Ο κίνδυνος για την καρδιά από κορεσμένα λιπαρά εξαρτάται από συγκεκριμένα τρόφιμα

Οι καρδιακές παθήσεις είναι η κύρια αιτία θανάτου παγκοσμίως -υπεύθυνες για περίπου 9 εκατομμύρια θανάτους ετησίως. Ωστόσο, μπορεί να προληφθούν σε μεγάλο βαθμό και συχνά συνιστώνται αλλαγές στη συμπεριφορά της υγείας -όπως περισσότερη άσκηση, διακοπή του καπνίσματος και υγιεινή διατροφή.

Μια αλλαγή στη διατροφή που συνήθως συνιστάται από τους ειδικούς είναι να τρώτε λιγότερα κορεσμένα λίπη και αντί αυτών περισσότερα πολυακόρεστα λίπη (που συνήθως βρίσκονται σε ξηρούς καρπούς, φυτικά έλαια και ψάρια), τα οποία θεωρούνται πιο υγιεινά.

Αλλά μια νέα έρευνα προτείνει ότι αντί να δίνουμε προσοχή απλώς στην ποσότητα του κορεσμένου λίπους που καταναλώνουμε, θα πρέπει επίσης να δούμε από ποιες πηγές τροφίμων προέρχεται το κορεσμένο λίπος.

Μέχρι τώρα, οι περισσότερες έρευνες για τα κορεσμένα λίπη επικεντρώνονταν αποκλειστικά στην εξέταση των κορεσμένων λιπαρών και της σχέσης τους με τις καρδιακές παθήσεις. Αλλά τα τρόφιμα περιέχουν διάφορα θρεπτικά συστατικά, πλην των κορεσμένων λιπών. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είναι σημαντικό να διερευνήσουμε ποιες τροφές που περιέχουν κορεσμένα λιπαρά συνδέονται με καρδιακές παθήσεις, αντί να εξετάζουμε μόνο τα κορεσμένα λιπαρά.

Αυτό είχε σκοπό να κάνει μια έρευνα που βασίστηκε σε δεδομένα από τη μελέτη EPIC-CVD του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ, η οποία εξέτασε την καρδιαγγειακή υγεία των μεσηλίκων σε 10 ευρωπαϊκές χώρες. Περιελάμβανε 10.529 συμμετέχοντες που ανέπτυξαν καρδιακή νόσο κατά τη διάρκεια της μελέτης, οι οποίοι συγκρίθηκαν με 16.730 άλλου συμμετέχοντες οι οποίοι δεν ανέπτυξαν καρδιακή νόσο. Οι συμμετέχοντες επιλέχθηκαν τυχαία από  385.747 άτομα της μελέτης EPIC για να διασφαλιστεί ότι τα ευρήματα ήταν αντιπροσωπευτικά για ολόκληρο τον πληθυσμό της μελέτης. Εξετάστηκαν επίσης δεδομένα σχετικά με τις διατροφικές τους συνήθειες ως μέρος της ανάλυσης.

Οι ερευνητές έλαβαν υπόψη διάφορους παράγοντες που μπορεί να σχετίζονται με τις καρδιακές παθήσεις -όπως η ηλικία, το φύλο, τα επίπεδα φυσικής δραστηριότητας ενός ατόμου, αν κάπνιζε ή έπινε αλκοόλ και αν ήταν υπέρβαρο ή παχύσαρκο. Αυτό ελαχιστοποίησε τις πιθανότητες τα ευρήματα σχετικά με την κατανάλωση του λίπους και τις καρδιακές παθήσεις να εξηγηθούν πραγματικά από αυτούς τους παράγοντες.

Δεν βρέθηκε συνολική σχέση μεταξύ της ποσότητας των κορεσμένων λιπαρών που κατανάλωναν οι συμμετέχοντες και του κινδύνου εμφάνισης καρδιακής νόσου. Αλλά αυτή η εικόνα ήταν διαφορετική όταν εξετάστηκαν τα τρόφιμα που είναι τυπικές πηγές κορεσμένων λιπαρών. Οι άνθρωποι που έτρωγαν περισσότερα κορεσμένα λίπη από κόκκινο κρέας και βούτυρο είχαν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν καρδιακές παθήσεις. Το αντίθετο ίσχυε για εκείνους που έτρωγαν περισσότερα κορεσμένα λίπη από τυρί, γιαούρτι και ψάρια -τα οποία στην πραγματικότητα συνδέονταν με χαμηλότερο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων.

