Επιβλαβείς για την υγεία έχει αποδειχθεί ότι είναι διάφορες ουσίες που περιέχονται στα βερνίκια νυχιών. Στη μακρά πορεία τους έχουν απαγορευτεί συστατικά που κρίθηκε ότι επηρεάζουν διάφορες λειτουργίες του οργανισμού. Πρόσφατα η Ευρωπαϊκή έθεσε περιορισμούς στην παρουσία TPO, βάσει του κανονισμού REACH, λαμβάνοντας υπόψη αποτελέσματα μελετών που δείχνουν ότι σε περίπτωση επαναλαμβανόμενης έκθεσης η ουσία είναι πιθανό να έχει τοξικές επιπτώσεις.
Η TPO (τριμεθυλοβενζοϋλοδιφαινυλοφωσφινοξείδιο) βοηθά το βερνίκι σε μορφή τζελ να σκληρύνει υπό υπεριώδη ακτινοβολία ή λάμπες LED και να διατηρεί τα χρώματα ζωντανά για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Λόγω τεκμηριωμένων ανησυχιών, οι ρυθμιστικές αρχές αποφάσισαν να επιδείξουν προσοχή και να το αφαιρέσουν από τον κατάλογο των εγκεκριμένων συστατικών που χρησιμοποιούνται στα συγκεκριμένα βερνίκια.
«Το ΤΡΟ δεν είναι το μόνο συστατικό που έχει επιπτώσεις στον οργανισμό. Αρκετά μανό περιέχουν συστατικά όπως η ρητίνη TSFR, ο πλαστικοποιητής DBP και το τολουόλιο, είναι γνωστά για τις αλλεργικές αντιδράσεις που μπορούν να προκαλέσουν. Με άλλα λόγια, τα βερνίκια νυχιών δεν είναι τόσο αθώα όσο θεωρούνται», επισημαίνει ο Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος δρ Χρήστος Στάμου.
Η χρήση τους ενέχει σημαντικούς κινδύνους για τα νύχια και το δέρμα. Η ευθραυστότητα, οι αλλαγές στην πλάκα, η ονυχόλυση και οι δυστροφίες μετά από επαναλαμβανόμενη χρήση περιλαμβάνονται σε αυτούς. Ειδικά τα ημιμόνιμα βερνίκια που απαιτούν λιμάρισμα της πλάκας του νυχιού και σκληρούς διαλύτες είναι πιθανότερο να προκαλέσουν βλάβες, αφού τα καταστρέφουν και τα ξηραίνουν.
Μελέτες έχουν επιβεβαιώσει τη μείωση του πάχους των νυχιών μετά από την εφαρμογή του βερνικιού σε μορφή τζελ με ανακλαστική ομοεστιακή μικροσκοπία (RCM) και υπερήχους (50% και 20% αντίστοιχα). Από τη χρήση των συγκεκριμένων βερνικιών έχουν σημειωθεί αλλαγές στη συγκέντρωση των πιο σημαντικών αμινοξέων που χτίζουν τις δομές της πλάκας του νυχιού, της κυστεΐνης και της μεθειονίνης. Μετά από 6 μήνες εφαρμογής αυτού του τύπου μανό, τα μέσα επίπεδα κυστεΐνης είναι χαμηλότερα κατά 22,1% και της μεθειονίνης κατά 36,5%. Αυτή η λέπτυνση των νυχιών πιθανώς προκαλείται από τη λείανση τόσο για την εφαρμογή του προϊόντος όσο και για την αφαίρεσή του.
H παρατεταμένη χρήση βερνικιού νυχιών μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο ονυχομυκητίασης (μιας πάθησης που επηρεάζει περίπου το 19% του παγκόσμιου πληθυσμού και αντιπροσωπεύει το 50% των παθήσεων των νυχιών) δημιουργώντας συνθήκες που ευνοούν την ανάπτυξη και τον αποικισμό των μυκήτων. Μπορεί να οδηγήσει σε αποκόλληση του νυχιού από την κοίτη του νυχιού, δημιουργώντας χώρους όπου μπορούν να αποικίσουν μύκητες.
