Πρώτη χώρα στον κόσμο σε καισαρικές η Ελλάδα με 58% επί των γεννήσεων

Υψηλά ποσοστά καταγράφουν οι τοκετοί που πραγματοποιούνται με καισαρική τομή σε ορισμένες χώρες, χωρίς να είναι σαφές γιατί συμβαίνει αυτό.

Σε 69 χώρες, σχεδόν όλες του δυ­τικού κόσμου, πραγματοποιείται το 73% των καισαρικών, ενώ οι γεννήσεις σε αυτές τις χώ­ρες αντιστοιχούν στο 37% παγκοσμί­ως. Από την άλλη μεριά, άλλες 54 χώ­ρες, στην Αφρική και την Νοτιοανατολική Ασία, έχουν το 25% των καισαρικών παγκοσμίως, αν και συντελείται σ’ αυτές το 60% των γεν­νήσεων διεθνώς.

Δυσκολεύονται οι γυναίκες να γεννήσουν με φυσιολογικό τοκετό στις αναπτυγμένες χώρες ή η ιατρική ασκείται και ως επιχείρηση; Όπως και να έχει, «κουλτούρα της καισαρικής» υπάρχει και στην Ελλάδα η οποία όχι μόνο ακολούθησε την τάση των αναπτυγμένων χωρών αλλά κέρδισε και τα πρωτεία φτάνοντας στο εκπληκτικό 58% των γεννήσεων, σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας Documento που υπογράφουν οι δημοσιογράφοι Νάντια Βασιλειάδου και Βασίλης Ανδριανόπουλος.

Να σημειωθεί ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας χαρακτηρίζει ως «επιτρεπτό» ένα ποσοστό καισαρικών μέχρι το 15%. Ο ΠΟΥ δεν είναι ενάντια στην καισαρική, κα­θώς μπορεί να σώσει ζωές. Κάθε γυναίκα πρέπει να έχει πρόσβαση σε αυτήν αλλά μόνο αν δεν υπάρ­χει άλλη λύση. Όταν τα ποσοστά σε μια χώρα υπερβαίνουν το 20%, ο ΠΟΥ θεωρεί πως κάτι πάει στραβά και όπως φαίνεται στην Ελλάδα τα πράγματα πάνε τρεις φορές στραβά. Καισαρική σημαίνει μεγαλύτερο ρίσκο τόσο για τη μη­τέρα όσο και για το παιδί, καθώς πρόκειται για χειρουργική επέμβα­ση που μπορεί να επιφέρει επιπλο­κές. Ταυτόχρονα, τα παιδιά που γεννιούνται με καισαρική έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να εμφανίσουν αλλεργίες, άσθμα και να γίνουν υπέρβαρα.

Σύμφωνα με την εφημερίδα, ένας από τους λόγος της αύξησης των καισαρικών είναι το κίνητρο του κέρδους. Για παράδειγμα στις ΗΠΑ, στα περισσότερα νοσοκομεία. οι μαι­ευτήρες πληρώνονται σχεδόν απο­κλειστικά με προμήθεια από τους τοκετούς που πραγματοποιούν οι ίδιοι, γεγονός που τους οδηγεί να παροτρύνουν τις γυ­ναίκες να γεννήσουν με καισαρι­κή. Από την άλλη μεριά, στο Γενικό Νοσοκομείο του Σαν Φρανσίσκο, όπου οι μαιευτήρες δεν λαμβάνουν μπόνους αν ξεγεννήσουν οι ίδιοι το μωρό, το ποσοστό των καισαρι­κών δεν ξεπερνά το 15%.

Οι γιατροί ίσως να μην ευθύνονται εξ’ ολοκλήρου για τα αυξημένα ποσοστά καισαρικών καθώς πιστεύεται ότι η καθιστική ζωή, που έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια και στις γυναίκες, ίσως να δυσκολεύει τον φυσιολογικό τοκετό. Άλλες αιτίες είναι η μεγαλύτερη ηλικία των σημερινών εγκύων σε σχέση με μερικές δεκαετίες πριν και το αυξημένο βάρος των μωρών.

Υπάρχουν όμως και τα περίεργα όπως αυτό που συμβαίνει στη Βραζιλία, μια χώρα που παίρνει το αργυρό παγκόσμιο μετάλλιο, με ποσοστό καισαρικών 46%. Τα στοιχεία της Βραζιλίας αποκαλύπτουν ότι το 84% των γεννήσεων γίνονται σε ιδιωτικά νοσοκομεία και χρηματοδοτούνται από ασφαλιστήρια συμβόλαια υγείας κάτι που αποτελεί κίνητρο για καισαρικές τομές. Αλλά και στα κρατικά νοσοκομεία το ποσοστό των καισαρικών τομών είναι υψηλό φτάνοντας το 40%. Η αύξηση στη Βραζιλία αποδίδεται, εν μέρει, στις γυναίκες οι οποίες ανησυχούν για τη σεξουαλική τους ζωή φοβούμενες ότι η γέννα θα επιφέρει αλλαγές στο περίνεο. Από την πλευρά τους, οι γιατροί δεν κάνουν τίποτα για να αλλάξουν αυτόν τον μύθο.

