Ως τροφική δυσανεξία χαρακτηρίζεται το σύνολο των παθολογικών συμπτωμάτων που πυροδοτούνται στον οργανισμό από ορισμένες τροφές είτε κατά την διάρκεια της πέψης είτε άμεσα μετά την είσοδό τους στον οργανισμό.
Τα συμπτώματα της τροφικής δυσανεξίας μπορεί να είναι ήπια όπως φούσκωμα, ήπιος κοιλιακός πόνος, ολιγάριθμες διαρροικές κενώσεις, ήπιος πονοκέφαλος ή μπορεί να είναι σοβαρότερα, όπως:
- Εξάνθημα
- Λιποθυμία
- Δύσπνοια
- Κνησμός (φαγούρα)
Η τροφική δυσανεξία ενίοτε μπορεί να απειλήσει την ζωή.
Στα ταξίδια
Η δυσανεξία κατά τη διάρκεια των ταξιδιών είναι συνήθης γιατί ο ταξιδιώτης συχνά γεύεται τοπικές «σπεσιαλιτέ» ή επισκέπτεται κουζίνες εστιατορίων διαφορετικών από αυτές που έχει συνηθίσει ή δοκιμάζει τοπικά προϊόντα που μπορεί να προκαλέσουν πρωτόγνωρες για τον οργανισμό αντιδράσεις.
Άλλες φορές, όταν έχει γνωστή δυσανεξία, λόγω της χαλαρής διάθεσης των διακοπών δεν ακολουθεί πιστά τα ενδεικνυόμενα για εκείνον διατροφικά προγράμματα.
Οι πιο κοινές περιπτώσεις δυσανεξίας σε τρόφιμα κατά τα ταξίδια είναι:
- Δυσανεξία σε πρόσθετα τροφίμων. Πρόκειται για δυσανεξία σε ορισμένα προϊόντα που προστίθενται στα τρόφιμα για την ενίσχυση της γεύσης, τον χρωματισμό τους ή την αντισηψία συχνά χρησιμοποιούμενα σε ξενοδοχειακές μονάδες ή στην βιομηχανία . Ενώσεις όπως το όξινο γλουταμινικό νάτριο (MSG), τα νιτρικά άλατα και τα θειώδη συνδέονται με αντιδράσεις που μπορεί να συγχέονται με την τροφική αλλεργία.
- Δυσανεξία στην γλουτένη. Πρόκειται για δυσανεξία στην γλοιαδίνη ένα συστατικό της γλουτένης που υπάρχει στο σιτάρι, κριθάρι, σίκαλη. Η αιτιολογία της νόσου είναι άγνωστη, πιθανολογείται ωστόσο ανοσολογικός μηχανισμός διαφορετικός από την περίπτωση των τροφικών αλλεργιών. Συγκεκριμένα το ανοσοποιητικό σύστημα δημιουργεί αυτοαντισώματα, τα οποία κινητοποιούνται με την λήψη γλουτένης και προκαλούν αλλοιώσεις στον βλεννογόνο του λεπτού ποικίλλουσας βαρύτητας. Ενώ ο ταξιδιώτης γνωρίζοντας τα τρόφιμα που επιδεινώνουν τα συμπτώματά του τα αποφεύγει, ελάχιστα ξενοδοχεία κατά τα ταξίδια έχουν δυνατότητα επιλογής μενού ελεύθερου γλουτένης για τους πάσχοντες.
- Δυσανεξία στην λακτόζη των τροφών. Η λακτόζη είναι ένα σάκχαρο που βρίσκεται στο γάλα και σε πολλά γαλακτοκομικά προϊόντα. Για να απορροφηθεί σωστά η λακτόζη πρέπει να λειτουργεί σωστά η λακτάση ένα ένζυμο που ευρίσκεται στα τοιχώματα του εντέρου και διασπά την λακτόζη. Δυσανεξία λακτόζης παρουσιάζεται όταν τα επίπεδα λακτάσης είναι ανεπαρκή. Αρκετοί ταξιδιώτες έχουν ιστορικό μερικής μόνο δυσανεξίας λακτόζης. Ορισμένα τοπικά δημοφιλή γαλακτοκομικά προιόντα μπορεί να έχουν αυξημένη συγκέντρωση του ειδικού αυτού σακχάρου και ο ταξιδιώτης να εμφανίσει ασυνήθιστα έντονα συμπτώματα.
- Αντιδράσεις αλλεργικού τύπου. Στις αντιδράσεις αλλεργικού τύπου, υπάρχει μια γενικευμένη αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος σε ορισμένα συστατικά του τροφίμου που εκλαμβάνονται ως αλλεργιογόνα. Η συχνότερη αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος στην τροφική αλλεργία είναι η παραγωγή ειδικών αντισωμάτων Ε (IgE) έναντι του αλλεργιογόνου συστατικού της τροφής. Ψάρια, οστρακοειδή, ξηροί καρποί, αυγά, γάλα, σόγια και σιτάρι είναι τα συχνότερα εμπλεκόμενα τρόφιμα. Πρόκειται για την πιο κοινή μορφή αλλεργίας που μπορεί να απειλήσει την ανθρώπινη ζωή.
Μέτρα Πρόληψης
- Να έχετε στο φαρμακείο φάρμακα πρώτης ανάγκης για τις οξείες αλλεργικές αντιδράσεις. Τα φάρμακα αυτά συνταγογραφούνται ανάλογα με τα ευρήματα της ιατρικής εξέτασης σε συνεννόηση με τον σωστό θεράποντα ιατρό πριν το ταξίδι.
- Να αποφεύγετε να γεύεστε άγνωστες μη δόκιμες γεύσεις κατά τα ταξίδια. Να χρησιμοποιείτε ιδανικά εμφιαλωμένα ποτά και νερό.
- Εάν πάσχετε από γνωστή δυσανεξία σε τρόφιμα προτιμάτε τα καλά ξενοδοχεία με πολλαπλές δυνατότητες επιλογής menu.
Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη Ιατρός Ειδική Παθολόγος
Φραγκοπούλου 10, Κηφισιά
24ωρη γραμματεία νοσοκομειακά περιστατικά: 210-6252770
Email: amoschovaki@yahoo.gr
http://iatreioamoschovaki.gr
https://www.youtube.com/channel/UCraKRIyTq0qW8eMtKnmr3hw
https://www.youtube.com/channel/UC1ZaRAktAaoCEFITCcjhDZQ
