Η μείωση της μνήμης που σχετίζεται με την ηλικία στους άνδρες συχνά συνοδεύεται από μείωση των επιπέδων τεστοστερόνης.
Η έρευνα έχει δείξει ότι τα χαμηλότερα επίπεδα τεστοστερόνης που κυκλοφορούν στους ηλικιωμένους άνδρες συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο άνοιας [1]. Ωστόσο στη σύνδεση αυτή είναι άγνωστο ποια είναι η αιτία και ποιο το αποτέλεσμα.
Μπορεί η αποκατάσταση των επιπέδων τεστοστερόνης να βελτιώσει τη μνήμη;
Οι μελέτες που έχουν γίνει έως σήμερα έχουν δείξει μεικτά αποτελέσματα, ωστόσο μια ανασκόπησή υποδεικνύει ότι η λήψη συμπληρωμάτων τεστοστερόνης μπορεί να ενισχύσει την υγεία του εγκεφάλου των ανδρών σε μεγάλη ηλικία.
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Edith Cowan (ECU), στην Αυστραλία, ανέλυσαν προηγούμενες τυχαιοποιημένες κλινικές μελέτες οι οποίες εξέτασαν τη λήψη συμπληρωμάτων τεστοστερόνης. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η τεστοστερόνη βελτίωσε τη γνωστική λειτουργία των ηλικιωμένων ανδρών. Τώρα καλούν τους Αυστραλούς να προσφερθούν εθελοντικά για μια τυχαιοποιημένη δοκιμή ώστε να ελέγξουν αν η τεστοστερόνη μπορεί να καθυστερήσει την έναρξη της άνοιας.
Ο αναπληρωτής καθηγητής Hamid Sohrabi, από το Κέντρο Αριστείας για την έρευνα και τη φροντίδα της νόσου Αλτσχάιμερ και το Πανεπιστήμιο Murdoch δήλωσε ότι η ανάλυση προηγούμενων κλινικών δοκιμών έδειξε πως υπάρχουν ισχυρά στοιχεία ότι τα συμπληρώματα τεστοστερόνης βελτιώνουν τη λήψη αποφάσεων, την κρίση και την ικανότητα επίλυσης προβλημάτων στους ηλικιωμένους άνδρες.
«Καθώς μεγαλώνουμε, ο εγκέφαλός μας συρρικνώνεται σταδιακά, οδηγώντας σε μείωση της μνήμης, της ικανότητας επίλυσης προβλημάτων και άλλων γνωστικών λειτουργιών», δήλωσε ο Sohrabi. «Τα στοιχεία δείχνουν ότι τα συμπληρώματα τεστοστερόνης μπορούν να βοηθήσουν τους άνδρες να παραμείνουν πνευματικά υγιέστεροι σε μεγάλη ηλικία».
Οι ερευνητές ανέλυσαν τα αποτελέσματα 14 τυχαιοποιημένων ελεγχόμενων δοκιμών, συμπεριλαμβανομένου μιας πρόσφατα δημοσιευμένης στο American Journal of Geriatric Psychiatry. Τα ευρήματα αυτής της μελέτης ήταν αρνητικά [2]. Η θεραπεία με τεστοστερόνη δεν βελτίωσε τη γνωστική λειτουργία σε ηλικιωμένους άνδρες με χαμηλή τεστοστερόνη ενώ σε μια άλλη μελέτη η τεστοστερόνη συσχετίστηκε με μεγαλύτερη αύξηση της αθηρωματικής πλάκας στις στεφανιαίες αρτηρίες [3].
Ο πρώτος ερευνητής της ανασκόπησης, ο καθηγητής Ralph Martins, δήλωσε ότι ήταν ιδιαίτερα συναρπαστικό το αποτέλεσμα της ανάλυσης, ότι η τεστοστερόνη ενδέχεται να καθυστερεί την εμφάνιση της άνοιας. «Η νόσος Αλτσχάιμερ και τα άλλα είδη άνοιας προκαλούν προοδευτική χειροτέρευση των γνωστικών ικανοτήτων μας, οπότε μας ενδιαφέρει να δούμε αν μπορεί να καθυστερήσει η εμφάνιση αυτών των φοβερών ασθενειών», δήλωσε ο Martins.
Εάν η συμπλήρωση τεστοστερόνης, από μόνη της ή σε συνδυασμό με άλλες θεραπείες, μπορεί να καθυστερήσει την εμφάνιση της νόσου Αλτσχάιμερ κατά μερικά χρόνια, αυτό θα μπορούσε να έχει τεράστια διαφορά στις ζωές των ασθενών και των οικογενειών τους, είπαν οι ερευνητές.
Ο Martins και ο Sohrabi θέλουν να διεξάγουν τη δική τους κλινική μελέτη για να ελέγξουν αν τα συμπληρώματα τεστοστερόνης από μόνα τους ή σε συνδυασμό με ιχθυέλαιο μπορούν να καθυστερήσουν τη γνωστική υποβάθμιση που σχετίζεται με τη νόσο Αλτσχάιμερ. «Χρειαζόμαστε περισσότερους άνδρες εθελοντές, ηλικίας 60-80 ετών, οι οποίοι ανησυχούν για τη μνήμη τους, δεν έχουν σοβαρές παθήσεις, έχουν τα επίπεδα τεστοστερόνης τους χαμηλότερα του φυσιολογικού και δεν λαμβάνουν επί του παρόντος θεραπεία τεστοστερόνης», ανέφερε ο Martins.
Επί του παρόντος, η χορήγηση τεστοστερόνη εγκρίνεται μόνο ως θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης για άνδρες με υπογοναδισμό, μια ιατρική κατάσταση κατά την οποία παράγεται ελάχιστη τεστοστερόνη [4].
Τον Σεπτέμβριο του 2014, ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ έδωσε εντολή στους παραγωγούς σκευασμάτων τεστοστερόνης να διεξάγουν μακροπρόθεσμες δοκιμές ασφάλειας και αποτελεσματικότητας για χρήση εκτός ενδείξεων και να αναθεωρήσουν την επισήμανση ώστε να διευκρινιστεί ότι η αποτελεσματικότητα και η ασφάλεια δεν έχουν τεκμηριωθεί για άτομα με χαμηλή τεστοστερόνη.
