Απογαλακτισμός μωρού: Τα έξι βήματα

Ο απογαλακτισμός είναι η διαδικασία κατά την οποία μια γυναίκα σταματά να θηλάζει. Το πέρασμα από τον θηλασμό στο μπιμπερό και στις στερεές τροφές είναι μια νέα φάση στη σχέση μητέρας και παιδιού, ιδιαίτερα φορτισμένη συναισθηματικά.

Οι περισσότεροι γιατροί συστήνουν στις μητέρες να θηλάζουν το μωρό τους για τουλάχιστον 1 έτος (12 μήνες).

Όταν αποφασίσετε τον απογαλακτισμό, καλύτερα να μην σταματήσετε το θηλασμό απότομα, αλλά σταδιακά. Μειώστε τον θηλασμό σε ένα γεύμα, κάθε 2 έως 5 ημέρες. Επίσης, μειώσετε την διάρκεια κάθε γεύματος και αυξήστε το χρόνο μεταξύ των γευμάτων. Ο ξαφνικός απογαλακτισμός στον ένα χρόνο μπο­ρεί να μην είναι σωματικά τόσο δυσάρεστος για τη μητέρα που θηλάζει όσο θα ήταν νωρίτερα. Δεδο­μένου ότι τα νήπια παίρνουν περισσότερες στερε­ές τροφές, η παραγωγή γάλακτος μειώνεται σημα­ντικά ένα χρόνο μετά τη γέννηση, καθιστώντας το πέτρωμα στήθους λιγότερο πιθανή παρενέργεια.

Παρ’ όλα αυτά, ο προοδευτικός απογαλακτισμός είναι γενικά κα­λύτερος γιατί δίνει στη μητέρα και στο παιδί χρόνο να προσαρμοστούν στο τέλος αυτής της τόσο ξεχωριστής εποχής.

Η προσαρμογή θα είναι επίσης ευκολότερη αν καταβάλετε μια προσπάθεια να προσφέρετε στο μωρό σας επιπλέον αγάπη και προσοχή κατά τη διάρκεια του απογαλακτισμού. Αντικαταστήστε το χρόνο που περνούσατε μαζί για το θηλασμό με άλλες δραστηριότητες για τους δυο σας. Μη δείξετε αποδοκιμασία αν το μικρό σας αντικαταστήσει την παρηγοριά του θηλασμού με μια άλλη συνήθεια που του προσφέρει παρη­γοριά (όπως να πιπιλίζει τον αντίχειρα του) ή με ένα αντικείμενο παρηγοριάς (όπως μια κουβέρτα ή ένα λούτρινο ζωάκι). Τα παιδιά στο στάδιο αυτό έχουν ανάγκη όλη την υποστήριξη που μπορούν να βρουν.

Ο απογαλακτισμός μπορεί να είναι σχετικά εύκολος (αν είστε τόσο εσείς όσο και το μωρό σας έτοιμοι να κάνετε το βήμα) ή σχετικά δύσκολος (αν είστε και οι δύο ακόμα πολύ προσκολλημένοι στο θηλασμό).

Και στις δύο περιπτώσεις, οι παρακάτω οδηγίες θα σας βοηθήσουν:

Βήμα Πρώτο: Βεβαιωθείτε ότι το μωρό σας μπο­ρεί να πιει αρκετά καλά από φλιτζάνι. Μπορείτε βέβαια να δώσετε στο μωρό σας μπουκάλι ή φλιτζάνι. Τα περισσότερα μωρά ηλικίας κάτω των 6 μηνών απογαλακτίζονται και χρησιμοποιούν μπουκάλι. Τα περισσότερα μωρά μεγαλύτερα του 1 έτους απογαλακτίζονται και χρησιμοποιούν φλιτζάνι. Τα μωρά από 6 μηνών και 1 έτους μπορεί να απογαλακτιστούν είτε με μπουκάλι είτε με φλιτζάνι.

Βήμα Δεύτερο: Επιλέξτε με προσοχή τη χρονική στιγμή. Μην αρχίσετε τον απογαλακτισμό αν το μι­κρό σας περνάει σημαντικές αλλαγές (γνωρίζει μια καινούρια μπέιμπι σίτερ, αρχίζει να πηγαίνει στον παιδικό σταθμό, αποκτά καινούριο αδελφάκι) ή αν είναι άρρωστο ή αν του συμβαίνει κάτι άλλο που το κάνει να είναι «έξω από τα νερά του». Περιμένε­τε να είναι όλα σχετικά ήρεμα στη ζωή του μικρού σας για να ξεκινήσετε.