Στην Ελλάδα φαίνεται να υπάρχει μικρότερη διαφορά μεταξύ ιδιωτικών και δημόσιων μαιευτηρίων σε σχέση με τη Βραζιλία. Στα ελληνικά ιδιωτικά μαιευτήρια το ποσοστό υπολογίζεται στο 59% και στα δημό­σια στο 55,5%. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο μαιευτήριο «Έλενα Βενιζέλου» που είναι δημόσιο, το ποσοστό των καισαρικών τομών υπερβαίνει το 63%.

Ποσοστά καισαρικής επί του συνόλου των γεννήσεων, ανά χώρα

Γιατί «ξεφεύγουν» τα ποσοστά;

Όπως αναφέρει στην εφημερίδας Documento η Ελενα Σερπετίνη, ταμίας του Συλλόγου Επιστημόνων Μαιών-Μαιευτών Αθήνας, «ένας φυσιολογικός το­κετός διαρκεί από 6 έως 36 ώρες, δε­σμεύοντας τον γιατρό, που στο μετα­ξύ θα πρέπει να πάει στο ιατρείο του ή να προχωρήσει σε άλλους τοκετούς. Αντιθέτως, η καισαρική τομή ολοκληρώνε­ται μέσα σε μία ώρα».

Συνήθως οι γυναίκες που προσδο­κούν να γεννήσουν φυσιολογικά τρομοκρατούνται όταν ακούν το γιατρό τους να λέει ότι πρέπει να γίνει καισαρική γιατί το παιδί είναι μεγά­λο και δεν μπορεί να βγει ή ότι εί­ναι τυλιγμένο με τον ομφάλιο λώρο ή ότι ο πλακούντας είναι γερασμέ­νος.

«Ολα αυτά μπορεί να συμβαί­νουν, δεν λένε ψέματα οι γιατροί. Ωστό­σο πολλές φορές εμπεριέχεται μια δόση, υπερβολής στις ανησυχίες τους» σχο­λιάζει ο κ. Γιώργος Φαρμακίδης, καθηγητής Μαιευτικής Γυ­ναικολογίας στο Πανεπιστήμιο Stony Brook της Νέας Υόρκης. Είναι όλο το πλέγμα μεταξύ για­τρών, έλλειψης προσωπικού στα δημόσια νοσοκομεία και έλλειψης κουλτούρας που διαμορφώνει τα υψηλά ποσοστά καισαρικών».

Ο ίδιος εκτιμά ότι ο υπ’ αριθμόν ένα λόγος για καισαρική είναι η πρόκληση το­κετού. Ο γιατρός κρίνει ότι έχουν παρέλθει οι ημέρες στις οποίες θα έπρεπε να γεννήσει η γυναί­κα, οπότε την οδηγεί σε πρόκληση ή έναρξη τοκετού, η οποία γίνεται σε ανώριμο τράχηλο και συνή­θως δεν έχει αποτέλεσμα. Έτσι ακολουθεί υποχρεωτικά η καισαρική τομή.

«Σπανί­ως ακολουθούνται τα κριτήρια που θέτουν οι διεθνείς επιστημονικές εται­ρείες σχετικά με το πότε ο τοκετός δεν προχωράει και πρέπει να γίνει καισαρική. Για τον λόγο αυτό, το Κε­ντρικό Συμβούλιο Υγείας οφείλει να προχωρήσει σύντομα στην έγκρι­ση των αντίστοιχων πρωτοκόλλων. Πρόκειται για ουσιώδη εκκρεμότη­τα», τονίζει ο κ. Φαρμακίδης.

Φυσικά, η έγκυος γυναίκα εξαρτάται πλήρως από τον για­τρό της και δεν είναι δυνατόν να διαφωνήσει με τη μέθοδο του τοκετού που της προτεί­νει ως την καταλληλότερη για την περίπτωση της.

Τέλος, ο ΕΟΠΥΥ δεν κάνει ποι­οτική ανάλυση των δεδομένων για τις καισαρικές τομές, αν και θα μπορούσε να μην αποζημιώνει αυτές των οποίων η αναγκαιότητα δεν στοιχειοθετείται, πιέζοντας έτσι να περικοπούν οι αχρείαστες επεμβάσεις.