Μύκητες και κολοβακτηρίδια: Μεγαλύτερος κίνδυνος το καλοκαίρι

Γράφει η Αναστασία Μοσχοβάκη Ιατρός Ειδική Παθολόγος

Καθώς η περιβαλλοντική θερμοκρασία γίνεται υψηλότερη, δύο κατηγορίες παθογόνων που ευνοούνται από την ζέστη και κοινές συνήθειες του καλοκαιριού είναι ιδιαίτερα συνήθη. Πρόκειται για τους μύκητες και τα κολοβακτηρίδια.

ΜΥΚΗΤΕΣ

Οι μύκητες είναι μικροοργανισμοί διαδεδομένοι στην φύση. Η αυξημένη εφίδρωση κατά το καλοκαίρι ευνοεί τον πολλαπλασιασμό μυκήτων ιδιαίτερα σε παχύσαρκους ενώ η βάδιση με γυμνά πέλματα εκθέτει τον άνθρωπο σε αυξημένη ποσότητα μυκήτων.

Η παρατεταμένη υγρασία σε μαγιό και πετσέτες που χρησιμοποιούνται χωρίς να έχουν στεγνώσει επαρκώς και η παραμονή σε μολυσμένες πισίνες ή παραλίες είναι παράγοντες που ευνοούν την ανάπτυξη μυκήτων το καλοκαίρι.

Η αυξανόμενη επίπτωση της πλημμελούς αποστείρωσης εργαλείων και αντικειμένων που χρησιμοποιούνται σε χώρους όπως κομμωτήρια κουρεία κέντρα αισθητικής ξενοδοχεία και η κατάχρηση αντισηπτικών που αλλοιώνουν την φυσιολογική χλωρίδα του σώματος είναι επίσης προβλήματα που συνδέονται με την αυξανόμενη επίπτωση των μυκητιάσεων κατά το καλοκαίρι.

Οι περισσότεροι μύκητες είναι ωφέλιμοι για τον άνθρωπο ή δυνητικώς παθογόνοι, γίνονται δηλαδή παθογόνοι υπό ορισμένες συνθήκες. Η κατάχρηση αντιβιοτικών η νοσογόνος παχυσαρκία, ο διαβήτης, η καταστολή του ανοσοποιητικού συστήματος, η χρήση κοινόχρηστων αντικειμένων, η υγρασία, οι πληγές, τα τσιμπήματα, η κακή διατροφή είναι οι πιο κοινοί παράγοντες που μετατρέπουν αβλαβείς υπό φυσιολογικές συνθήκες μύκητες σε βλαπτικούς μικροοργανισμούς.

Οι συνηθέστερες θέσεις των μυκητιάσεων είναι ο γυναικείος κόλπος, η ευαίσθητη περιοχή γύρω από τα γεννητικά όργανα, τα νύχια, τα πόδια, το δέρμα, το τριχωτό της κεφαλής.

Συμπτώματα είναι η αλλοίωση του χρώματος της περιοχής, ο κνησμός, η τοπική καταστροφή του ιστού.

Στην περίπτωση βαθύτερων μυκητιάσεων τα συμπτώματα συνδέονται με το είδος του οργάνου που προσβάλλεται. Επί παραδείγματι επί οισοφαγικής προσβολής εμφανίζονται πόνος στην κατάποση ξινίλα, επί προσβολής του πνεύμονα αναπνευστικά προβλήματα κ.ο.κ. Οι βαθύτερες μυκητιάσεις είναι σπάνιες και συνήθως συνδέονται με σημαντική εξασθένηση του ανοσοποιητικού συστήματος.

ΚΟΛΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΑ

Αρκετά στελέχη κολοβακτηριδίου Ε. coli ευρίσκονται στο φυσιολογικό έντερο. Μικρές ποσότητες φυσιολογικώς ευρισκόμενων στο έντερο κολοβακτηριδίων ενίοτε διαφεύγουν και αποικίζουν γειτνιάζουσες περιοχές του οργανισμού όπου φυσιολογικώς δεν ευρίσκονται όπως ο κόλπος και η ουρήθρα.

Τα στελέχη αυτά ονομάζονται εξωεντερικά παθογόνα στελέχη, διότι ενώ δεν είναι υπό φυσιολογικές συνθήκες παθογόνα για το έντερο, είναι παθογόνα για τους ανθρώπινους ιστούς εκτός εντέρου, όταν η ποσότητά τους υπερβεί ένα κρίσιμο σημείο.

Η φυσιολογική έκπλυση των ούρων και η καλή λειτουργία της φυσιολογικής χλωρίδας του ουροποιογεννητικού επιθηλίου συνήθως επαρκούν για να ελέγξουν τους πληθυσμούς των κολοβακτηριδίων αυτών.

Κατά το καλοκαίρι η αφυδάτωση λόγω των υψηλών περιβαλλοντικών θερμοκρασιών, η αυξημένη σεξουαλική δραστηριότητα χωρίς τήρηση κανόνων υγιεινής (π.χ. χρήση πρακτικών που εκθέτουν τον κόλπο και την ουρήθρα άμεσα σε μικρόβια από τον πρωκτό), η κακή χρήση διαφραγμάτων και ταμπόν αυξάνουν συχνά την κρίσιμη μάζα των κολοβακτηριδίων που εποικίζουν το ουροποιογεννητικό σύστημα με αποτέλεσμα την ανάπτυξη ουρογεννητικών λοιμώξεων. Τα συμπτώματα είναι τσούξιμο, συχνουρία, κοιλιακός πόνος αυξημένες εκκρίσεις κόλπου ή ουρήθρας, πυρετός. Σοβαρά αποστήματα, νεφρική ανεπάρκεια, σήψη αποτελούν ενίοτε σοβαρές επιπλοκές.

Ορισμένα στελέχη κολοβακτηριδίου προκαλούν νόσο του εντέρου, σπάνια απαντώνται στην φυσιολογική εντερική χλωρίδα και εισέρχονται στο έντερο μέσω της κοπρανοστοματικής οδού, κυρίως με μολυσμένα τρόφιμα ή νερό. Τα συμπτώματα είναι διάρροια έμετοι κοιλιακό άλγος που ενίοτε ενδέχεται να συνοδεύονται από σοβαρές επιπλοκές όπως αιμορραγική κολίτιδα ουραιμικό σύνδρομο πορφύρα.

Η κατανάλωση ατελώς μαγειρεμένων ή μη παστεριωμένων τροφίμων, η πλημμελής πλύση χεριών, η κατανάλωση τροφίμων σε εστιατόρια που δεν τηρούν κανόνες υγιεινής, η κατάποση ύδατος κατά την κολύμβηση σε μολυσμένες θάλασσες ή πισίνες είναι συχνές πρακτικές κατά το καλοκαίρι, που αυξάνουν την πιθανότητα προσβολής από εξωγενώς εισερχόμενα στον οργανισμό κολοβακτηρίδια.

Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη
Ιατρός Ειδική Παθολόγος
Φραγκοπούλου 10, Κηφισιά
http://iatreioamoschovaki.gr
Τηλ. 2102122198 – 24ωρη γραμματεία νοσοκομειακά περιστατικά: 2106252770
Email: amoschovaki@yahoo.gr

Δείτε επίσης