Η αρχική παράγραφος του μυθιστορήματος “Άννα Καρένινα” από τον Ρώσο συγγραφέα του 19ου αιώνα Λέων Τολστόι εκφράζει, σύμφωνα με τους ερευνητές, τις κοινότητες των μικροβίων που ζουν στο έντερό μας: “Όλες οι ευτυχείς οικογένειες είναι όμοιες, κάθε δυστυχισμένη οικογένεια είναι δυστυχισμένη με τον δικό της τρόπο”, έγραφε ο Τολστόι.
Οι κοινότητες των βακτηρίων που ζουν στο έντερο των ανθρώπων είναι αρκετά παρόμοιες και σταθερές όταν η υγεία είναι καλή, αλλά όταν το στρες ή κάποια διαταραχή εμφανίζεται, αυτές οι κοινότητες μπορούν να αντιδρούν πολύ διαφορετικά από άτομο σε άτομο.
Η μικροβιολογική εκδοχή της “αρχής της Άννας Καρένινα” είναι το νέο πρότυπο που προτείνουν επιστήμονες από το Oregon State University, η οποία έχει ως βασική συνέπεια μια πιο εξατομικευμένη προσέγγιση της θεραπείας με αντιβιοτικά, της διαχείρισης των χρόνιων παθήσεων και σε άλλες πτυχές της ιατρικής περίθαλψης.
“Οι μικροβιολόγοι εξέτασαν τον τρόπο με τον οποίο αλλάζει το μικροβίωμα όταν οι οικοδεσπότες βρίσκονται σε στρες για οποιονδήποτε λόγο (την θερμοκρασία, το κάπνισμα, το διαβήτη, κλπ) και παρατήρησαν αλλαγές στις ομάδες των μικροβίων”, δήλωσε η Rebecca Vega Thurber, από τους συγγραφείς της μελέτης η οποία χρηματοδοτήθηκε από το αμερικανικό Εθνικό National Science Foundation.
“Αφού εντοπίσαμε πολλά δεδομένα, δεν φάνηκε ότι μπορούσαμε να βρούμε ένα μοτίβο, καθώς το μικροβίωμα άλλαζε με ένα στοχαστικό ή τυχαίο τρόπο”, είπε η ειδικός.
Αποδεικνύεται ότι αυτή η παρατήρηση ισχύει για το διαταραγμένο μικροβίωμα τόσο των ανθρώπων όσο και των ζώων. Τα ευρήματα δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Nature Microbiology.
H δυσβίωση μοναδική για κάθε άτομο
Ο επικεφαλής της μελέτης Jesse Zaneveld από το Πανεπιστήμιο Washington-Bothell συνεργάστηκε με την Vega Thurber και το φοιτητή Ryan McMinds, για να εξετάσει τη βιβλιογραφία σχετικά με τις μικροβιακές μεταβολές που προκαλούνται από διάφορες διαταραχές. Βρήκαν τις τυχαίες αλλαγές ως ένα κοινό φαινόμενο, αυτό που οι ερευνητές τείνουν να ονομάζουν “θόρυβο”.
“Έτσι παρουσιάζουμε την αρχή της Άννας Καρένινα για το μικροβίωμα”, δήλωσε την Vega Thurber. “Όταν τα μικροβιώματα είναι υγιή όλα είναι παρόμοια στη σύνθεσή τους αλλά κατά τη διάρκεια ενός στρεσογόνου παράγοντα ή μιας διαταραχής αλλάζουν με πολλούς διαφορετικούς τρόπους. Ο ίδιος στρεσσογόνος παράγοντας προκαλεί διαφορετικές αλλαγές από άνθρωπο σε άνθρωπο και αυτό είναι πολύ σημαντικό για την προσωποποιημένη ιατρική προσέγγιση. Στρεσογόνοι παράγοντες όπως τα αντιβιοτικά και ο διαβήτης μπορούν να προκαλέσουν διαφορετικές αλλαγές στο μικροβίωμα σε διαφορετικούς ανθρώπους”.
Να σημειωθεί ότι η πρόβλεψη του τρόπου με τον οποίο αυτές οι κοινότητες οργανισμών ανταποκρίνονται στις διαταραχές – οτιδήποτε μεταβάλλει τη λειτουργία των συστημάτων – είναι μια από τις βασικές προκλήσεις των μικροβιολόγων.
Οι μελέτες της δυναμικής του μικροβιώματος έχουν συνήθως αναζητήσει μοτίβα που μετατοπίζουν το μικροβίωμα από μια υγιή σταθερή κατάσταση σε μια δυσβιωτική. Η δυσβίωση αναφέρεται στην κατάσταση εκείνη κατά την οποία η σύνθεση του μικροβιώματος ξεφεύγει από την υγιή ισορροπία του, γεγονός που μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα τη διακοπή βασικών βιολογικών λειτουργιών για το ξενιστή.
“Η αρχή της Άννας Καρένινα είναι μια συμπληρωματική εναλλακτική λύση”, δήλωσε η Vega Thurber. “Το μήνυμά μας προς τους ερευνητές είναι να μην πετάξουν ορισμένες παρατηρήσεις που κάνουν ως θόρυβο, αλλά να τις συμπεριλάβουν στο λογισμικό τους, έτσι ώστε να βλέπουν την αρχή της Άννας Καρένινα, δηλαδή το σύνολο δεδομένων τους”.
