Τι είναι το μεταβολικό σύνδρομο

Το μεταβολικό σύνδρομο συνίσταται σε μια ομάδα παραγόντων κινδύνου για τα αγγεία της καρδιάς, που επιταχύνουν τη διαδικασία μιας καρδιαγγειακής νόσου.

Ένας άνθρωπος με μεταβολικό σύνδρομο έχει τρία τουλάχιστον από τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:

• Μεγάλη περίμετρο μέσης (μεγαλύτερη από 100 εκατοστά για τους άντρες ή 90 εκατοστά για τις γυναίκες). Για να μετρήσετε τη μέση σας, βάλτε τη μεζούρα γύρω από το φαρδύτερο τμήμα της, κρατώντας την παράλληλη με το έδαφος.
• Οριακή ή υψηλή πίεση αίματος (130/85 mmHg ή υψηλότερη).
• Υψηλό επίπεδο τριγλυκεριδίων (150 mg/dL ή υψηλότερο).
• Χαμηλή HDL χοληστερίνη (κάτω από 40 mg/dL) για άντρες ή 50 mg/dL για γυναίκες).
• Υψηλό σάκχαρο στο αίμα νηστικοί (110 mg/dL ή υψηλότερο).

Όμως δείχνει ο παραπάνω ορισμός, το μεταβολικό σύνδρομο δεν αφορά τα άτομα με υψηλή κακή χοληστερίνη (LDL) ή υψηλή ολική χοληστερίνη και έτσι όταν πρωτοεμφανίστηκε στην ιατρική βιβλιογραφία προκάλεσε αμηχανία μεταξύ των γιατρών που είχαν συνηθίσει να συνδέουν πάντα το έμφραγμα με τη χοληστερίνη.

Σε άτομα με μεταβολικό σύνδρομο τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα παραμένουν υψηλά μετά από ένα γεύμα ή κολατσιό αντί να πέσουν στο βασικό επίπεδο, όπως συμβαίνει με τους περισσότερους ανθρώπους.

Το πάγκρεας, που αισθάνεται ότι τα επίπεδα γλυκόζης είναι ακόμη ανεβασμένα, συνεχίζει να τροφο­δοτεί το σώμα με ινσουλίνη (την ορμόνη που δίνει σήμα στα κύτταρα να πάρουν τη γλυκόζη από την κυκλοφορία του αίματος και να τη βάλουν μέσα στα κύτταρα).

Τα συνεχή υψηλά επίπεδα ινσουλίνης και σακχάρου στο αίμα συν­δέθηκαν με πολλές βλαβερές αλλαγές, μεταξύ των οποίων φθορά του ενδοθηλίου των αρτηριών στην καρδιά και αλλού, αυξημένα επίπεδα τριγλυκεριδίων, αλλαγές στον τρόπο επεξεργασίας του άλατος από τα νεφρά, και ευκολότερη πήξη του αίματος. Μακρο­πρόθεσμη υπερδιέγερση του παγκρέατος μπορεί να το εξαντλήσει, με αποτέλεσμα να σταματήσει να παράγει αρκετή ινσουλίνη.

Αυτός ο χείμαρρος συμβάντων είναι πολύ επικίνδυνος. Βλάβη στα αρτηριακά τοιχώματα, υψηλά τριγλυκερίδια και αυξημένη πιθα­νότητα σχηματισμού θρόμβων μπορεί να οδηγήσουν σε έμφραγμα του μυοκαρδίου και εγκεφαλικό.

Οι αλλαγές στην ικανότητα των νεφρών να αποβάλλουν το αλάτι συντελούν στην υψηλή πίεση του αίματος, ένας άλλος δρόμος για καρδιακή προσβολή και εγκεφαλικό επεισόδιο. Μια μείωση στην παραγωγή ινσουλίνης από το πάγκρεας σηματοδοτεί την αρχή του διαβήτη τύπου 2, ο οποίος αυξάνει πολύ τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής, εγκεφαλικού και βλάβης στα νεύρα, τα μάτια και τα νεφρά.