Υπέρηχοι επιτρέπουν στα φάρμακα να διαπερνούν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό

sonocloudΜια συσκευή υπερήχων που ονομάζεται SonoCloud μπορεί να αλλάξει τη θεραπεία του καρκίνου στον εγκέφαλο επιτρέποντας στα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη χημειοθεραπεία να διαπερνούν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό προκειμένου να διεισδύσουν στον εγκέφαλο. Η συσκευή δοκιμάστηκε σε 15 ασθενείς με γλοιοβλάστωμα (μια επιθετική μορφή καρκίνου του εγκεφάλου).

Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Science Translational Medicine από ερευνητές του Πανεπιστημίου 6 «Πιέρ και Μαρί Κιουρί» και του Τμήματος Νευροχειρουργικής του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Πιτί-Σαλπετριέρ του Παρισιού, με επικεφαλής τον καθηγητή Νευροεπιστήμης Αλεξάντρ Καρπεντιέπου.

Ο αιματοεγκεφαλικός φραγμός αποτελείται από ένα στρώμα κυττάρων το οποίο αποτελεί την άμυνα του εγκεφάλου απέναντι στις τοξίνες. Συγχρόνως δυσχεραίνει τη φαρμακευτική θεραπεία των παθήσεων του εγκεφάλου.

Για την υπέρβαση του αιματοεγκεφαλικού φραγμού, οι επιστήμονες σήμερα χορηγούν στους ασθενείς είτε υψηλές δόσεις φαρμάκων, με την ελπίδα μια μικρή ποσότητα θα καταφέρει να φτάσει στον εγκέφαλο, είτε χρησιμοποιούν τα φάρμακα με κάποιο άλλο τρόπο.

«Ο αιματοεγκεφαλικός φραγμός είναι ένα από τα τελευταία μεγάλα όρια της νευροεπιστήμης. Τώρα πλέον μπορούμε να κάνουμε τα αιμοφόρα αγγεία προσωρινά διαπερατά, ώστε τα μόρια των φαρμάκων της χημειοθεραπείας να μπορούν να διεισδύσουν στον εγκέφαλο», ανέφερε ο Καρπεντιέ, ο οποίος ανέπτυξε τη συσκευή SonoCloud.

Περίπου 250.000 άτομα διαγιγνώσκονται με καρκίνο του εγκεφάλου κάθε χρόνο παγκοσμίως και 160.000 εξ αυτών θεωρείται ότι μπορούν να ωφεληθούν από τη νέα θεραπευτική μέθοδο.

karkinos egefalou 6Η χρήση της συσκευής υπερήχων

Η συσκευή, που έχει διάμετρο 11 χιλιοστών, τοποθετείται από τον χειρουργό είτε κατά τη λήψη εγκεφαλικού ιστού για βιοψία, είτε στο τέλος της επέμβασης για την αφαίρεση του όγκου από τον εγκέφαλο.

Η SonoCloud ενεργοποιείται όταν ο ασθενής κάνει χημειοθεραπεία, στέλνοντας υπερήχους στον εγκέφαλο επί δύο λεπτά, ενώ παράλληλα εισάγονται στο αίμα του ασθενούς μικροσκοπικές φυσαλίδες υπερφθοριωμένων υδρογονθράκων, καθώς και το φάρμακο της χημειοθεραπείας (στην περίπτωση της μελέτης ήταν η καρβοπλατίνη).

Οι υπέρηχοι κάνουν τις μικροφυσαλίδες να δονούνται μέσα στα αιμοφόρα αγγεία του εγκεφάλου, πράγμα που καθιστά τα τελευταία πιο εύκολα διαπερατά από το φάρμακο.

Η διαδικασία μπορεί να επαναλαμβάνεται κάθε μήνα επί ένα εξάμηνο, καθώς, σύμφωνα με τον Καρπεντιέ, δεν υπάρχει κάποια μακροπρόθεσμη επίπτωση στα αιμοφόρα αγγεία ή στους υγιείς νευρώνες του εγκεφάλου.

Οι ερευνητές δηλώνουν αισιόδοξοι ότι η SonoCloud θα μπορούσε να αξιοποιηθεί και σε νευροεκφυλιστικές παθήσεις, όπως η νόσος Αλτσχάιμερ. Μελέτες σε ζώα έχουν δείξει ότι το άνοιγμα του αιματογκεφαλικού φραγμού με υπερήχους μπορεί να ωθήσει το ανοσοποιητικό σύστημα του ασθενούς να επιτεθεί στις πλάκες β-αμυλοειδούς που δημιουργούνται στην περίπτωση της νόσου Αλτσχάιμερ. Κλινικές δοκιμές της SonoCloud σε ανθρώπους με νόσο Αλτσχάιμερ αναμένεται να ξεκινήσουν το 2017.

Η συσκευή SonoCloud αναμένεται να κυκλοφορήσει στην αγορά το 2020, αρχικά για χρήση σε ασθενείς με γλοιοβλάστωμα.

Δείτε επίσης