Οι βραχυπρόθεσμες αυξήσεις στην κατανάλωση ζάχαρης αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης φλεγμονώδους νόσου του εντέρου και έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην υγεία, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Scientific Reports από ερευνητές του University of Alberta, στον Καναδά.
Οι ιδιοπαθείς φλεγμονώδης νόσοι του εντέρου (ΙΦΝΕ), δηλαδή η ελκώδης κολίτιδα και η νόσος του Crohn (Κρον) είναι νόσοι που προκαλούν χρόνια φλεγμονή, μόνο στο παχύ έντερο η πρώτη και σε ολόκληρο το πεπτικό σύστημα η δεύτερη. Η ελκώδης κολίτιδα προσβάλλει τον βλεννογόνο (εσωτερικό τοίχωμα) του παχέος εντέρου σε μικρή ή μεγάλη έκταση.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα ποντίκια είχαν αυξημένη ευαισθησία σε χημικά που προκαλούν ελκώδη κολίτιδα και πιο σοβαρά συμπτώματα της νόσου μετά από μόλις δύο ημέρες διατροφής με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη -έναντι εκείνων που ακολουθούσαν μια ισορροπημένη διατροφή.
Η Karen Madsen, η οποία ειδικεύεται στις επιδράσεις της διατροφής στη φλεγμονώδη νόσο του εντέρου, δήλωσε ότι τα αποτελέσματα επαναλαμβάνουν αυτό που έχουν πει πολλοί ασθενείς με ελκώδη κολίτιδα εδώ και πολύ καιρό: μικρές αλλαγές στη διατροφή τους μπορούν να προκαλέσουν τα συμπτώματα τους.
“Έχει αποδειχθεί σε προηγούμενες μελέτες ότι ο τύπος διατροφής που ακολουθεί ένας ασθενής μπορεί να αλλάξει την ευαισθησία του απέναντι σε ασθένειες”, δήλωσε η Madsen, η οποία ηγήθηκε της νέας μελέτης. “Θέλαμε να μάθουμε πόσο χρόνο χρειάζεται μια αλλαγή στη διατροφή να επηρεάσει την υγεία. Στην περίπτωση της ζάχαρης και της κολίτιδας, χρειάστηκαν μόνο δύο μέρες, κάτι που ήταν πραγματικά περίεργο για εμάς αυτή η ταχύτητα”.
Τι μπορεί να οδηγήσει σε μια τόσο σημαντική αλλαγή τόσο γρήγορα; Αποδεικνύεται ότι είναι όλα σχετικά με τα βακτήρια του εντέρου και τα τρόφιμα που έχουν επιπτώσεις σε αυτά.
Τα πλούσια σε φυτικές ίνες τρόφιμα λειτουργούν ως καύσιμο για τα “καλά” βακτήρια που ζουν στο έντερο και παράγουν λιπαρά οξέα βραχείας αλυσίδας, τα οποία είναι κρίσιμα για μια αποτελεσματική ανοσοαπόκριση. Η κατανάλωση μιας δίαιτας υψηλής περιεκτικότητας σε ζάχαρη και η μείωση της πρόσληψης φυτικών ινών ενισχύει τα “κακά” μικροβίων, όπως το Ε. Coli, τα οποία σχετίζονται με τη φλεγμονή και την ελαττωματική ανοσοαπόκριση.
Τα λιπαρά βραχείας αλύσου
Η μελέτη της Madsen έδειξε ότι τα ποντίκια που ακολούθησαν μια διατροφή υψηλής περιεκτικότητας σε ζάχαρη είχαν μεγαλύτερη βλάβη στους εντερικούς ιστούς και ελαττωματική ανοσοαπόκριση. Αυτά τα προβλήματα μετριάστηκαν όταν η διατροφή τους συμπληρώθηκε από λιπαρά οξέα βραχείας αλυσίδας τα οποία παράγονται φυσιολογικά από τα “καλά” βακτήρια.
“Η μελέτη δείχνει ότι η βραχυπρόθεσμη κατανάλωση ζάχαρης μπορεί πραγματικά να έχει επιζήμιες συνέπειες και έτσι η ιδέα ότι μπορείτε να ακολουθείτε υγιεινή διατροφή τις καθημερινές και να απολαμβάνετε το πρόχειρο φαγητό το Σαββατοκύριακο είναι λανθασμένη”, εξήγησε η Madsen.
Μελέτες σ’ αυτό το πεδίο θα μπορούσαν να ανοίξουν το δρόμο για ενδεχόμενη χρήση λιπαρών οξέων βραχείας αλυσίδας ως διατροφικά συμπληρώματα. “Η αλλαγή της διατροφής ενός ατόμου είναι από τα πιο δύσκολα πράγματα, ακόμα και αν του πείτε ότι θα διορθώσει τα προβλήματα της υγείας του”, είπε η Madsen. “Οι άνθρωποι θέλουν να τρώνε αυτό που θέλουν, έτσι τα λιπαρά οξέα βραχείας αλυσίδας θα μπορούσαν ενδεχομένως να χρησιμοποιηθούν ως συμπληρώματα διατροφής για να βοηθήσουν στην προστασία των ανθρώπων από τις επιζήμιες επιπτώσεις της ζάχαρης στη φλεγμονώδη νόσο του εντέρου”.
Διαρρέον έντερο
Η Madsen και οι συνεργάτες της έδειξαν επίσης ότι μόλις δύο ημέρες στη δίαιτα με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη και η απουσία λιπαρών οξέων βραχείας αλυσίδας προκάλεσε αύξηση της διαπερατότητας του εντέρου, ανοίγοντας ενδιαφέρουσες κατευθύνσεις έρευνας για το πώς η δίαιτα μπορεί να επηρεάσει τα βακτήρια στο γαστρεντερικό σωλήνα και την υγεία του εγκεφάλου.
“Υπάρχει μια αυξανόμενη συγκέντρωση στοιχείων που υποδηλώνουν ότι υπάρχει σύνδεση μεταξύ των βακτηρίων του εντέρου και των νευροεκφυλιστικών ασθενειών όπως η νόσος Αλτσχάιμερ και η νόσος Πάρκινσον”, είπε η Madsen.
«Επειδή η μελέτη μας έδειξε ότι η διαπερατότητα του εντέρου αυξήθηκε δραματικά στα ποντίκια με τη δίαιτα υψηλής περιεκτικότητας σε ζάχαρη -πράγμα που σημαίνει ότι τα βακτηριακά προϊόντα είναι ελεύθερα να μετακινούνται από το έντερο, όπου συνήθως μένουν, στην κυκλοφορία του αίματος και άρα στο υπόλοιπο σώμα- πρέπει να εξεταστεί η πιθανότητα ότι αυτό το φαινόμενο οδηγεί σε ασθένειες”.
Η μελέτη χρηματοδοτήθηκε εν μέρει από τα Canadian Institutes of Health Research και την Canadian Association of Gastroenterology.
