Η περισσότερη καθημερινή σωματική δραστηριότητα το βράδυ συνδέεται με μεγαλύτερα οφέλη για την υγεία για τα παχύσαρκα άτομα, σύμφωνα με ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ της Αυστραλίας που παρακολούθησαν σχεδόν 30.000 άτομα για οκτώ χρόνια.
Χρησιμοποιώντας δεδομένα φορητών συσκευών για να κατηγοριοποιήσουν τη σωματική δραστηριότητα των συμμετεχόντων πρωί, απόγευμα ή βράδυ, οι ερευνητές βρήκαν ότι όσοι έκαναν την πλειονότητα της αερόβιας μέτριας έως έντονης σωματικής τους δραστηριότητας -το είδος που ανεβάζει τον καρδιακό μας ρυθμό και μας κόβει την αναπνοή- από τις 6 το απόγευμα έως τα μεσάνυχτα είχαν το χαμηλότερο κίνδυνο πρόωρου θανάτου και θανάτου από καρδιαγγειακά νοσήματα.
Η συχνότητα με την οποία οι άνθρωποι αναλάμβαναν μέτρια έως έντονη σωματική δραστηριότητα το βράδυ, μετρούμενη σε σύντομες περιόδους έως και άνω των 3 λεπτών, φάνηκε επίσης να είναι πιο σημαντική από τη συνολική ποσότητα σωματικής δραστηριότητας καθημερινά.
Η μελέτη, με επικεφαλής ερευνητές από το Κέντρο Charles Perkins του Πανεπιστημίου δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Diabetes Care.
«Λόγω πολλών πολύπλοκων κοινωνικών παραγόντων, περίπου δύο στους τρεις Αυστραλούς έχουν υπερβολικό βάρος ή παχυσαρκία, γεγονός που τους θέτει σε μεγαλύτερο κίνδυνο σοβαρών καρδιαγγειακών παθήσεων όπως καρδιακές προσβολές και εγκεφαλικό και πρόωρο θάνατο», δήλωσε ο Δρ. Angelo Sabag, Λέκτορας στη Φυσιολογία της Άσκησης στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ.
«Η άσκηση δεν είναι σε καμία περίπτωση η μόνη λύση για την κρίση της παχυσαρκίας, αλλά αυτή η έρευνα δείχνει ότι οι άνθρωποι που μπορούν να προγραμματίσουν τη δραστηριότητά τους σε συγκεκριμένες ώρες της ημέρας μπορούν να αντισταθμίσουν καλύτερα ορισμένους από αυτούς τους κινδύνους για την υγεία».
Μικρότερες κλινικές δοκιμές έδειξαν παρόμοια αποτελέσματα, ωστόσο η μεγάλης κλίμακας δεδομένων των συμμετεχόντων σε αυτή τη μελέτη, η χρήση αντικειμενικών μέτρων σωματικής δραστηριότητας και “σκληρών” αποτελεσμάτων, όπως ο πρόωρος θάνατος, καθιστούν τα ευρήματα σημαντικά.
Ο πρώτος συγγραφέας Δρ. Matthew Ahmadi τόνισε ότι η μελέτη δεν παρακολουθούσε μόνο τη δομημένη άσκηση. Οι ερευνητές επικεντρώθηκαν μάλλον στην παρακολούθηση της αερόβιας άσκησης σε περιόδους διάρκειας 3 λεπτών ή περισσότερων, καθώς προηγούμενες έρευνες έδειξαν ισχυρή συσχέτιση μεταξύ αυτού του τύπου δραστηριότητας, του ελέγχου της γλυκόζης και του μειωμένου κινδύνου καρδιαγγειακής νόσου σε σύγκριση με μικρότερες (μη αερόβιες) περιόδους.
«Δεν κάναμε διακρίσεις ως προς το είδος της δραστηριότητας που παρακολουθούσαμε, και άρα μπορεί να είναι οτιδήποτε από έντονο περπάτημα μέχρι το ανέβασμα σκαλοπατιών, αλλά θα μπορούσε επίσης να περιλαμβάνει δομημένη άσκηση όπως τρέξιμο, επαγγελματική εργασία ή ακόμη και έντονο καθάρισμα του σπιτιού», είπε οAhmadi.
