Η καθημερινή λήψη μιας χαμηλής δοσολογίας ασπιρίνης δεν παρατείνει το υγιές προσδόκιμο ζωής σε άτομα άνω των 70 ετών που δεν έχουν καρδιαγγειακά προβλήματα. Αυτό είναι το συμπέρασμα μιας αμερικανικής μελέτης που δημοσιεύθηκε στο New England Journal of Medicine.
Σε μια μεγάλη κλινική δοκιμή για τον προσδιορισμό των κινδύνων και των ωφελειών της καθημερινής χαμηλής δόσης ασπιρίνης σε υγιείς ηλικιωμένους χωρίς προηγούμενα καρδιαγγειακά επεισόδια, η ασπιρίνη δεν επέκτεινε την υγιή, ανεξάρτητη διαβίωση (ζωή χωρίς άνοια ή επίμονη σωματική αναπηρία). Ο κίνδυνος θανάτου από μια σειρά αιτιών, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου και των καρδιακών παθήσεων, ποικίλλει και θα απαιτήσει περαιτέρω ανάλυση και πρόσθετη παρακολούθηση των συμμετεχόντων στη μελέτη. Αυτά είναι τα προκαταρκτικά ευρήματα από την δοκιμασία ASPirin in Reducing Events in the Elderly (ASPREE) που υποστηρίχθηκε εν μέρει από τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας των ΗΠΑ.
Η ASPREE είναι μια διεθνής, τυχαιοποιημένη, διπλά-τυφλή, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο μελέτη, στην οποία συμμετείχαν 19.114 ηλικιωμένα άτομα (16.703 από την Αυστραλία και 2.411 από τις Ηνωμένες Πολιτείες). Η μελέτη άρχισε το 2010 κυρίως σε συμμετέχοντες ηλικίας 70 ετών και άνω. Τα 65 έτη ήταν η ελάχιστη ηλικία εισόδου των Αφρο-Αμερικανών και Ισπανών ατόμων στις Ηνωμένες Πολιτείες λόγω του υψηλότερου κινδύνου για άνοια και καρδιαγγειακές παθήσεις. Κατά την εγγραφή της μελέτης, οι συμμετέχοντες στην ASPREE δεν μπορούσαν να έχουν άνοια ή σωματική αναπηρία και έπρεπε να είναι ελεύθεροι από ιατρικές καταστάσεις που απαιτούν χρήση ασπιρίνης. Παρακολουθήθηκαν κατά μέσο όρο για 4,7 έτη.
“Οι κλινικές κατευθυντήριες γραμμές αναφέρουν τα οφέλη της ασπιρίνης για την πρόληψη των καρδιακών προσβολών και των εγκεφαλικών επεισοδίων σε άτομα με αγγειακές παθήσεις όπως η στεφανιαία νόσος”, δήλωσε ο Richard J. Hodes διευθυντής του National Institute on Aging. “Το ερώτημα όμως είναι αν η ασπιρίνη είναι ωφέλιμη για τους κατά τα άλλα υγιείς ηλικιωμένους ανθρώπους. Η μελέτη αυτή δείχνει γιατί είναι τόσο σημαντικό να διεξαχθεί αυτό το είδος της έρευνας, έτσι ώστε να μπορέσουμε να αποκτήσουμε μια πληρέστερη εικόνα των πλεονεκτημάτων και των κινδύνων της ασπιρίνης σε υγιή ηλικιωμένα άτομα”.
Στον συνολικό πληθυσμό της μελέτης, η θεραπεία με χαμηλή δοσολογία ασπιρίνης, 100 mg ημερησίως, δεν επηρέασε τον χρόνο επιβίωσης χωρίς άνοια ή αναπηρία. Μεταξύ των ατόμων που τυχαιοποιήθηκαν να λάβουν ασπιρίνη, το 90,3% παρέμεινε ζωντανό στο τέλος της θεραπείας χωρίς επίμονη σωματική αναπηρία ή άνοια, σε σύγκριση με το 90,5% των ασθενών που έλαβαν το εικονικό φάρμακο. Τα ποσοστά σωματικής αναπηρίας και τα ποσοστά άνοιας ήταν παρόμοια στις δύο ομάδες.
