Σηκωνόμαστε στην πίστα και προσπαθούμε να συγχρονίσουμε το σώμα μας με το ρυθμό της μουσικής. Οι κινήσεις των ποδιών και των χεριών μας μετατρέπονται σε μια χαριτωμένη σωματική απόδοση. Ο εγκέφαλος όχι μόνο ενορχηστρώνει αυτές τις κινήσεις αλλά και ωφελείται από αυτές.
Τα σήματα του εγκεφάλου στη διάρκεια του χορού προέρχονται από το κινητικό φλοιό, που εμπλέκεται στο σχεδιασμό, τον έλεγχο και την εκτέλεση της κίνησης. Πάνω από 20 εκατομμύρια νευρικές ίνες του νωτιαίου μυελού εμπλέκονται στην κίνηση ενός καρπού ή ενός δαχτύλου του ποδιού που πρέπει να γίνει με ένα συγκεκριμένο τρόπο. Εν τω μεταξύ, τα βασικά γάγγλια, μια ομάδα των κυττάρων του εγκεφάλου, επικοινωνεί με άλλες περιοχές του εγκεφάλου για να συντονίσουν ομαλά την κίνηση.
“Τόσο τα βασικά γάγγλια όσο και η παρεγκεφαλίδα είναι οι βασικές δομές του εγκεφάλου για τη μνήμη, τη συνήθεια και την κίνηση. Και οι δύο περιοχές εργάζονται για την εκμάθηση μιας χορογραφίας και της εκτέλεση της κίνησης”, λέει η Samira Shuruk, μια Αμερικανίδα επαγγελματίας χορεύτρια 30 ετών, η οποία έχει πιστοποιηθεί από το American Council on Exercise.
Ενίσχυση της μνήμης των μυών
Ο χορός βελτιώνει την εγκεφαλική λειτουργία σε ποικίλα επίπεδα. H “μνήμη των μυών” μας επιτρέπει να μάθουμε πώς να εκτελούμε τα βήματα χωρίς να σκεφτόμαστε. Σύμφωνα με τον νευροεπιστήμονα Daniel Glaser, αυτό συμβαίνει γιατί “οι κινήσεις χαρτογραφούνται λεπτομερώς στον εγκέφαλο, δημιουργώντας μια συσχέτιση μεταξύ σκέψης και δράσης”, αναφέρει η εφημερίδα The New York Times.
Με άλλα λόγια, ο εγκέφαλος απομνημονεύει τις κινήσεις τόσο αποτελεσματικά που δεν χρειάζεται συνειδητή προσπάθεια. Στο χορό, αυτό γίνεται με τη συνεχή επανάληψη κινήσεων σε σημείο που να εκτελούνται αυτόματα.
Αν και η “μνήμη των μυών” αρχικά δεν μπορεί να διακρίνει μια σωστή κίνηση από μια λάθος, η έρευνα δείχνει ότι οι ενδορφίνες που παράγονται μετά από την εκτέλεση μιας επιτυχούς κίνησης βοηθούν τον εγκέφαλο να αποθηκεύσει το σωστό τρόπο της κίνησης. Αυτή η διαδικασία “καλωδιώνει” ξανά και ξανά τα νευρικά μονοπάτια του εγκεφάλου μέχρι να εκτελεστεί σωστά η κίνηση.
Η δρ Becca Rodriguez, μια γιατρός με ειδικότητα την οστεοπαθητική που εργάζεται για το San Diego Ballet, την Academy of Performing Arts of San Diego και την San Diego Symphony, πιστεύει ότι ο χορός διεγείρει τα κύτταρα μνήμης των μυών, που ονομάζονται Β κύτταρα. “Αυτά τα κύτταρα ενεργοποιούνται με την επανάληψη της χορευτικής δραστηριότητας και την εκτέλεση της χορογραφίας”, λέει στην ιστοσελίδα Medical Daily.
Τόνωση της παρεγκεφαλίδας και της πλαστικότητας
Η μετάβαση από την αρχική φάση κατά την οποία σκεφτόμαστε τις χορευτικές κινήσεις στη φάση κατά την οποία κινούμαστε διαισθητικά προκαλεί μια αλλαγή χρήσης των περιοχών του εγκεφάλου: από τον εγκεφαλικό φλοιό – το «σκεπτόμενο μέρος» του εγκεφάλου που ελέγχει την εκούσια κίνηση – πηγαίνουμε στην παρεγκεφαλίδα η οποία ελέγχει την ισορροπία. Αυτό μας επιτρέπει να πραγματοποιούμε τις κινήσεις αβίαστα.
Δεν είναι τυχαίο ότι μια μελέτη η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Cerebral Cortex βρήκε ότι οι μπαλαρίνες έχουν αυξημένο μέγεθος παρεγκεφαλίδας (και μειωμένη αίσθηση της ζάλης).
Οι εγκέφαλος έχει μια ιδιότητα που ονομάζεται πλαστικότητα ή νευροπλαστικότητα που σημαίνει ότι μπορεί να δημιουργεί νέες συνδέσεις μεταξύ των νευρώνων (εγκεφαλικών κυττάρων). Η φαιά ουσία (εκεί που βρίσκεται η πλειονότητα των νευρικών κυττάρων) μπορεί να συρρικνωθεί ή να αυξηθεί κατά τη διάρκεια της ζωής και αυτό βέβαια επηρεάζει τις ικανότητές μας. Καθώς λοιπόν ο χορός συνδυάζει πολλές λειτουργίες του εγκεφάλου ενσωματώνοντας τον μουσικό ρυθμό και το συναίσθημα, όλα αυτά ενισχύουν την συνδεσιμότητα των περιοχών του εγκεφάλου.
Ένα ενδιαφέρον βιβλίο με τίτλο “Spark: The Revolutionary New Science of Exercise and the Brain” παρουσιάζει μια πληθώρα στοιχείων που δείχνουν ότι η σωματική δραστηριότητα αποφέρει μεγάλα γνωστικά οφέλη, όπως μεγαλύτερο όγκο φαιάς ουσίας στην περιοχή του ιππόκαμπου του εγκεφάλου, η οποία είναι σημαντική για τη μνήμη.
Ο χορός μπορεί ακόμα να αποτελεί ασπίδα για ορισμένες ασθένειες του εγκεφάλου και να αυξήσει την πνευματική οξύτητα σε όλες τις ηλικίες. Το 2013, μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο New England Journal of Medicine διαπίστωσε ότι ο freestyle χορός, η οποίος απαιτεί ταχεία λήψη αποφάσεων διατηρεί κοφτερό το μυαλό επειδή το αναγκάζει να επανακαλωδιώνει τις νευρικές οδούς του. Μια άλλη μελέτη βρήκε ότι ο χορός και η μουσική καθυστερούν το Αλτσχάιμερ.
“Όλες οι παραπάνω ενέργειες οφείλονται στην αυξημένη ροή του αίματος, στην αντίδραση των νευρώνων όταν ακούμε μουσική και στην ψυχολογική – κοινωνική αντίδραση που εκδηλώνουμε αλληλεπιδρώντας με άλλους ανθρώπους”, λέει η Rodriguez.
