Η μοραξέλλα η καταρροϊκή (Moraxella catarrhalis) είναι είναι ένα βακτήριο και συγκεκριμένα ένας Gram-αρνητικός διπλόκοκκος (κόκκος που διατάσσεται σε ζεύγη). Είναι ένα σημαντικό παθογόνο για τον άνθρωπο. Προκαλεί λοιμώξεις στο αναπνευστικό σύστημα, στο μέσο αυτί, στο μάτι, στο κεντρικό νευρικό σύστημα και στις αρθρώσεις.
Παλιότερα το βακτήριο συγκαταλεγόταν στο γένος Branhamella αλλά νεότερες έρευνες σχετικά με το DNA του το τοποθέτησαν στο γένος Moraxella -από το όνομα του ελβετού οφθαλμίατρου Victor Morax που πρώτος το περιέγραψε. Το καταρροϊκή προκύπτει από το γεγονός ότι προκαλεί καταρροή από τα μάτια και τη μύτη.
Ο μικροοργανισμός είναι φυσιολογικός άποικος των ανώτερων αναπνευστικών οδών. Η φορεία είναι μεγαλύτερη στην παιδική ηλικία και κυρίως στα παιδιά 2 ετών. Στο εξωτερικό περιβάλλον επιβιώνει για 2-3 ημέρες. Καταστρέφεται από τα συνήθη απολυμαντικά όπως διάλυμα οικιακής χλωρίνης 1ο% και γλουταραλδεΰδη 2%, καθώς επίσης κι σε υψηλή θερμοκρασία (1oo βαθμοί Κελσίου για 1ο λεπτά).
Μεταδίδεται με τις αναπνευστικές εκκρίσεις (βήχας, φτάρνισμα).
Ποιες λοιμώξεις προκαλεί
Το βακτήριο προκαλεί κυρίως λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος, όπως τραχειοβρογχίτιδα, παραρρινοκολπίτιδα και οξεία μέση πυώδη ωτίτιδα στην παιδική ηλικία, ενώ προκαλεί τραχειοβρογχίτιδα και πνευμονία στους ενήλικες, ιδιαίτερα σε άτομα με προδιαθεσικούς παράγοντες (χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, άσθμα, κακοήθεια, ανοσοκαταστολή).
Σπάνια προκαλεί ενδοκαρδίτιδα και μηνιγγίτιδα.
Άλλα πρωτεύοντα, όπως οι μακάκοι μπορούν να μολυνθούν από αυτό το βακτήριο.
Η διάγνωση των λοιμώξεων από μοραξέλλα βασίζεται στην καλλιέργεια των κλινικών δειγμάτων.
Για τη θεραπεία, δεδομένου ότι το πλείστον των στελεχών παράγουν β-λακταμάσες (ένζυμα που καταστρέφουν τις πενικιλίνες) χρησιμοποιούνται ειδικοί συνδυασμοί αντιβιοτικών. Τα στελέχη είναι συνήθως ανθεκτικά στην πενικιλλίνη, την αμπικιλλίνη και την αμοξικιλλίνη.
Δεν υπάρχει εμβόλιο για την μοραξέλλα την καταρροϊκή. Για την πρόληψη, εφαρμόζονται μέτρα υγιεινής.
