Η νόσος του Άντισον πήρε το όνομα της από τον Thomas Addison, τον Άγγλο γιατρό του 19ου αιώνα που την πρωτοανακάλυψε. Η νόσος εκδηλώνεται, όταν το εξώτερο τμήμα (φλοιός) των επινεφριδίων αδυνατεί να παράγει αρκετές ορμόνες, όπως είναι η κορτιζόλη και η της αλδοστερόλη.
Η κορτιζόλη αν και έχει γίνει γνωστή ως η ορμόνη του στρες, στην πραγματικότητα δίνει ενέργεια στον οργανισμό, γι’ αυτό ένα από τα συμπτώματα της ασθένειας είναι η κούραση.
Τα επινεφρίδια βρίσκονται στην κορυφή των νεφρών. Παράγουν κορτικοστεροειδείς και κατεχολαμινικές ορμόνες. Οι κατεχολαμίνες περιλαμβάνουν την αδρεναλίνη και τη νοραδρεναλίνη.
Η νόσος του Addison προκύπτει συχνότερα από μία αυτοάνοση διαταραχή, μία κατάσταση κατά την οποία το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού επιτίθεται στον εαυτό του.
Άλλες αιτίες είναι λοιμώξεις των επινεφριδίων ή αιμορραγία μέσα στα επινεφρίδια. Η διαταραχή μπορεί να προκύψει σε οποιαδήποτε ηλικία, συμπεριλαμβανομένης της νεογνικής, και εκδηλώνεται εξίσου σε άνδρες και γυναίκες.
Τα σημεία και συμπτώματα της νόσου Άντισον αναπτύσσονται συνήθως βραδέως, ίσως μέσα σε αρκετούς μήνες, αλλά μπορεί και να εμφανιστούν ξαφνικά. Στην οξεία επινεφριδιακή ανεπάρκεια τα σημεία και τα συμπτώματα περιλαμβάνουν γενικώς σοβαρή διάρροια, εμετούς, αφυδάτωση, καταπληξία και απώλεια συνείδησης.
Σημεία και συμπτώματα
- Αδυναμία και λήθαργος.
- Απώλεια βάρους και περιορισμένη όρεξη.
- Υπέρχρωση του δέρματος.
- Ζαλάδα κατά την όρθια στάση.
- Κοιλιακό άλγος συνοδευόμενο από διάρροια, ναυτία και εμετούς.
- Ελαττωμένο σεξουαλικό ενδιαφέρον.
- Άλγη των αρθρώσεων και των μυών.
- Επίμονος πυρετός.
- Εμμονή για αλάτι.
Επείγοντα σημεία και συμπτώματα
- Σοβαρή διάρροια και έμετοι.
- Αφυδάτωση.
- Καταπληξία.
- Απώλεια συνείδησης.
Διάγνωση
Αν ο γιατρός σας νομίζει πως έχετε τη νόσο του Addison, θα ζητήσει πιθανώς εξετάσεις αίματος και ούρων, για να μετρηθεί η ποσότητα των κορτικοστεροειδών ορμονών. Για να επιβεβαιώσει ο γιατρός σας τη διάγνωση, μπορεί να μετρήσει την αντίδραση του οργανισμού σας σε μια ορμόνη που διεγείρει τα επινεφρίδια, την αδρενοκορτικοτρόπο ορμόνη (ACTH), η οποία παράγεται από τον αδένα της υποφύσεως.
Κατά την εξέταση αυτή σας χορηγούν μία ένεση συνθετικής ACTH και μετρούν το απόθεμα των ορμονών από το φλοιό των επινεφριδίων. Αν τα επινεφρίδια σας έχουν υποστεί βλάβη, η απάντηση είναι μειωμένη ή ανύπαρκτη.
Θεραπεία
Για τη θεραπεία της οξείας επινεφριδιακής ανεπάρκειας, η οποία μπορεί να προκαλείται από σωματικό στρες, λοίμωξη, τραυματισμό, εμετούς, διάρροιες ή χρήση διουρητικών φαρμάκων, είναι απαραίτητη η νοσηλεία. Η επινεφριδιακή ανεπάρκεια είναι μία κατάσταση απειλητική για τη ζωή, που απαιτεί άμεση ιατρική φροντίδα, συμπεριλαμβανομένων ενδοφλέβιων (ΕΦ) αλατούχων διαλυμάτων και στεροειδών ορμονών. Η θεραπεία για τη νόσο Addison μπορεί να εξαλείψει τα συμπτώματα και να σας επιτρέψει να ζήσετε φυσιολογική ζωή.
Φάρμακα. Επειδή ο οργανισμός σας δεν παράγει επαρκείς στεροειδείς ορμόνες, ο γιατρός σας μπορεί να συνταγογραφήσει ένα ή περισσότερα ορμονικά φάρμακα, για να θεραπεύσει την ανεπάρκεια. Αυτή η ορμονική υποκατάσταση μπορεί να περιλαμβάνει υδροκορτιζόνη ή πρεδνιζόνη για την αντικατάσταση της κορτιζόλης.
Ένα δεύτερο φάρμακο, η φλουδροκορτιζόνη, χρησιμοποιείται για την υποκατάσταση της αλδοστερόνης. Η αλδοστερόνη ελέγχει το νάτριο και το κάλιο του οργανισμού σας και διατηρεί φυσιολογική την αρτηριακή σας πίεση.
Λαμβάνετε τις ορμόνες σε καθημερινές δόσεις που μιμούνται την ποσότητα που θα παρήγε φυσιολογικά ο οργανισμός σας ελαχιστοποιώντας έτσι τις παρενέργειες. Αν αντιμετωπίζετε μια στρεσογόνο κατάσταση, όπως επέμβαση, λοίμωξη ή τραυματισμό, ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει προσωρινή αύξηση της δόσης σας. Αν δεν παίρνετε τις ορμόνες όπως σας έχουν υποδείξει, μπορεί να βρίσκεστε σε κίνδυνο για οξεία επινεφριδιακή ανεπάρκεια.
Είναι σημαντικό, αν παίρνετε στεροειδή φάρμακα για τη νόσο Addison, να κρατάτε μία κάρτα ιατρικής προειδοποίησης και να φοράτε ένα περιδέραιο προειδοποίησης όλες τις ώρες. Είναι επίσης σωστό, όταν ταξιδεύετε, να παίρνετε ένα κουτί πρώτων βοηθειών που να περιέχει βελόνα, σύριγγα, και ενέσιμη μορφή κορτικοστεροειδών φαρμάκων.
Υποκατάστατο νατρίου. Η χαμηλή σε αλάτι διατροφή μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα οξείας επινεφριδιακής ανεπάρκειας. Αν έχετε τη νόσο του Addison, είναι σημαντικό να καταναλώνετε επαρκείς ποσότητες νατρίου καθημερινά.