Αυτά τα ευρήματα συνάδουν με όσα έχουν δείξει παλαιότερες έρευνες σχετικά με τη σχέση μεταξύ αυτών των τροφών και των καρδιακών παθήσεων. Και δείχνουν ότι η σχέση μεταξύ καρδιακών παθήσεων και κορεσμένων λιπαρών εξαρτάται από τις πηγές της τροφής στις οποίες περιέχεται.

Μια προειδοποίηση με αυτή τη μελέτη είναι ότι βασίστηκε στην παρατήρηση των συσχετισμών μεταξύ διατροφής και υγείας. Ως εκ τούτου, αυτό δεν μπορεί να αποδείξει την αιτία και το αποτέλεσμα. Ωστόσο, η διεξαγωγή μιας τυχαιοποιημένης ελεγχόμενης δοκιμής, όπου οι συμμετέχοντες θα λάμβαναν τυχαία μια συγκεκριμένη δίαιτα που θα την ακολουθούσαν για πολλά χρόνια, θα ήταν πιθανότατα μη πρακτική καθώς πολλοί συμμετέχοντες μπορεί να μην επιθυμούν να ακολουθήσουν μια συγκεκριμένη δίαιτα για όλη τη διάρκεια της μελέτης.

Τα τρόφιμα περιέχουν πολλά διαφορετικά θρεπτικά συστατικά, βιταμίνες, μέταλλα και μπορεί να δρουν μαζί για την πρόληψη ή την πρόκληση ορισμένων ασθενειών. Για παράδειγμα, αν και το τυρί και το γιαούρτι περιέχουν κορεσμένα λίπη, περιέχουν επίσης θρεπτικά συστατικά όπως βιταμίνη Κ2 και προβιοτικά. Καθένα από αυτά τα θρεπτικά συστατικά μπορεί να επηρεάσει τον κίνδυνο καρδιακής νόσου μέσω διαφορετικών αλληλένδετων οδών -όπως με τις επιδράσεις τους στο σάκχαρο του αίματος, στα επίπεδα χοληστερόλης ή στη φλεγμονή.

Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι διαφορετικά κορεσμένα λιπαρά ενέχουν διαφορετικά επίπεδα κινδύνου όταν πρόκειται για καρδιακές παθήσεις. Για παράδειγμα, το παλμιτικό οξύ (ένας τύπος κορεσμένου λιπαρού οξέος που αποτελείται από 16 άτομα άνθρακα) είναι πιο άφθονο στο κόκκινο κρέας σε σύγκριση με το τυρί και το γιαούρτι. Έρευνες δείχνουν ότι μπορεί να έχει επιζήμια επίδραση στα επίπεδα της χοληστερόλης που κυκλοφορεί στο αίμα μας, ένας παράγοντας κινδύνου για καρδιακές παθήσεις.

Αντίθετα, το πενταδεκανοϊκό οξύ (τύπος κορεσμένου λίπους, που βρίσκεται συνήθως στα γαλακτοκομικά και αποτελείται από 15 άτομα άνθρακα) συνδέεται γενικά με χαμηλότερο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων. Αυτό δείχνει ότι τελικά, η υγεία μας επηρεάζεται από τον συνδυασμό όλων των θρεπτικών και βιοδραστικών συστατικών (συμπεριλαμβανομένων βιταμινών, μετάλλων και φυτοχημικών) στα τρόφιμα που τρώμε). Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είναι σημαντικό να λαμβάνουμε υπόψη τα τρόφιμα που τρώμε παράλληλα με τα θρεπτικά συστατικά που περιέχουν.

Η πρόληψη της καρδιακής νόσου εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως το να είμαστε σωματικά δραστήριοι, να μην καπνίζουμε και να υιοθετήσουμε μια πιο υγιεινή διατροφή. Όμως, όπως δείχνει η μελέτη αυτή, η μείωση της πρόσληψης κορεσμένων λιπαρών μπορεί να μην είναι αρκετή για τη μείωση του κινδύνου. Μάλλον, πρόκειται για εστίαση στη μείωση συγκεκριμένων τροφών όπως το κόκκινο κρέας και το βούτυρο που συνδέονται με σημαντικά υψηλότερο κίνδυνο από άλλα τρόφιμα με κορεσμένα λίπη.

Δείτε επίσης