Καθώς μπήκαμε στο φθινόπωρο, είναι καιρός να αρχίσουμε να προετοιμαζόμαστε και για την έναρξη της εποχής της γρίπης. Η γρίπη μπορεί να εξαπλωθεί οποιαδήποτε εποχή του χρόνου, αλλά συνήθως αυξάνεται το φθινόπωρο και τον χειμώνα. Μπορεί να εξαπλωθεί εύκολα από άτομο σε άτομο και να είναι μια σοβαρή ασθένεια ανάλογα με την ηλικία και το ανοσοποιητικό σύστημα ενός ατόμου. Ο εμβολιασμός είναι ο καλύτερος τρόπος για να προστατεύσετε τον εαυτό σας και την οικογένειά σας από τη γρίπη. Έχετε πολλούς λόγους για να κάνετε το εμβόλιο της γρίπης κάθε χρόνο.
Το εμβόλια κατά της γρίπης βοηθούν να μην αρρωστήσετε πολύ. Μειώνουν τον κίνδυνο σοβαρών επιπλοκών της γρίπης, ειδικά μεταξύ των ηλικιωμένων ή εκείνων με χρόνιες παθήσεις όπως άσθμα, διαβήτη και καρδιακές παθήσεις. Μειώνουν τις πιθανότητες ασθένειας και νοσηλείας. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης βοηθούν στην προστασία των εγκύων και των μωρών τους από επιπλοκές της γρίπης. Αυτό περιλαμβάνει τον πρόωρο τοκετό, το χαμηλό βάρος γέννησης του μωρού και τη θνησιγένεια. Βοηθούν τα μωρά και τα μικρά παιδιά να παραμένουν υγιή.
Οι επιστήμονες ανακάλυψαν πρόσφατα γιατί οι ηλικιωμένοι είναι πιο πιθανό να υποφέρουν σοβαρά από τη γρίπη. Σε μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο PNAS, είπαν ότι οι ηλικιωμένοι παράγουν μια γλυκοζυλιωμένη πρωτεΐνη που ονομάζεται απολιποπρωτεΐνη D (ApoD), η οποία εμπλέκεται στον μεταβολισμό των λιπιδίων και στη φλεγμονή, σε πολύ υψηλότερα επίπεδα από ό,τι στους νεότερους. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση της ικανότητας του ασθενούς να αντιστέκεται στη λοίμωξη από τον ιό, με αποτέλεσμα την πιο σοβαρή έκβαση της νόσου.
Οι επιπλοκές των ιώσεων
Ο εμβολιασμός κατά της γρίπης μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο μόλυνσης από άλλους ιούς -έχει παρατηρηθεί στις ΗΠΑ ότι μειώνει τον κίνδυνο από τη γρίπη των πτηνών. Θεωρείται ότι το εμβόλιο της γρίπης μπορεί να χορηγηθεί ταυτόχρονα με άλλα συνιστώμενα εμβόλια, όπως για τη νόσο COVID-19.
Μια άλλη μελέτη που δημοσιεύθηκε το περασμένο Αύγουστο βρήκε ότι η γρίπη και άλλες ιώσεις όπως η COVID-19, ξυπνούν καρκινικά κύτταρα που βρίσκονται σε αδρανή κατάσταση και αυτό αυξάνει τον κίνδυνο μετάστασης. Η μελέτη αυτή έδειξε ότι οι αναπνευστικές λοιμώξεις δεν είναι απλώς προσωρινές ενοχλήσεις αλλά μπορεί να αφήνουν μακροχρόνιες επιπτώσεις σε όσους έχουν ιστορικό καρκίνου.
