Ο Δείκτης Μάζας Σώματος (Body Mass Index, ΒΜΙ) χρησιμοποιείται ευρέως για να κατατάξει έναν ενήλικα σε τέσσερις κατηγορίες: κανονικό βάρος, υπέρβαρος, παχύσαρκος και λιπόσαρκος. Ωστόσο αυτός ο δείκτης δεν ισχύει για τα παιδιά και για εκείνες τις περιπτώσεις των ενηλίκων που έχουν αυξημένη μυική μάζα.
Ο Δείκτης Μάζας Σώματος είναι το αποτέλεσμα μιας διαίρεσης: του βάρους ενός ατόμου (σε κιλά) με το ύψος (σε μέτρα) υψωμένου στη δύναμη του 2. Για παράδειγμα, κάποιος με βάρος 81 κιλά και ύψος 1,80 μέτρα, έχει ΔΜΣ 81/1,82 = 25.
Το μειονέκτημα του δείκτη είναι ότι λαμβάνει υπόψη το βάρος ενός ατόμου και όχι το πάχος. Έτσι, σύμφωνα με τον ΔΜΣ, ο Άρνολντ Σβάρτσενεγκερ είναι παχύσαρκος, ο Συλβέστερ Σταλόνε υπέρβαρος και ο Γιουσέιν Μπολτ στο όριο να έχει πρόβλημα βάρους.
Ο Δείκτη Μάζας Σώματος χρησιμοποιείται εδώ και δεκαετίες για να αξιολογούν οι γιατροί αν κάποιος είναι υπέρβαρος ή παχύσαρκος. Ο λόγος όμως είναι ότι πρόκειται για ένα εύκολο υπολογισμό. Μάλιστα χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τις αμερικανικές ασφαλιστικές εταιρείες για να εκτιμήσουν τον κίνδυνο ζωής ενός ατόμου.
Σήμερα πολλοί είναι αυτοί που θεωρούν τον ΔΜΣ αναξιόπιστο και ζητούν να αντικατασταθεί από κάποιον καλύτερο, όπως η αναλογία μέση – ύψους. Αυτός ο υπολογισμός όμως είναι λιγότερο αντικειμενικός.
Οι τιμές του ΔΜΣ από 18,5 έως 24,9 σημαίνουν πως κάποιος έχει κανονικό βάρος, κάτω από 18,5 σημαίνουν λιποβαρές άτομο, από 25 έως 29,9 σημαίνουν υπέρβαρο άτομο, από 30 έως 34,9 σημαίνουν πρώτου βαθμού παχυσαρκία και από 35 έως 39,9 δεύτερου βαθμού παχυσαρκία.
Αναξιόπιστος
Την αναξιοπιστία του ΔΜΣ αποτυπώνει σε ένα γράφημα η εταιρεία BodyLabs που ειδικεύεται στα προηγμένα, τρισδιάστατα μοντέλα του σώματος, και σκάναρε το σώμα έξι εθελοντών ιδίου ύψους και βάρους. Όλοι είχαν ύψος 1,72 μέτρα και ζύγιζαν 78 κιλά, δηλαδή ήταν υπέρβαροι (ο ΔΜΣ ήταν 26,2).
Οι απεικονίσεις έδειξαν ότι παρότι ο ΔΜΣ ήταν ίδιος, τα άτομα είχαν διαφορετικού είδους κατανομή του πάχους. Στην παραπάνω φωτογραφία τα δύο άτομα έχουν παρόμοιο Δείκτη Μάζας Σώματος όμως το πρώτο άτομο έχει παραπάνω λίπος γύρω από τη μέση και λιγότερη μυική μάζα.
Να σημειωθεί ότι η κατανομή του λίπους στο σώμα έχει σημασία αλλά αυτό δεν μπορεί να το “πιάσει” ο δείκτης αφού περιλαμβάνει το βάρος και όχι το πάχος. Μελέτες έχουν δείξει ότι η «κοιλίτσα» είναι εξαιρετικά επικίνδυνη, διότι αυξάνει τον κίνδυνο για καρδιολογικά προβλήματα ακόμα και στους αδύνατους ανθρώπους.
Δείτε περισσότερα για τον ΔΜΣ εδώ.