Μελατονίνη κατά COVID-19

Μαζί με τη μακρά λίστα των φαρμάκων για τη θεραπεία της νόσου COVID-19, ορισμένοι γιατροί προτείνουν συμπληρώματα βιταμίνης D, ψευδαργύρου και βιταμίνης C. Αλλά υπάρχει και μια άλλη προσθήκη: η μελατονίνη, ένα αγαπημένο διατροφικό συμπλήρωμα για τον ύπνο.

O ύπνος βοηθάει στην αντιμετώπιση των ιώσεων και ένας από τους λόγους ίσως να είναι η αυξημένη παραγωγή μελατονίνης όταν κοιμόμαστε. Το γεγονός ότι οι Αμερικανοί γιατροί αποφάσισαν να χορηγήσουν μελατονίνη στον Ντόναλντ Τραμπ, όταν κόλλησε τον κορωνοϊό, αποτέλεσε μια άνευ προηγουμένου διαφήμιση γι’ αυτή τη νευρο-ορμόνη. Σ’ αυτό το κλίμα, ένας γιατρός στο Τέξας ισχυρίστηκε ότι έχει θεραπεύσει 400 ασθενείς με COVID-19 συνταγογραφώντας μελατονίνη.

Η μελατονίνη συχνά αναφέρεται ως ορμόνη του ύπνου. Απελευθερώνεται από τον αδένα του εγκεφάλου που ονομάζεται επίφυση (pineal gland) και προετοιμάζει το σώμα να εισέλθει στον ύπνο. Τα επίπεδά της αυξάνονται τη νύχτα και μειώνονται την ημέρα. Τα συμπληρώματα μελατονίνης διατίθενται για να βοηθήσουν τους ανθρώπους να κοιμηθούν καλύτερα και να ξεπεράσουν το jet lag.

Μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν μελέτες που να έχουν εξετάσει εάν η μελατονίνη βοηθάει στη θεραπεία της νόσου COVID-19. Η διερεύνηση βρίσκεται σε εξέλιξη και αναμένεται το αποτέλεσμα από τις πρώτες κλινικές μελέτες. Η πίστη στη μελατονίνη βασίζεται σε προηγούμενες έρευνες οι οποίες αναφέρουν ευρείας κλίμακας φυσιολογικές και φαρμακολογικές λειτουργίες της ορμόνης.

Μια δημοσίευση στο περιοδικό Virus Research τον περασμένο Αύγουστο συνόψισε τις δυνατότητες της μελατονίνης στην αντιμετώπιση των ιώσεων [1]. Αυτές βασίζονται α) στο ότι είναι ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό που προστατεύει από τις ελεύθερες ρίζες και β) στο ότι έχει αντιφλεγμονώδη δράση που προστατεύει τους πνεύμονες από τυχόν οξεία αντίδραση του ανοσοποιητικού ως απόκριση σε ιική ή βακτηριακή λοίμωξη.

Σε ποντίκια των οποίων το κεντρικό νευρικό σύστημα μολύνθηκε από ιό που προκάλεσε εγκεφαλίτιδα, η χρήση μελατονίνης είχε ως αποτέλεσμα λιγότερη ιαιμία, μειωμένο ιικό φορτίο και λιγότερους θανάτους. Μια τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη δοκιμή σε ασθενείς με διαβήτη και περιοδοντίτιδα έδειξε ότι η λήψη μελατονίνης 6 mg την ημέρα, για οκτώ εβδομάδες, επέφερε σημαντική μείωση δύο φλεγμονωδών κυτοκινών, της ιντερλευκίνης-6 (IL-6) και του παράγοντα νέκρωσης όγκων (TNF-α). Υπήρξε επίσης μείωση της C αντιδρώσας πρωτεΐνης, ενός γενικού δείκτη της φλεγμονής στο σώμα. Για εγκυρότερα αποτέλεσμα, μια μετα-ανάλυση 22 τυχαιοποιημένων ελεγχόμενων δοκιμών έδειξε ότι η λήψη συμπληρωμάτων μελατονίνης επέφερε σημαντική μείωση στις κυτοκίνες IL-6 και TNF-α.

Είναι σαφές ότι η μελατονίνη κάνει κάτι περισσότερο από το να ρυθμίζει τον κύκλο ύπνου-αφύπνισης. Μπορεί να καταπολεμήσει τη φλεγμονή. Ο όρος “φλεγμονή” αναφέρεται στις αντιδράσεις που αναδύονται στο σώμα όταν το ανοσοποιητικό σύστημα εντοπίσει ένα πρόβλημα που πρέπει να επιλύσει. Το ανοσοποιητικό όμως δεν είναι ένας τέλειος μηχανισμός -εάν ήταν δεν θα υπήρχαν αυτοάνοσα νοσήματα. Προσπαθώντας να εκκαθαρίσει τα μικρόβια, προκαλεί βανδαλισμούς. Δεν επιτίθενται μόνο στα μικρόβια αλλά εξοντώνει και τα κύτταρα που έχουν μολυνθεί. Αυτό μπορεί να ξεφύγει από τον έλεγχο και να αποδεκατιστούν πολλά υγιή κύτταρα. Ένας μικρός βαθμός φλεγμονής είναι χρήσιμος για τη θεραπεία μια ίωσης αλλά αν υπάρξει υπερβολική αντίδραση του ανοσοποιητικού, τα αποτελέσματα είναι καταστροφικά, ακόμα και θανατηφόρα. Η μελατονίνη καλμάρει το ανοσοποιητικό σύστημα και αυτό μπορεί να την κάνει χρήσιμη στην περίπτωση της νόσου COVID-19 η οποία είναι σε θέση να προκαλέσει τη λεγόμενη “καταιγίδα κυτοκινών”.

Είναι ενδιαφέρον ότι οι νυχτερίδες, παρότι μολύνονται από τον ιό SARS-CoV-2, δεν φαίνεται να νοσούν ιδιαίτερα. Μερικοί ερευνητές υποθέτουν ότι η αντιιική ανοσία των νυχτερίδων ενισχύεται, μεταξύ άλλων, από τα υψηλά επίπεδα μελατονίνης που διαθέτουν. Οι συγκεντρώσεις της ορμόνης στις νυχτερίδες κυμαίνονται από 60 έως 500 pg/mL τη νύχτα και από 20 έως 90 pg/ml την ημέρα, ανάλογα με το είδος. Στον άνθρωπο, με βάση μια μελέτη σε 129 υγιή άτομα, τα επίπεδα στις 03:00 το βράδυ είναι από 18,5 έως 180 pg/mL. Το εύρος είναι πολύ χαμηλότερο στους ηλικιωμένους.

Παραπομπές

  1. Melatonin potentials against viral infections including COVID-19: Current evidence and new findings.
  2. COVID-19: Melatonin as a potential adjuvant treatment.
  3. Measuring Melatonin in Humans.

Δείτε επίσης