Γράφει η Αναστασία Μοσχοβάκη, Ιατρός Ειδική Παθολόγος
O δίκταμος (Origanum dictamnus) είναι βότανο που φυτρώνει σε πλαγιές και φαράγγια της Κρήτης και ανήκει στην οικογένεια Lamiaceae.
Ο δίκταμος της Κρήτης καλλιεργείται και χρησιμοποιείται ευρέως σήμερα για τον αρωματισμό των τροφίμων. Στον αρχαίο κόσμο και κατά το Μεσαίωνα ιδιαίτερα εκτεταμένη ήταν η χρήση του σε ιατρικές παθήσεις. Χρησιμοποιήθηκε κυρίως για παθήσεις στομάχου, γαστρεντερικά προβλήματα, λοιμώξεις ενώ επί μακρόν αντιμετωπίστηκε ως πανάκεια και συστατικό βοτανικών μειγμάτων για την αντιμετώπιση κάθε ασθένειας.
Είναι χαρακτηριστική η τοπική ονομασία του φυτού (έρωτας) η οποία καταδεικνύει και την παραδοσιακή του χρήση ως αφροδισιακό.
Στις παραδοσιακές χρήσεις του βοτάνου συγκαταλλέγονται επίσης η χρήση του για την αντιμετώπιση του πονοκέφαλου, νευρολογικών προβλημάτων ως καταπραυντικό, σε περιπτώσεις κυκλοφορικών προβλημάτων, στην κακοσμία του στόματος (αποκαλείται και στοματόχορτο) σε πληγές ως αιμοστατικό και για αποφυγή μολύνσεων, σε ρευματικά νοσήματα. Οι πρακτικές μαμές χρησιμοποιούσαν το δίκταμο για την επιτάχυνση του τοκετού.
H ιερή χρήση του δίκταμου σηματοδοτείται και από την ονομασία του, εφόσον φέρει την ονομασία του Δικταίου Άντρου, του σπηλαίου όπου γεννήθηκε ο Δίας ενώ η Άρτεμη απεικονίζεται συχνά φέρουσα το φυτό.
ΔΡΑΣΤΙΚΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ ΚΑΙ Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΦΥΤΟΥ ΣΗΜΕΡΑ
Ο δίκταμος περιέχει τοκοφερόλες, πολυφαινόλες ursolic acid, αιθέρια έλαιαc arvacrol, p-cymene, linalool, γ-terpinene and terpinen-4-ol caryophyllene που έχουν αναδείξει σε μελέτες αντιμιτωτική, αντιμικροβιακή και αντιφλεγμονώδη δράση.
Η αντισηπτική δράση του δίκταμου σύμφωνα με μελέτες αφορά τα στελέχη Staphylococcus aureus, Staphylococcus epidermidis, Escherichia coli, Listeria monocytogenes, Salmonella Enteritidis, Salmonella typhimurium, Saccharomyces cerevisiae, Aspergillus, ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού, ιούς, πρωτόζωα και είδη μυκήτων.
Μελέτες έχουν αναδείξει ότι αναστέλλει τον πολλαπλασιασμό καρκινικών και λευχαιμικών κυττάρων και ασκεί επουλωτική δράση σε περιπτώσεις λύσης στη συνέχεια των ιστών.
Σήμερα χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις βήχα, σε γαστρεντερικές διαταραχές, σε καρκινώματα, σε φλεγμονώδη νοσήματα.
ΠΑΡΕΝΕΡΓΕΙΕΣ
Επειδή το βότανο ενδημεί σε περιορισμένη γεωγραφικά περιοχή και δεν είναι ευρέως γνωστό, έρευνες που να αφορούν τις παρενέργειες σε μεγάλα δείγματα πληθυσμού δεν υπάρχουν. Έτσι λίγα είναι τα στοιχεία που αναφέρονται στη βιβλιογραφία για πιθανές παρενέργειες που μπορεί να έχει η χρήση του φυτού.
Ωστόσο έχουν αναφερθεί αλλεργικές αντιδράσεις. Λόγω έλλειψης σχετικών μελετών δε συνιστάται η χρήση του δίκταμου από εγκύους, θηλάζουσες και παιδιά.
Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη Ιατρός Ειδική Παθολόγος
Φραγκοπούλου 10, Κηφισιά
24ωρη γραμματεία νοσοκομειακά περιστατικά: 210-6252770
E mail: amoschovaki@yahoo.gr
http://iatreioamoschovaki.gr
https://www.youtube.com/channel/UCraKRIyTq0qW8eMtKnmr3hw
https://www.youtube.com/channel/UC1ZaRAktAaoCEFITCcjhDZQ
