Η ενδαρτηρεκτομή είναι μία χειρουργική επέμβαση που αφαιρεί τις λιπώδεις εναποθέσεις που περιέχουν χοληστερίνη (πλάκες) από το εσωτερικό μέρος του αιμοφόρου αγγείου.
Οι πλάκες μπορούν να μειώσουν τη ροή του αίματος μέσα από την αρτηρία ή να αποκολληθούν και να ταξιδέψουν μέσα στα αγγεία, μέχρι να ενσφηνωθούν στον εγκέφαλο.
Ο σχηματισμός πλακών (αθηροσκλήρυνση) είναι συχνός. Συμβαίνει συνήθως στις αρτηρίες του τραχήλου προς τον εγκέφαλο, ιδιαίτερα στο διχασμό της καρωτίδας.
Ο σχηματισμός πλακών στη διασταύρωση αυτή είναι συχνή αιτία παροδικού ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίου. Η ενδαρτηρεκτομή της καρωτίδας γίνεται συνήθως μετά από ένα ή περισσότερα τέτοια επεισόδια για την πρόληψη των υποτροπών τους ή ενός επόμενου εγκεφαλικού επεισοδίου. Περιστασιακά, η ενδαρτηρεκτομή καρωτίδας πραγματοποιείται κατά τη διάρκεια των πρώτων ωρών ενός εξελισσόμενου ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίου.
Η ενδαρτηρεκτομή καρωτίδας είναι επίσης αποτελεσματική στη μείωση του κινδύνου για εγκεφαλικό επεισόδιο σε ανθρώπους που έχουν σοβαρή στένωση της καρωτίδας, αλλά ακόμη δεν έχουν εκδηλώσει συμπτώματα.
Οφέλη και κίνδυνοι
Παρόλο που η επέμβαση έχει υψηλό ποσοστό επιτυχίας, έχει και κινδύνους.
Ο γιατρός σας θα τους συζητήσει μαζί σας και θα προσδιοριστεί αν η επέμβαση ενδείκνυται για εσάς. Εκτός από τη σοβαρότητα και την εντόπιση της στένωσης ο γιατρός σας θα λάβει υπόψη και άλλους παράγοντες, πριν συστήσει την επέμβαση, όπως αν έχετε αρτηριακή υπέρταση ή άλλες μορφές καρδιαγγειακής νόσου. Η ασταθής στεφανιαία νόσος μπορεί να αυξήσει πολύ τον κίνδυνο της επέμβασης αυτής.
Στα άτομα για τα οποία οι κίνδυνοι της εγχείρησης μπορεί να είναι αυξημένοι λαμβάνεται υπόψη η μη χειρουργική θεραπεία. Αυτή γίνεται γενικώς με φάρμακα για την παρεμπόδιση της πήξης του αίματος.
Η εγχείρηση
Η εγχείρηση αρχίζει με μία τομή στον τράχηλο, για να εμφανιστεί η περιοχή της “διχάλας” της καρωτίδας. Τοποθετούνται λαβίδες για τη διακοπή της αιματικής ροής. Η αρτηρία διανοίγεται, για να αφαιρεθούν οι πλάκες. Η σύγκλειση της αρτηρίας μπορεί να απαιτεί ένα αυτοκόλλητο από συνθετικό υλικό. Η αποκατάσταση της αιματικής ροής μέσω της αρτηρίας πρέπει να γίνει προσεκτικά, για να αποφευχθεί η είσοδος πηγμάτων στην αιματική ροή.
Επιπλοκές, συμπεριλαμβανομένου του εγκεφαλικού επεισοδίου, μπορεί να προκύψουν κατά τη διάρκεια της εγχείρησης.
Για να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος εγκεφαλικού επεισοδίου κατά τη διάρκεια της εγχείρησης, παρακολουθείται η εγκεφαλική λειτουργία με μία εξέταση που καλείται ηλεκτροεγκεφαλογράφημα. Επιτρέπει στο χειρουργό να προσδιορίσει αν είναι επαρκής η αιματική ροή, ενώ η καρωτίδα έχει κλειστεί για επισκευή. Αν όχι, μπορεί να ληφθούν μέτρα για τη βελτίωση της αιματικής ροής. Ορισμένες φορές το άτομο που υποβάλλεται σε εγχείρηση μένει ξύπνιο, για να επιτρέπεται η συνεργασία με το προσωπικό του χειρουργείου.
Όπως σε κάθε χειρουργική διαδικασία το ποσοστό επιτυχίας της ενδαρτηρεκτομής της καρωτίδας εξαρτάται από την εμπειρία του γιατρού και της χειρουργικής ομάδας. Μπορεί να συμβεί απόφραξη, αλλά αυτό δεν είναι σύνηθες.
Σε σωστά επιλεγμένα άτομα η καρωτιδική ενδαρτηρεκτομή εξαλείφει συνήθως τον κίνδυνο περαιτέρω παροδικών ισχαιμικών κρίσεων και μειώνει την πιθανότητα εγκεφαλικού επεισοδίου.
