοκρασίας.
Οι νηματώδεις σκώληκες που τροποποιήθηκαν γενετικά ώστε ο ADP να μη λειτουργεί έχασαν την ικανότητα να προσανατολίζονται. Επίσης απεικονίσεις ασβεστίου έδειξαν ότι οι μεταβολές στο μαγνητικό πεδίο ενεργοποιούσαν τον νευρώνα ADP.
