Η σεροτονίνη εξισορροπεί την επικοινωνία στον εγκέφαλο

Ο εγκέφαλος ασχολείται σταθερά με τη σκέψη αλλά οι εσωτερικές επικοινωνίες συνήθως βομβαρδίζονται με εξωτερικά αισθητήρια γεγονότα. Ως εκ τούτου, ο αντίκτυπος των δύο νευρωνικών διεργασιών πρέπει να ρυθμίζεται για να αποφευχθεί μια ανισορροπία.

Επιστήμονες από το Ruhr-Universität Bochum βρήκαν τώρα το ρόλο της σεροτονίνης σε αυτόν τον μηχανισμό. Ανακάλυψαν ότι διακριτοί τύποι σεροτονεργικών υποδοχέων ελέγχουν τις δύο ροές πληροφοριών με διακριτό τρόπο.

Τα ευρήματα μπορεί να διευκολύνουν νέες έννοιες διάγνωσης και θεραπείας για νευρωνικές διαταραχές που σχετίζονται με δυσλειτουργία του συστήματος σεροτονίνης. Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο eLife.

Ο Δρ. Dirk Jancke, επικεφαλής της Ομάδας Οπτικής Απεικόνισης στο Ινστιτούτο Νευρωνικών Υπολογισμών, λέει: “Φανταστείτε να κάθεστε με την οικογένειά σας για δείπνο και μια έντονη συζήτηση συνεχίζεται για το πώς θα οργανώσετε σωστά ορισμένες εσωτερικές υποθέσεις. Ξαφνικά, το τηλέφωνο χτυπά ενώ η συζήτηση της οικογένειας συνεχίζεται. Για να έχετε σωστή επικοινωνία στο τηλέφωνο, το πλήθος πρέπει να μιλάει χαμηλότερα και ο καλών πρέπει να μιλήσει πιο δυνατά. Ακριβώς έτσι, η ένταση κάθε εσωτερικής συνομιλίας στο παρασκήνιο και το εξωτερικό ερέθισμα χρειάζεται να προσαρμόζοντια ώστε να διασφαλίζεται η μεταφορά πληροφοριών χωρίς παρεμβολές. Αυτές οι εγκεφαλικές διεργασίες περιλαμβάνουν τη σεροτονίνη.

Η σεροτονίνη είναι ένας νευροδιαβιβαστής του κεντρικού νευρικού συστήματος και συχνά ονομάζεται η «ορμόνη της ευτυχίας» επειδή συμβάλλει σε αλλαγές του εγκεφάλου που βελτιώνουν τη διάθεση. Η παρούσα μελέτη δείχνει ότι η σεροτονίνη συμμετέχει επίσης στην κλιμάκωση των αισθητηριακών σημάτων και των συνεχιζόμενων εγκεφαλικών σημάτων.

Οι νευροεπιστήμονες ανακάλυψαν τους υποκείμενους μηχανισμούς σε πειράματα που διερεύνησαν την φλοιική επεξεργασία οπτικών πληροφοριών.

Για τη μελέτη τους, χρησιμοποίησαν γενετικά τροποποιημένα ποντίκια στα οποία η απελευθέρωση σεροτονίνης μπορούσε να ελεγχθεί από το φως. Αυτή η ποικιλία ποντικιού αναπτύχθηκε από την ομάδα του καθηγητή Stefan Herlitze, του Τμήματος Γενικής Ζωολογίας και Νευροβιολογίας, για να επιτρέψει την ενεργοποίηση των σεροτονινεργικών νευρώνων από μια εμφυτευμένη ίνα φωτός.

Η ερευνητική ομάδα διαπίστωσε ότι η αύξηση των επιπέδων σεροτονίνης στον οπτικό εγκέφαλο οδηγεί σε ταυτόχρονη καταστολή της συνεχιζόμενης δραστηριότητας που προκαλείται από οπτικά ερεθίσματα. Δύο τύποι υποδοχέων παίζουν έναν ξεχωριστό ρόλο. “Αυτό μας εξέπληξε γιατί και οι δύο υποδοχείς δεν εκφράζονται μόνο σε συγκεκριμένους νευρώνες αλλά επίσης διανέμονται ευρέως σε διαφορετικούς τύπους κυττάρων στον εγκέφαλο”, είπαν οι συγγραφείς. Η ξεχωριστή δράση των υποδοχέων επιτρέπει διακριτές διαμορφώσεις πληροφοριών.

Τα χαμηλά επίπεδα σεροτονίνης, όπως συμβαίνουν συνήθως κατά τη διάρκεια του ύπνου το βράδυ, και ευνοούν την εσωτερική επικοινωνία του εγκεφάλου. Ως εκ τούτου, μπορεί να προωθήσουν σημαντικές λειτουργίες του ονείρου.

“Η δυσλειτουργία στην αλληλεπίδραση αυτών των υποδοχέων, από την άλλη πλευρά, ενέχει τον κίνδυνο υπερβολικής έμφασης είτε εσωτερικών είτε εξωτερικών καθοδηγούμενων καναλιών πληροφοριών”, είπε ο Jancke.

Για παράδειγμα, ακανόνιστες κατανομές υποδοχέων 5-ΗΤ που προκαλούνται από γενετική προδιάθεση μπορεί να εκδηλωθούν ως μια μη ισορροπημένη αντίληψη του εσωτερικού και του εξωτερικού κόσμου, παρόμοια με αυτή που παρατηρείται σε κλινικές εικόνες κατάθλιψης και αυτισμού.

Οι επιστήμονες ελπίζουν ότι τα ευρήματά τους θα συμβάλλουν στην καλύτερη κατανόηση του τρόπου με τον οποίο η σεροτονίνη επηρεάζει τις θεμελιώδεις εγκεφαλικές διαδικασίες.

Η μελέτη μπορεί να βοηθήσει στην μελλοντική έρευνα για την ανάπτυξη φαρμάκων για υποδοχείς που ωφελούν τους ασθενείς με ψυχιατρικές παθήσεις που σχετίζονται με τη σεροτονίνη.

Πηγή: Zohre Azimi et al. Separable gain control of ongoing and evoked activity in the visual cortex by serotonergic input, eLife (2020). DOI: 10.7554/eLife.53552.

Δείτε επίσης