Ο κορωνoϊός είναι στο μυαλό όλων και συχνά ακούγονται τεχνικοί όροι όπως η καραντίνα, οι ευπαθείς ομάδες, οι ευάλωτες ομάδες, η επιδημική έκρηξη (outbreak), η επιδημία και η πανδημία.
Η επιδημική έκρηξη είναι η μικρή έξαρση μιας λοίμωξης η οποία όμως είναι ασυνήθιστη. Με την παρακολούθηση των ασθενειών με την πάροδο του χρόνου και τη γεωγραφία, οι επιδημιολόγοι μαθαίνουν να προβλέπουν πόσες περιπτώσεις μιας ασθένειας θα έπρεπε να συμβαίνουν κανονικά μέσα σε μια καθορισμένη χρονική περίοδο, σε ένα τόπο και έναν πληθυσμό. Η επιδημική έκρηξη είναι μια αισθητή, συχνά μικρή, αύξηση σε σχέση με τον αναμενόμενο αριθμό των περιπτώσεων.
Φανταστείτε μια ασυνήθιστη άνοδο στον αριθμό των παιδιών με διάρροια σε μια ημερήσια φροντίδα. Ένα ή δύο άρρωστα παιδιά μπορεί να είναι φυσιολογικός αριθμός σε μια τυπική εβδομάδα, αλλά εάν 15 παιδιά μέσα σε μια μέρα εμφανίσουν διάρροια, αυτό είναι ένα ξέσπασμα.
Όταν εμφανιστεί μια νέα ασθένεια, τα κρούσματα γίνονται πιο φανερά καθώς αυτή η ασθένεια δεν υπήρχε πριν. Ένα παράδειγμα είναι οι περιπτώσεις πνευμονίας που αναδύθηκαν απροσδόκητα στο Wuhan της Κίνας. Η αιχμή των περιπτώσεων πνευμονίας ήταν το επιδημικό ξέσπασμα του νέου τύπου κορωναϊού, που τώρα ονομάζεται SARS-CoV-2.
Μόλις οι τοπικές αρχές υγείας ανιχνεύσουν μια εστία, ξεκινούν μια έρευνα για να προσδιορίσουν ποιος επηρεάζεται και πόσοι έχουν την ασθένεια. Χρησιμοποιούν τις πληροφορίες για να καταλάβουν πώς να αποτρέψουν πρόσθετες ασθένειες.
Η επιδημία είναι μια εστία σε μια μεγαλύτερη γεωγραφική περιοχή. Όταν οι άνθρωποι σε περιοχές έξω από το Wuhan άρχισαν να ελέγχονται θετικά για μόλυνση από τον SARS-CoV-2 (που προκαλεί την ασθένεια COVID-19), οι επιδημιολόγοι γνώριζαν ότι το ξέσπασμα εξαπλώθηκε, πιθανό σημάδι ότι οι προσπάθειες συγκράτησης ήταν ανεπαρκείς ή άργησαν. Αυτό δεν ήταν απροσδόκητο, δεδομένου ότι δεν υπάρχει ακόμη θεραπεία ή εμβόλιο. Ωστόσο, οι διαδεδομένες περιπτώσεις COVID-19 σε ολόκληρη την Κίνα σήμαιναν ότι το ξέσπασμα έγινε επιδημία.
Όταν μια επιδημία εξαπλωθεί σε πολλές χώρες ή περιοχές του κόσμου, θεωρείται πανδημία. Ωστόσο, ορισμένοι επιδημιολόγοι ονομάζουν μια κατάσταση πανδημία μόνο όταν η ασθένεια συνεχίζεται στις πρόσφατα πληγείσες περιοχές μέσω τοπικών μεταδόσεων. Για παράδειγμα, ένας άρρωστος ταξιδιώτης με COVID-19 που επιστρέφει στις ΗΠΑ από την Κίνα δεν σημαίνει πανδημία, αλλά μόλις μολύνει λίγα μέλη της οικογένειας ή φίλους, υπάρχει κάποια συζήτηση. Εάν προκύψουν νέα τοπικά κρούσματα, οι επιδημιολόγοι θα συμφωνήσουν ότι οι προσπάθειες για τον έλεγχο της παγκόσμιας εξάπλωσης απέτυχαν και θα αναφερθούν στην αναδυόμενη κατάσταση ως πανδημία.
Οι επιδημιολόγοι ασχολούνται κυρίως με την πρόληψη ασθενειών, το οποίοι μπορεί να διαφέρει θεμελιωδώς από τις ευρύτερες ανησυχίες των κυβερνήσεων ή των διεθνών οργανισμών υγείας. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κατατάσσει τον κίνδυνο παγκόσμιας διασποράς της ασθένειας COVID-19 ως “πολύ υψηλό” και ένα βήμα κάτω από μια επίσημη δήλωση πανδημίας. Αυτό σημαίνει ότι ο ΠΟΥ διατηρεί την ελπίδα ότι με τη λήψη επιθετικών βημάτων τώρα, μπορεί να επιφέρει συγκράτηση των τοπικών εστιών.
Αλλά άλλοι επιστήμονες και αξιωματούχοι δημόσιας υγείας καλούν ήδη την κατάσταση πανδημία. Οι επίσημοι αριθμοί υπολογίζουν περίσσεια 100.000 περιπτώσεων σε σχεδόν 100 χώρες και η εξάπλωση στην κοινότητα έχει τεκμηριωθεί στις ΗΠΑ και αλλού. Με τον κλασικό ορισμό, είναι μια πανδημία.
Μια επίσημη δήλωση του COVID-19 ή οποιασδήποτε άλλης μολυσματικής νόσου ως πανδημίας λέει στις κυβερνήσεις και στους οργανισμούς υγείας παγκοσμίως να μετατοπίσουν τις προσπάθειες από την συγκράτηση στον μετριασμό. Έχει οικονομικές, πολιτικές και κοινωνικές επιπτώσεις σε παγκόσμια κλίμακα.
Η τυπική δήλωση δεν χρειάζεται να προκαλέσει φόβο ή να σας κάνει να αποθηκεύσετε χειρουργικές μάσκες. Αυτό δεν σημαίνει ότι ο ιός έχει γίνει πιο μολυσματικός ή πιο θανατηφόρος, ούτε ότι ο προσωπικός σας κίνδυνος είναι μεγαλύτερος. Αλλά θα είναι ένα ιστορικό γεγονός.