Οι συμμετέχοντες που λάμβαναν την ασπιρίνη είχαμ αυξημένο κίνδυνο θανάτου σε σύγκριση με την ομάδα του εικονικού φαρμάκου: το 5,9% των συμμετεχόντων που έλαβαν ασπιρίνη και το 5,2% έλαβαν εικονικό φάρμακο πέθαναν κατά τη διάρκεια της μελέτης. Αυτή η επίδραση της ασπιρίνης δεν έχει παρατηρηθεί σε προηγούμενες μελέτες και χρειάζεται προσοχή. Το υψηλότερο ποσοστό θνησιμότητας στην ομάδα που έλαβε αγωγή με ασπιρίνη οφειλόταν κυρίως σε υψηλότερο ποσοστό θανάτων από καρκίνο. Η διαφορά θα μπορούσε να οφείλεται στην τύχη.
Οι ερευνητές ανέλυσαν επίσης τα καρδιαγγειακά συμβάματα. Διαπίστωσαν ότι τα ποσοστά των κύριων καρδιαγγειακών επεισοδίων (συμπεριλαμβανομένων των στεφανιαίων καρδιακών παθήσεων, των μη θανατηφόρων καρδιακών προσβολών και του θανατηφόρου και μη θανατηφόρου ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίου) ήταν παρόμοια στις ομάδες της ασπιρίνης και του εικονικού φαρμάκου. Στην ομάδα της ασπιρίνης, 448 άτομα εμφάνισαν καρδιαγγειακά επεισόδια, σε σύγκριση με 474 άτομα στην ομάδα του εικονικού φαρμάκου.
Επίσης μετρήθηκε η αιμορραγία, ένας γνωστός κίνδυνος χρήσης της ασπιρίνης. Οι ερευνητές σημείωσαν ότι η ασπιρίνη συνδέεται με ένα σημαντικά αυξημένο κίνδυνο αιμορραγίας, κυρίως στον γαστρεντερικό σωλήνα και στον εγκέφαλο. Κλινικά σημαντική αιμορραγία (αιμορραγικό εγκεφαλικό επεισόδιο, αιμορραγία στον εγκέφαλο, γαστρεντερικές αιμορραγίες ή αιμορραγίες σε άλλες περιοχές που απαιτούσαν μετάγγιση ή νοσηλεία) εμφανίστηκαν σε 361 άτομα (3,8%) στην ομάδα της ασπιρίνης και σε 265 άτομα (2,7%) στην ομάδα του εικονικού φαρμάκου.
Όπως θα περίμενε κανείς σε έναν μεγαλύτερο ηλικιωμένο πληθυσμό, ο καρκίνος ήταν μια κοινή αιτία θανάτου και το 50% των ανθρώπων που πέθαναν κατά τη διάρκεια της μελέτης είχαν κάποιο είδος καρκίνου. Οι καρδιακές παθήσεις και το εγκεφαλικό επεισόδιο αντιστοιχούσαν στο 19% των θανάτων και η μεγάλη αιμορραγία αντιστοιχούσε στο 5%.
“Η αύξηση των θανάτων από καρκίνο στους συμμετέχοντες στην ομάδα της ασπιρίνης ήταν έκπληξη, δεδομένου ότι οι μελέτες που προηγήθηκαν δείχνουν ότι η χρήση της ασπιρίνης βελτιώνει τα αποτελέσματα του καρκίνου”, δήλωσε ο Leslie Ford, αναπληρωτής διευθυντής κλινικής έρευνας. “Η ανάλυση όλων των σχετικών με τον καρκίνο δεδομένων από τη μελέτη βρίσκεται σε εξέλιξη και μέχρι να έχουμε πρόσθετα δεδομένα, τα ευρήματα θα πρέπει να ερμηνεύονται με προσοχή”.
Οι ερευνητές είπαν ότι οι ηλικιωμένοι πρέπει να ακολουθούν τις συμβουλές των γιατρών τους για την καθημερινή χρήση της ασπιρίνης. Να σημειωθεί ότι τα νέα ευρήματα δεν ισχύουν για άτομα με αποδεδειγμένη ένδειξη ασπιρίνης, όπως εγκεφαλικό επεισόδιο, καρδιακή προσβολή ή άλλη καρδιαγγειακή νόσο.