Σε μια άλλη μελέτη, οι ερευνητές αξιολόγησαν τα αρχεία υγείας περισσότερων από 4 εκατομμυρίων ανθρώπων σε μια περίοδο εννέα ετών. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι ο εμβολιασμός κατά της γρίπης θα πρέπει να συνιστάται ανεπιφύλακτα. Το εμβόλιο είναι γνωστό ότι μειώνει τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής και νοσηλείας σε άτομα με καρδιακή νόσο. Η μελέτη έδειξε ότι μειώνει τον κίνδυνο και για εγκεφαλικό τους επόμενους έξι μήνες μετά τον εμβολιασμό.
Μια άλλη πρόσφατη μελέτη βρήκε πώς οι λοιμώξεις μπορούν να προκαλέσουν έμφραγμα του μυοκαρδίου. Οι αθηρωματικές πλάκες, εκτός από χοληστερόλη, φιλοξενούν ένα ζελατινώδες, ασυμπτωματικό βιοφίλμ που σχηματίζεται από βακτήρια για χρόνια ή και δεκαετίες. Τα αδρανή βακτήρια μέσα στο βιοφίλμ παραμένουν προστατευμένα από το ανοσοποιητικό του ασθενούς αλλά και από τα αντιβιοτικά που δεν μπορούν να διεισδύσουν στο βιοφίλμ. Μια ιογενής λοίμωξη είναι σε θέση να ενεργοποιήσει το βιοφίλμ, οδηγώντας στον πολλαπλασιασμό των βακτηρίων και να προκαλέσει μια φλεγμονώδη απόκριση. Η φλεγμονή μπορεί να προκαλέσει ρήξη στο ινώδες κάλυμμα της πλάκας, με αποτέλεσμα τον σχηματισμό θρόμβου και τελικά έμφραγμα του μυοκαρδίου.
Πότε να κάνετε το εμβόλιο
Η εποχή της γρίπης αρχίζει το φθινόπωρο, συνήθως τον Οκτώβριο, κορυφώνεται μεταξύ Δεκεμβρίου και Φεβρουαρίου (με τον Φεβρουάριο να είναι συνήθως ο μήνας αιχμής) και μπορεί να διαρκέσει μέχρι τον Μάιο. Χρειάζονται περίπου δύο εβδομάδες για να αναπτύξει το σώμα σας αντισώματα και μετά από αυτό η ανοσία διαρκεί περίπου έξι μήνες.
Ωστόσο η ισχύς του εμβολίου μειώνεται με την πάροδο του χρόνου κατά περίπου 8-9% ανά μήνα μετά τον εμβολιασμό. Φανταστείτε την προστασία του ανοσοποιητικού σας συστήματος ως μια επαναφορτιζόμενη μπαταρία. Όταν εμβολιάζεστε για πρώτη φορά, η μπαταρία είναι στο 100%, αλλά καθώς περνούν οι μήνες εξαντλείται σιγά-σιγά. Η έρευνα δείχνει ότι η φθίνουσα επίδραση είναι πιο έντονη σε ηλικιωμένους, με ορισμένες μελέτες να δείχνουν μείωση 10-11% το μήνα σε άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω. Η μείωση συμβαίνει για διάφορους λόγους. Πρώτον, τα αντισώματα που παράγει το ανοσοποιητικό σας σύστημα μετά τον εμβολιασμό μειώνονται φυσικά με την πάροδο του χρόνου. Δεύτερον, οι ιοί της γρίπης που κυκλοφορούν στην κοινότητα μπορεί να αποκλίνουν ελαφρώς από τα αρχικά στελέχη του εμβολίου, καθιστώντας τα αντισώματά σας λιγότερο αποτελεσματικά.
Επειδή η ισχύς του εμβολίου μειώνεται έχει σημασία το πότε θα κάνετε το εμβόλιο. Πολλοί συμβουλεύουν να μη γίνεται ο εμβολιασμός αρκετά πριν αρχίσει η εποχή της γρίπης. Θεωρείται καλύτερο να κάνετε το εμβόλιο από τα μέσα Οκτωβρίου έως τα τέλη Νοεμβρίου -παίζει ρόλο το πότε θα αρχίσει η εποχική γρίπη.
