Ο αμίαντος χρησιμοποιείτο ευρέως ως μόνωση στις οικοδομές για πολλά χρόνια μέχρι που αντικαταστάθηκε από άλλα υλικά, όπως ο υαλοβάμβακας και ο ορυκτός βάμβακας.
Υπάρχουν τέσσερις τύποι ινών αμιάντου και εάν συσσωρευτούν μεγάλες ποσότητες από τις λεπτές αυτές ίνες στους πνεύμονες, μπορεί να προκαλέσουν πνευμονική νόσο.
Αρκετά εκατομμύρια εργατών υπολογίζεται πως διατρέχουν κίνδυνο προσβολής από αμιάντωση. Στον αμίαντο εκτίθενται τα άτομα που εργάζονται στην εξόρυξη, άλεση, κατασκευή και εγκατάσταση προϊόντων αμιάντου και αυτοί που εγκαθιστούν τα προϊόντα αμιάντου, όπως είναι οι εργάτες τοποθέτησης σωλήνων, κατασκευαστές λεβήτων, εργάτες κατασκευής πλοίων καθώς και οικοδομών.
Ο αμίαντος ψεκαζόταν κάποτε σε μεγάλες χαλύβδινες δοκούς κτιρίων, για να μη λυγίζουν σε περίπτωση φωτιάς. Χρησιμοποιείται επίσης και σε κουβέρτες κατάσβεσης φωτιάς και ρουχισμό ασφαλείας, ως γέμιση πλαστικών υλικών, σε επιστρώσεις στα φρένα και στους συμπλέκτες και στα τσιμέντα και στα πλακάκια δαπέδου.
Το πρόβλημα με τον αμίαντο είναι ότι τα σωματίδια του αποφλοιώνονται. Όταν αναταράσσονται κατά τη διάρκεια εργασιών συντήρησης ρουτίνας, οι μικροσκοπικές ίνες μπορούν εύκολα να ελευθερωθούν από την επιφάνεια. Αυτές οι σκόρπιες ίνες μπορεί να παραμείνουν στον αέρα για κάποιο χρονικό διάστημα. Η συντριπτική πλειονότητα των ατόμων που εργάζονται ή πηγαίνουν σε κτίρια τα οποία περιέχουν εύθρυπτο αμίαντο διατρέχουν πολύ μικρό κίνδυνο προσβολής από αμιάντωση, αλλά το ασφαλές επίπεδο έκθεσης στον αμίαντο δεν έχει ακόμα προσδιοριστεί.
Ο αμίαντος που χρησιμοποιείται στο κάλυμμα αυτού του σωλήνα μπορεί να είναι επικίνδυνος για την υγεία σας. Η αφαίρεση απαιτεί προσοχή και εξειδίκευση.
Δε χρειάζεται να χειρίζεστε αυτό το υλικό ο ίδιος, για να εκτεθείτε στις ίνες. Ηλεκτρολόγοι, βαφείς και άλλοι που εργάζονται κοντά σε άτομα τα οποία χειρίζονται αμίαντο διατρέχουν επίσης κίνδυνο όπως και τα άτομα που τινάζουν και πλένουν τα ρούχα κάποιου που εργάζεται με αμίαντο ή βρίσκεται σε χώρο με αμίαντο.
Συμπτώματα
Η αμιάντωση προκύπτει γενικά, όταν οι ίνες αμίαντου συσσωρεύονται γύρω από τις μικρές αεροφόρους οδούς στους πνεύμονες σας (βρογχιόλια). Οι πνεύμονες αντιδρούν στις ίνες σχηματίζοντας μικρές μάζες ουλώδους ιστού (ίνωση). Συμπτώματα εμφανίζονται, όταν ο ουλώδης ιστός προκαλεί απώλεια της ελαστικότητας των πνευμόνων. Το πρώτο σύμπτωμα της αμιάντωσης μπορεί να είναι η προοδευτική εμφάνιση δυσκολίας στην αναπνοή κατά τη διάρκεια προσπάθειας.
Στην ακτινογραφία θώρακα ο ουλώδης ιστός θα εμφανιστεί ως μικρές, διάσπαρτες, σκιερές περιοχές. Οι περιοχές αυτές εμφανίζονται αρχικά στο κάτω μέρος του πνεύμονα, αλλά εξαπλώνονται προοδευτικά προς τα πάνω, καθώς η νόσος επιδεινώνεται. Τελικά, μπορεί να προσβληθεί ολόκληρος ο πνεύμονας σας προκαλώντας μία μορφή σαν κηρύθρα μελιού στην ακτινογραφία θώρακα.
Σημεία και συμπτώματα
- Δύσπνοια.
- Δυσκολία στην άσκηση.
- Βήχας.
- Πόνος στο θώρακα.
Η σοβαρότητα της νόσου σχετίζεται άμεσα με το μέγεθος και τη διάρκεια της έκθεσης. Συνήθως πρέπει να περάσουν τουλάχιστον δέκα χρόνια μέτριας έως σοβαρής έκθεσης, πριν να εμφανιστούν τα πρώτα συμπτώματα αμιάντωσης.
Ένα άλλο αποτέλεσμα της παρατεταμένης έκθεσης στον αμίαντο μπορεί να είναι η ανάπτυξη υπεζωκοτικών πλακών γύρω από τους πνεύμονες. Αυτές οι περιοχές πάχυνσης του υμένα που περιβάλλει τους πνεύμονες σας (υπεζωκότα) παρουσιάζονται συνήθως κατά μήκος του κάτω μέρους του θωρακικού τοιχώματος ή κοντά στο διάφραγμα. Η παρουσία υπεζωκοτικών πλακών αποτελεί σημαντική ένδειξη ότι έχετε εκτεθεί στον αμίαντο, αλλά δε σημαίνει ότι οι πνεύμονες σας έχουν εξασθενήσει, εκτός κι αν έχετε άλλα σημεία ή συμπτώματα.
Διάγνωση
Δώστε στο γιατρό σας λεπτομερές ιστορικό των εργασιακών δραστηριοτήτων σας και κάθε άλλης πιθανής έκθεσης σε τοξικές σκόνες. Μιλήστε στο γιατρό για τη διαθεσιμότητα και τη χρήση μάσκας για τη σκόνη και άλλων προστατευτικών εξαρτημάτων στον εργασιακό χώρο.
Μία ακτινογραφία θώρακα με παθολογικά ευρήματα μπορεί να δείχνει ότι έχετε εκτεθεί στον αμίαντο, αλλά δε σημαίνει απαραίτητα ότι έχετε αμιάντωση. Για τη διάγνωση της νόσου είναι απαραίτητα τα ευρήματα κατά την κλινική εξέταση και τα συμπτώματα της πνευμονικής ίνωσης, συμπεριλαμβανομένης και της παθολογικής ανάπτυξης ουλώδους ιστού.
Θεραπεία
Η θεραπεία αφορά συνήθως την ανακούφιση από τα συμπτώματα. Χορήγηση συμπληρωματικού οξυγόνου ή η παροχέτευση υγρού γύρω από τους πνεύμονες θα βελτιώσει την αναπνοή.
Περιστασιακά μπορεί να χρησιμοποιηθεί η μεταμόσχευση πνεύμονα για την αντιμετώπιση της αμιάντωσης.