Ενώ είναι παρατηρητικά, τα ευρήματα της μελέτης υποστηρίζουν την αρχική υπόθεση των συγγραφέων -βασισμένη σε προηγούμενες έρευνες- ότι τα άτομα που ζουν με διαβήτη ή παχυσαρκία, τα οποία έχουν δυσανεξία στη γλυκόζη αργά το βράδυ, μπορεί να είναι σε θέση να αντισταθμίσουν μέρος αυτής της δυσανεξίας και των συναφών επιπλοκών, κάνοντας σωματική δραστηριότητα το βράδυ.
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν δεδομένα από την UK Biobank και συμπεριέλαβαν 29.836 ενήλικες ηλικίας άνω των 40 ετών που ζουν με παχυσαρκία, από τους οποίους 2.995 είχαν επίσης διαγνωστεί με διαβήτη τύπου 2.
Οι συμμετέχοντες κατηγοριοποιήθηκαν σε αυτούς που ασκούνταν πρωί, απόγευμα και βράδυ με βάση το πότε ανέλαβαν το μεγαλύτερο μέρος της αερόβιας άσκησης, όπως μετρήθηκε από ένα επιταχυνσιόμετρο καρπού που φοριόταν συνεχώς για 24 ώρες την ημέρα για επτά ημέρες κατά την έναρξη της μελέτης.
Στη συνέχεια, η ομάδα συνέδεσε δεδομένα υγείας (από τις Εθνικές Υπηρεσίες Υγείας και τα Εθνικά Μητρώα της Σκωτίας) για να ακολουθήσει την πορεία της υγείας των συμμετεχόντων για οκτώ χρόνια. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου καταγράφηκαν 1.425 θάνατοι, 3.980 καρδιαγγειακά συμβάντα και 2.162 συμβάντα μικροαγγειακής δυσλειτουργίας.
Για τον περιορισμό της μεροληψίας, οι ερευνητές υπολόγισαν διαφορές όπως η ηλικία, το φύλο, το κάπνισμα, η κατανάλωση αλκοόλ, η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, η καθιστική ζωή, η συνολική άσκηση, η εκπαίδευση, η χρήση φαρμάκων και η διάρκεια του ύπνου. Επίσης, απέκλεισαν συμμετέχοντες με προϋπάρχουσα καρδιαγγειακή νόσο ή καρκίνο.
Οι ερευνητές είπαν ότι η διάρκεια της παρακολούθησης της μελέτης και η πρόσθετη ανάλυση ευαισθησίας ενισχύουν την ισχύ των ευρημάτων τους, ωστόσο, λόγω του σχεδιασμού παρατήρησης, δεν μπορούν να αποκλείσουν εντελώς την πιθανή αντίστροφη αιτιότητα. Αυτή είναι η πιθανότητα ορισμένοι συμμετέχοντες να είχαν χαμηλότερα επίπεδα αερόβιας άσκησης λόγω υποκείμενης ή μη διαγνωσμένης νόσου.
Ο καθηγητής Εμμανουήλ Σταματάκης, από το Κέντρο Charles Perkins και ανώτερος συγγραφέας της εργασίας, είπε ότι η πολυπλοκότητα των μελετών στον τομέα των wearables παρέχει τεράστιες γνώσεις για τα πρότυπα δραστηριότητας που είναι πιο ωφέλιμα για την υγεία. «Είναι μια πραγματικά συναρπαστική στιγμή τόσο για τους ερευνητές σε αυτόν τον τομέα όσο και για τους επαγγελματίες, καθώς τα δεδομένα που συλλέγονται από φορητές συσκευές μας επιτρέπουν να εξετάζουμε τα μοτίβα σωματικής δραστηριότητας σε πολύ υψηλή ανάλυση και να μετατρέπουμε με ακρίβεια τα ευρήματα σε συμβουλές που θα μπορούσαν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην υγειονομική περίθαλψη», είπε.
Και πρόσθεσε: «Ενώ πρέπει να κάνουμε περαιτέρω έρευνα για να προσδιορίσουμε τις αιτιώδεις σχέσεις, αυτή η μελέτη υποδηλώνει ότι η χρονική στιγμή της σωματικής δραστηριότητας θα μπορούσε να είναι σημαντικό μέρος των συστάσεων για μελλοντική διαχείριση της παχυσαρκίας και του διαβήτη Τύπου 2 και της προληπτικής υγειονομικής περίθαλψης γενικά».
Περισσότερες πληροφορίες: Angelo Sabag et al, Timing of Moderate to Vigorous Physical Activity, Mortality, Cardiovascular Disease, and Microvascular Disease in Adults With Obesity. Diabetes Care, 2024; DOI: 10.2337/dc23-2448.
