Το κείμενο παρακάτω βασίζεται σε άρθρο του Matthew Farrow, Lecturer in Anatomy and Musculoskeletal Science, University of Bradford στο Τhe Conversation UK.
Πολλοί άνθρωποι με ρευματοειδή αρθρίτιδα αποφεύγουν την άσκηση φοβούμενοι ότι μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα. Ενώ μπορεί να είναι δύσκολο να ασκηθείτε έχοντας αρθρίτιδα, το να είστε όσο το δυνατόν πιο δραστήριοι σωματικά έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τον πόνο και βελτιώνει τα συμπτώματα. Αυτό συμβαίνει επειδή τα σώματά μας έχουν σχεδιαστεί για να κινούνται.
Η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η οποία επηρεάζει περίπου 400.000 ενήλικες στο Ηνωμένο Βασίλειο, είναι μια μακροχρόνια κατάσταση που προκαλεί πόνο, πρήξιμο και δυσκαμψία στις αρθρώσεις λόγω φλεγμονής. Η μυϊκή αδυναμία και κόπωση είναι επίσης κοινά συμπτώματα. Οι άνθρωποι μπορεί να εμφανίζουν εξάρσεις, οι οποίες είναι περίοδοι όπου τα συμπτώματα γίνονται χειρότερα.
Αν και δεν υπάρχει θεραπεία για τη ρευματοειδή αρθρίτιδα με την έννοια της ίασης, υπάρχουν πολλές διαθέσιμες θεραπείες, όπως τα αντιρευματικά φάρμακα που τροποποιούν τις ασθένειες. Αυτά ανακουφίζουν τα συμπτώματα, επιβραδύνουν την πρόοδο της πάθησης και μειώνουν τον πόνο στις αρθρώσεις και τη φλεγμονή. Μπορεί επίσης να προταθούν αλλαγές στον τρόπο ζωής -συμπεριλαμβανομένης της αλλαγής της διατροφής ή της παρακολούθησης φυσικοθεραπείας, η οποία μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της φυσικής κατάστασης, της ευελιξίας και της δύναμης.
Αλλά τα στοιχεία δείχνουν επίσης ότι η σωματική δραστηριότητα και η άσκηση μπορούν να βοηθήσουν στη διαχείριση της ρευματοειδούς αρθρίτιδας. Καθώς τα άτομα με ρευματοειδή αρθρίτιδα έχουν συχνά χειρότερη μυϊκή υγεία ακόμη και όταν βρίσκονται σε κλινική ύφεση από εκείνα χωρίς την πάθηση, η άσκηση μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της δύναμης.
Σύμφωνα με έρευνες, η άσκηση έχει αντιφλεγμονώδη αποτελέσματα. Αυτό είναι σημαντικό καθώς η χρόνια φλεγμονή μπορεί να οδηγήσει σε ορισμένες ασθένειες -όπως είναι π.χ. ο διαβήτης. Η άσκηση μειώνει τη φλεγμονή μειώνοντας το λίπος και αυξάνοντας την παραγωγή και την απελευθέρωση αντιφλεγμονωδών μορίων από τους μυς μας. Δεδομένου ότι η φλεγμονή είναι η κύρια αιτία του πόνου στις αρθρώσεις στη ρευματοειδή αρθρίτιδα, αυτή μπορεί να είναι η αιτία που η άσκηση αποδεικνύεται ότι βελτιώνει τα συμπτώματα.
Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2013, διερευνώντας τα αποτελέσματα της άσκησης στη ρευματοειδή αρθρίτιδα, έδειξε ότι μόλις 12 εβδομάδες τακτικής άσκησης βελτίωσε τη φυσική λειτουργία και την ποιότητα ζωής στους ασθενείς. Η μελέτη εξέτασε 108 ασθενείς, οι μισοί από τους οποίους έλαβαν μόνο τυπικές θεραπείες ρευματοειδούς αρθρίτιδας και οι άλλοι μισοί ακολούθησαν ένα πρόγραμμα άσκησης παράλληλα με την θεραπεία. Η ομάδα της σωματικής δραστηριότητα περιλάμβανε αερόβια άσκηση (καρδιαγγειακή) και ασκήσεις ενδυνάμωσης τόσο για το άνω όσο και για το κάτω μέρος του σώματος. Μετά από 12 εβδομάδες, υπήρχαν στατιστικά σημαντικές διαφορές στη φυσική λειτουργία -όπως φάνηκε από τη μέτρηση της δύναμη της λαβής στο χέρι μεταξύ αυτών που ασκούνταν και εκείνων που δεν ασκούνταν. Όσοι συμμετείχαν στην άσκηση είχαν επίσης χαμηλότερη δραστηριότητα της ασθένειας, που σημαίνει ότι είχαν λιγότερο πρησμένες αρθρώσεις και σημάδια φλεγμονής στο αίμα τους.
Επίσης, μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2020 διαπίστωσε το ίδιο πράγμα, ότι η άσκηση παράλληλα με την τυπική θεραπεία βοηθά στη βελτίωση των συμπτωμάτων. Η μελέτη αυτή εξέτασε 66 άτομα με ρευματοειδή αρθρίτιδα, τα μισά από τα οποία ακολούθησαν εξατομικευμένο πρόγραμμα τριών μηνών άσκησης. Όσοι ασκούνταν είχαν μείωση της φλεγμονής στο αίμα και καλύτερη δύναμη λαβής χεριού. Είχαν, ακόμη, καλύτερη καρδιαγγειακή ικανότητα παράλληλα με βελτιωμένη γνώση. Σημαντικές βελτιώσεις στην C-αντιδρώσα πρωτεΐνη (έναν δείκτη φλεγμονής), στον βαθμό κόπωσης και στο λίπος του κορμού παρατηρήθηκαν στην ομάδα άσκησης.
Με βάση όλα τα διαθέσιμα στοιχεία, συνιστάται στα άτομα με ρευματοειδή αρθρίτιδα να κάνουν τουλάχιστον 150 λεπτά μέτριας έντασης άσκηση ή 75 λεπτά έντονης σωματικής δραστηριότητας κάθε εβδομάδα. Ο τύπος άσκησης μπορεί να είναι οτιδήποτε, από γρήγορο περπάτημα έως ποδηλασία. Αλλά για να δείτε οφέλη, είναι σημαντικό η άσκηση να είναι αρκετά δυναμική ώστε να σας αφήνει ελαφρώς χωρίς ανάσα –να λαχανιάζετε λίγο. Οι ασθενείς θα πρέπει επίσης να κάνουν μια ποικιλία ασκήσεων ενδυνάμωσης, διατάσεων και εξισορρόπησης για να βελτιώσουν τη δύναμη και την ευελιξία. Μερικά παραδείγματα περιλαμβάνουν πιλάτες, γιόγκα ή κολύμπι.
Υπάρχουν ακόμα πολλές ερωτήσεις που πρέπει να απαντηθούν, συμπεριλαμβανομένου του είδους άσκησης που είναι καλύτερο για τη διαχείριση των συμπτωμάτων και της ελάχιστης “δοσολογίας” που απαιτείται για τη μείωση της φλεγμονής. Δεν γνωρίζουμε επίσης ποιοι τύποι ασκήσεων ταιριάζουν καλύτερα σε ασθενείς σε διαφορετικά στάδια της νόσου. Αλλά ενώ οι ερευνητές συνεχίζουν να αναζητούν απαντήσεις, γνωρίζουμε ότι η άσκηση μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να βοηθήσει στη βελτίωση της ζωής των πασχόντων από αυτή την εξουθενωτική ασθένεια.
