Όταν ένας τραυματισμός οδηγεί σε αιμορραγία, πρέπει να λαμβάνονται μέτρα, για να σταματήσει η απώλεια αίματος. Οι περισσότεροι τραυματισμοί δεν προκαλούν απειλητική για τη ζωή αιμορραγία, αν όμως χαθούν σημαντικές ποσότητες αίματος, μπορεί να επέλθει σοκ, απώλεια αισθήσεων και θάνατος.
Κατάλληλη φροντίδα πρέπει να δοθεί, όχι μόνο για να σταματήσει η αιμορραγία, αλλά και για να αποφευχθεί η μόλυνση και άλλες επιπλοκές. Οι πληροφορίες που ακολουθούν αναφέρονται στις κατάλληλες διαδικασίες έκτακτης ανάγκης που επιτυγχάνουν αυτούς τους σκοπούς.
Για να σταματήσετε μια σοβαρή αιμορραγία από τραυματισμό:
- Ξαπλώστε το τραυματισμένο άτομο. Αν είναι δυνατό, τοποθετήστε το κεφάλι του λίγο χαμηλότερα από τον κορμό ή ανασηκώστε τα πόδια του. Καθεμιά από τις θέσεις αυτές μειώνει τις πιθανότητες λιποθυμίας αυξάνοντας τη ροή του αίματος προς τον εγκέφαλο. Αν είναι δυνατόν, ανασηκώστε το σημείο της αιμορραγίας. Για παράδειγμα, κρατήστε το τραυματισμένο χέρι πιο ψηλά από το επίπεδο της καρδιάς. Αυτό μειώνει τη ροή του αίματος στο τραύμα, αναγκάζοντας την καρδιά να μεταφέρει το αίμα προς τα επάνω ενάντια στη δύναμη της βαρύτητας.
- Αφαιρέστε τυχόν εμφανή υπολείμματα ή ακαθαρσίες από την πληγή. Μην αφαιρέσετε αντικείμενα που έχουν ενσφηνωθεί στο τραύμα. Μη σκαλίσετε την πληγή και μην προσπαθήσετε να την καθαρίσετε σ’ αυτό το σημείο. Η κύρια ανησυχία σας είναι να σταματήσετε την απώλεια αίματος.
- Ασκήστε πίεση απευθείας στην πληγή με έναν αποστειρωμένο επίδεσμο, ένα καθαρό ύφασμα ή ακόμα και ένα ρούχο. Αν δεν υπάρχει τίποτα άλλο διαθέσιμο, χρησιμοποιήστε το χέρι σας.
- Διατηρήστε την πίεση, ώσπου να σταματήσει η αιμορραγία. Όταν σταματήσει, σφίξτε καλά την επίδεση της πληγής με λευκοπλάστ. Αν δεν είναι διαθέσιμο, χρησιμοποιήστε ένα κομμάτι καθαρό ύφασμα.
- Αν η αιμορραγία συνεχίζεται και ποτίζει τη γάζα ή όποιο άλλο υλικό κρατάτε πάνω στην πληγή, μην το απομακρύνετε. Προσθέστε καλύτερα ακόμα περισσότερο απορροφητικό υλικό από πάνω.
- Αν η αιμορραγία δε σταματάει με την απευθείας πίεση, μπορεί να χρειαστεί να ασκήσετε πίεση στην κύρια αρτηρία που τροφοδοτεί με αίμα την περιοχή της πληγής. Σε περίπτωση πληγής στο χέρι ή στο αντιβράχιο, π.χ., σφίξτε την κύρια αρτηρία στο βραχίονα πιέζοντας προς το οστό. Κρατήστε τα δάχτυλα τεντωμένα. Με το άλλο χέρι συνεχίστε να ασκείτε πίεση στην πληγή.
- Αφού σταματήσει η αιμορραγία, κινητοποιήστε την τραυματισμένη περιοχή. Αφήστε τους επιδέσμους στη θέση τους και καλέστε τις πρώτες βοήθειες ή πηγαίνετε το τραυματισμένο άτομο σ’ ένα εφημερεύον νοσοκομείο το συντομότερο δυνατό.
Είδη Αιμορραγίας
Όταν βοηθάτε κάποιον ο οποίος αιμορραγεί, συχνά είναι χρήσιμο να διακρίνουμε το είδος της αιμορραγίας, γιατί η θεραπεία διαφέρει από το ένα είδος στο άλλο. Οι τρεις κύριες κατηγορίες είναι:
Τριχοειδική αιμορραγία. Τα τριχοειδή αγγεία είναι τα περισσότερα και μικρότερα αιμοφόρα αγγεία του σώματος. Όταν ένα μικρό κόψιμο ή μια γρατσουνιά του δέρματος ανοίξει μερικά τριχοειδή, η αιμορραγία είναι συνήθως αργή και μικρή. Η πήξη του αίματος του οργανισμού αρκεί γενικά, για να σταματήσει η αιμορραγία μέσα σε μερικά λεπτά.
Φλεβική αιμορραγία. Τα βαθιά κοψίματα ανοίγουν συχνά φλέβες, ελευθερώνοντας έτσι το αίμα που επιστρέφει στην καρδιά. Έχοντας αφήσει το φορτίο του σε οξυγόνο στα κύτταρα, το αίμα έχει σκούρο κόκκινο χρώμα. Ρέει σταθερά αλλά σχετικά αργά. Ασκώντας απευθείας πίεση στην πληγή συνήθως σταματάει η ροή του αίματος.
Αρτηριακή αιμορραγία. Ο λιγότερο συνήθης αλλά πιο σοβαρός τύπος αιμορραγίας προκαλείται από τραυματισμό αρτηρίας. Το αίμα που ελευθερώνεται έχει ζωηρό κόκκινο χρώμα και συχνά αναβλύζει με κάθε συστολή της καρδιάς. Αν χτυπηθεί μια μεγάλη αρτηρία και δεν αντιμετωπιστεί αμέσως, είναι πιθανό να αιμορραγήσετε μέχρι θανάτου μέσα σε λίγα λεπτά. Στις περισσότερες περιπτώσεις όμως η δυνατή πίεση στην πληγή σταματάει την αρτηριακή αιμορραγία.