Ο επαναλαμβανόμενος τραυματισμός στην πλάκα του νυχιού μπορεί να προκαλέσει βλάβη στο προστατευτικό φράγμα του νυχιού, επιτρέποντας την είσοδο μολυσματικών παθογόνων. Επίσης, όταν το μανό δεν αφαιρείται αλλά παραμένει για μεγάλα χρονικά διαστήματα πάνω στο νύχι, μπορεί να παγιδεύσει υγρασία μεταξύ της πλάκας του νυχιού και του βερνικιού, δημιουργώντας ένα ιδανικό περιβάλλον για την ανάπτυξη μυκήτων. Αποτελεί δε ένα είδος μάσκας, που κρύβει τα αρχικά σημάδια της μυκητιασικής λοίμωξης, καθυστερώντας τη διάγνωση και τη θεραπεία.
Υπάρχουν, ωστόσο, και βερνίκια που είναι θεραπευτικά. Η τοπική εφαρμογή αντιμυκητιασικών φαρμάκων σε μορφή βερνικιού υπερτερεί άλλων μορφών φαρμάκων για επιτόπια χρήση, λόγω της αντοχής και υδροφοβικότητάς τους, συγκριτικά με άλλες μορφές τοπικών θεραπειών που αφαιρούνται εύκολα με το νερό. Προτιμώνται δε και από τα συστηματικά φάρμακα, τα οποία έχουν αρκετές παρενέργειες, τοξικότητα και φαρμακευτικές αλληλεπιδράσεις. Όμως, απαιτείται πολύμηνη εφαρμογή και γι’ αυτό τα τελευταία χρόνια αρκετοί ασθενείς προτιμούν τη θεραπεία με εξειδικευμένα λέιζερ, που έχουν άμεση και εμφανή δράση κατά των μυκήτων, χωρίς να επηρεάζουν και να επιβαρύνουν τον υπόλοιπο οργανισμό.
Εκτός από τα νύχια, η χρήση βερνικιών μπορεί να έχει επιπτώσεις και στο δέρμα. Περιέχουν χημικές ουσίες που θεωρούνται τοξικές και αλλεργιογόνες ή ευαισθητοποιητικές. Μπορούν να προκαλέσουν αλλεργική δερματίτιδα εξ επαφής, στο δέρμα που περιβάλλει τα νύχια, ακόμα 30 μήνες μετά από τη χρήση τους. Είναι ακόμη πιθανόν να παρουσιαστούν εκζέματα στα βλέφαρα, το πρόσωπο ή τον λαιμό, επειδή οι βλαβερές ουσίες μεταφέρονται μέσω των χεριών σε αυτές τις περιοχές.
Μεγαλύτερες πιθανότητες να εμφανίσουν αντιδράσεις από τη εφαρμογή τους έχουν τα άτομα με ατοπική δερματίτιδα ή προηγούμενο έκζεμα. Ευάλωτοι είναι επίσης οι αλλεργικοί σε οποιοδήποτε συστατικό τους.
Φυσικά, οι χημικές ενώσεις, όπως η TPO που προαναφέρθηκε, δεν έχουν επιπτώσεις μόνο στο δέρμα και στα νύχια. Έχουν συνδεθεί με αναπαραγωγική τοξικότητα και ενδοκρινικές επιδράσεις. Σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύθηκε φέτος στο Dermatology Research and Practice, πτητικές ενώσεις που περιέχονται στα βερνίκια μπορούν να προκαλέσουν αρνητικές επιπτώσεις στο αναπνευστικό και αναπαραγωγικό σύστημα, ηπατική βλάβη και καρκίνο.
«Οι κανονισμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα καλλυντικά είναι από τους αυστηρότερους στον κόσμο και αναπροσαρμόζονται αναλόγως των νέων ανακαλύψεων που προκύπτουν προκειμένου να είναι οι πολίτες της πιο ασφαλείς και υγιείς. Ο κατάλογος των συστατικών που είναι πιθανόν επιβλαβή είναι μακρύς και γι’ αυτό οι καταναλωτές θα πρέπει να ενημερώνονται, να ελέγχουν τα προϊόντα που χρησιμοποιούν και να απορρίπτουν όσα περιέχουν επικίνδυνες και απαγορευμένες ουσίες», καταλήγει ο δρ Στάμου.