Βήμα Τρίτο: Αφήνετε το στήθος για το τέλος (εκτός από την ώρα του ύπνου). Όταν το μωρό σας ξυπνάει το πρωί ή από έναν υπνάκο μέσα στη μέρα ή αν πεινάει και θέλει ένα γεύμα, δίνετε του πρώτα κάτι να πιει από φλιτζάνι ή ένα σνακ ή ένα γεύμα με στερεά τροφή. Όταν πια θα έχει ικανο­ποιηθεί η όρεξη του, αν το μικρό σας εξακολουθεί να διαμαρτύρεται για το στήθος, μπορείτε να του το δίνετε. Προοδευτικά, η πρόσληψη γάλακτος θα μειώνεται, πράγμα που με τη σειρά του θα ελαττώ­νει την παραγωγή γάλακτος στον οργανισμό σας και θα σας κάνει να νιώθετε περισσότερο άνετα με τον απογαλακτισμό.

Βήμα Τέταρτο: Θηλάζετε καλύτερα πριν παρά μετά τη συνηθισμένη ρουτίνα της ώρας του ύπνου (μπάνιο, πιτζάμα, παραμύθι, σνακ, βούρτσισμα δοντιών κ.ο.κ.). Προσπαθείτε να μην αφήνετε το μικρό σας να αποκοιμιέται στο στήθος σας -βά­ζοντας ζωηρή μουσική, μιλώντας, τραγουδώντας, αφήνοντας να είναι κι άλλοι μέσα στο δωμάτιο- και ενθαρρύνετε μια ήρεμη πορεία προς τη χώρα των ονείρων.

Βήμα Πέμπτο: Περιορίστε τον αριθμό των ημε­ρήσιων θηλασμών. Αρχίστε από αυτούς για τους οποίους το μωρό σας δείχνει το λιγότερο ενδιαφέ­ρον. Η διαδικασία αυτή θα διαρκέσει πιθανώς εβδομάδες. Αυτό θα γίνει πιο εύκολο αν αλλάξετε τις καθημερινές σας συνήθειες, πράγμα που σημαίνει να πηγαίνετε με το μικρό σας σε μέρη όπου δεν συνήθιζε να θη­λάζει (για ψώνια ή στην παιδική χαρά ή σε μια ομά­δα παιδιών για να παίξει, σε ένα μουσείο κ.ο.κ.). Τελικά, περιοριστείτε σε έναν μόνο θηλασμό – τον αγαπημένο του. Στις περισσότερες περιπτώσεις, αυτός θα είναι την ώρα του ύπνου, αν και μερικά μικρά είναι πιο δεμένα με τον πρώτο πρωινό θη­λασμό. Αν κάποια στιγμή πετρώσει το στήθος σας, βγάλτε γρήγορα μια μικρή ποσότητα για να ανα­κουφιστείτε από την πίεση.

Βήμα Έκτο: Σταματήστε τον τελευταίο θηλασμό. Ένας τρόπος για να κάνετε ευκολότερη αυτή την τελευταία διακοπή είναι να ζητήσετε από τον μπα­μπά ή τη γιαγιά να βάζει μερικά βράδια το μικρό σας για ύπνο – ενώ εσείς θα λείπετε από το σπίτι. Ή κάντε την αλλαγή όταν όλη η οικογένεια θα επι­σκέπτεται συγγενείς ή στις διακοπές αν βρίσκεστε σε ένα μέρος το οποίο δεν έχει συσχετίσει το μικρό σας με το θηλασμό, μπορεί να μην τον αποζητά τόσο πολύ. Και η απόσπαση της προσοχής -με τη μορφή ενός καινούριου παιχνιδιού, ενός βιβλίου, μιας κασέτας ή ενός ξεχωριστού επισκέπτη- μπο­ρεί επίσης να βοηθήσει.

Αν δεν βιάζεστε να απογαλακτίσετε το μωρό σας, μπορεί να προτιμάτε να αναβάλετε για λίγο αυτό το τελευταίο βήμα. Πολλές γυναίκες και τα μικρά τους συνεχίζουν να απολαμβάνουν ένα θηλασμό την ημέρα επί εβδομάδες ή και ακόμα περισσότε­ρο. (Σε μερικές περιπτώσεις, όμως, αυτό δεν είναι δυνατόν, γιατί η παραγωγή γάλακτος σταματά γρήγορα λόγω της ανεπαρκούς κατανάλωσης).