Οι παχύσαρκοι άνθρωποι έχουν 50% περισσότερες πιθανότητες να εκδηλώσουν καρκίνο του παχέος εντέρου σε σύγκριση με τους αδύνατους συνομηλίκους τους, αλλά μέχρι σήμερα ήταν εντελώς άγνωστο γιατί συμβαίνει αυτό.
Τώρα, ερευνητές από τα αμερικανικά Πανεπιστήμια Τόμας Τζέφερσον, Χάρβαρντ και Ντιουκ πιστεύουν ότι βρήκαν ένα μηχανισμό που αυξάνει την πιθανότητα καρκίνου στα παχύσαρκα άτομα. Η μελέτη έγινε σε γενετικά τροποποιημένα ποντίκια που ακολουθούσαν διάφορα διαιτολόγια και δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Cancer Research.
Η γουανυλίνη και ο υποδοχέας της
Οι ερευνητές βρήκαν ότι τα ποντίκια που πάχαιναν λόγω της διατροφής που ακολουθούσαν και η οποία τα οδηγούσε σε υπερφαγία, παρουσίαζαν μειωμένα επίπεδα μιας ορμόνης που ονομάζεται γουανυλίνη (guanylin) και παράγεται από τα επιθηλιακά κύτταρα του εντέρου (αυτά που επιστρώνουν το εσωτερικό τοίχωμα του εντέρου). Αυτό όμως που έχει σημασία είναι ο υποδοχέας της γουανυλίνης, ο οποίος λέγεται κυκλάση της γουανυλίνης C (GUCY2C).
Ο υποδοχέας της γουανυλίνης, είναι γνωστό ότι ρυθμίζει την αναγέννηση του εντερικού επιθηλίου αλλά οι ερευνητές βρήκαν ότι έχει μία ακόμα δράση: καταστέλλει την ογκογένεση, δηλαδή τη δημιουργία όγκων. Το σημαντικό εύρημα της μελέτης είναι ότι δίχως την ορμόνη, ο υποδοχέας της γουανυλίνης αδρανοποιείται, με συνέπεια να αφήνεται ελεύθερη η ανάπτυξη των καρκινικών όγκων. Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι τα πολύ παχύσαρκα άτομα έχουν κατά 80% μικρότερη έκφραση του γονιδίου της γουανυλίνης.
Είναι γνωστό ότι «σε πολλούς καρκίνους του παχέος εντέρου είναι αδρανοποιημένο το γονίδιο της γουανυλίνης», δήλωσε ο επικεφαλής της έρευνας Σκοτ Γουάλντμαν, καθηγητής και επικεφαλής του Τμήματος Φαρμακολογίας & Πειραματικής Θεραπευτικής στο Πανεπιστήμιο Τόμας Τζέφερσον, στη Φιλαδέλφεια. «Η διαταραχή που εντοπίσαμε συμβαίνει πολύ νωρίς στην ανάπτυξη του καρκίνου και έχει ως αποτέλεσμα να γίνεται το εντερικό επιθήλιο δυσλειτουργικό, δημιουργώντας έτσι τις συνθήκες που απαιτούνται για να αναπτυχθεί όγκος».
Οι επιστήμονες δημιούργησαν ποντίκια με ένα γονίδιο το οποίο δεν επέτρεπε την αδρανοποίηση της γουανυλίνης, και το αποτέλεσμα ήταν τα ζώα να μην αναπτύσσουν όγκους όσο πολύ κι αν έτρωγαν με συνέπεια να αυξάνεται το βάρος τους.
«Πιστεύουμε ότι αν πρόκειται να εμφανιστεί καρκίνος του παχέος εντέρου, αυτό συμβαίνει μέσω του μηχανισμού που εντοπίσαμε, ο οποίος είναι πολύ πιο συχνός στους παχύσαρκους ανθρώπους», είπε ο Γουάλντμαν.
Οι ερευνητές εκτιμούν ότι φάρμακα που ενεργοποιούν τον υποδοχέα της γουανυλίνης θα μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου στα παχύσαρκα άτομα. Τέτοια φάρμακα είναι η λινακλοτίδη, η οποία είναι εγκεκριμένη για την αντιμετώπιση του συνδρόμου του ευερέθιστου εντέρου στους ενήλικες. Όταν μειώνεται η γουανυλίνη, όπως συμβαίνει στην περίπτωση της παχυσαρκίας, οι υποδοχείς της ορμόνης παραμένουν στη θέση τους, επομένως μπορούν να ενεργοποιηθούν και πάλι.
