H Kρητική διατροφή είναι γνωστή στην παγκόσμια ιατρική κοινότητα ήδη από τη δεκαετία του ‘60 για τις ευεργετικές της ιδιότητες στην υγεία και τη μακροζωία. Η «Eρευνα των 7 χωρών» ήταν η πρώτη που εστίασε στην αξία της διατροφής στη μείωση της καρδιαγγειακής θνησιμότητας.
Η επιστημονική κοινότητα με καινούργιες μελέτες επιβεβαιώνει την αξία της μεσογειακής διατροφής, η οποία συσχετίζεται με λιγότερα εμφράγματα, μικρότερο κίνδυνο εμφάνισης διάφορων μορφών καρκίνου και αυξημένο προσδόκιμο επιβίωσης. Μάλιστα, ενισχύοντας την αξία της μεσογειακής διατροφής, παρουσιάστηκε στο πλαίσιο του Πανευρωπαϊκού Καρδιολογικού Συνεδρίου της Βαρκελώνης, έρευνα σχετικά με τη μεσογειακή διατροφή και την πρόληψη της νόσου Αλτσχάιμερ. Σύμφωνα με τη συγκεκριμένη έρευνα, που πραγματοποιήθηκε από το Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης σε δείγμα 2.258 ατόμων, αποδείχτηκε ότι όσοι ακολούθησαν πιστά τον μεσογειακό τρόπο διατροφής είχαν 40% μικρότερο κίνδυνο προσβολής από τη νόσο Αλτσχάιμερ σε σύγκριση με αυτούς που είχαν μια συνηθισμένη αμερικανική διατροφή.
Αξίζει να σημειωθεί, ότι η δράση του ελαιόλαδου έχει κεντρίσει το ενδιαφέρον των μεγάλων βιομηχανιών τροφίμων, οι οποίες τα τελευταία χρόνια προβαίνουν στην παραγωγή προϊόντων με βάση το ελαιόλαδο ως κύριο λιπίδιο. Στην αγορά των τροφίμων είδαμε μια σειρά αλλαντικών με ελαιόλαδο, στα οποία πραγματοποιήθηκε η μέγιστη δυνατή υποκατάσταση του ζωικού λίπους με ελαιόλαδο, και κέρδισαν για αυτή την προσπάθεια την αποδοχή της επιστημονικής κοινότητας. Μάλιστα, η προσπάθεια αυτή των αλλαντικών με ελαιόλαδο ευθυγραμμίζεται με τις κατευθυντήριες οδηγίες έγκυρων διεθνών φορέων υγείας που συστήνουν (στο πλαίσιο μιας ισορροπημένης διατροφής), μεταξύ άλλων, τη μέγιστη αντικατάσταση των κορεσμένων λιπαρών ουσιών με ακόρεστα φυτικά έλαια, όπως το ελαιόλαδο, που είναι πηγή καλών λιπαρών.
Επιπλέον, η παρουσία του ελαιόλαδου στα τρόφιμα έχει και άλλα οφέλη που δεν είναι τόσο γνωστά. Μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Food Chemistry (2004) έδειξε ότι μία ουσία που υπάρχει στο ελαιόλαδο, η ελευρωπαΐνη, φαίνεται να αυξάνει την κινητικότητα ενός ενζύμου στον οργανισμό μας, την πεψίνη, η οποία ευθύνεται για την πέψη της πρωτεΐνης. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι η άφθονη πρωτεΐνη υψηλής βιολογικής αξίας των τροφών μεταβολίζεται καλύτερα με την παρουσία του ελαιόλαδου στο ίδιο το τρόφιμο.
Τα ευεργετικά οφέλη του ελαιόλαδου δεν σταματούν εδώ, καθώς φαίνεται ότι οι άνθρωποι που το χρησιμοποιούν καθημερινά και κυρίως αντικαθιστώντας άλλα λιπαρά της διατροφής τους με ελαιόλαδο, εμφανίζουν χαμηλότερα ποσοστά καρδιαγγειακής νόσου, αθηροσκλήρωσης, διαβήτη, καρκίνου του παχέος εντέρου και άσθματος. Οι μελέτες αποκαλύπτουν ότι άνθρωποι που έπασχαν από υπερλιπιδαιμίες, όταν μείωσαν το κορεσμένο λίπος από τη διατροφή τους και το αντικατέστησαν με ελαιόλαδο μειώθηκαν κατά μέσο όρο τα επίπεδα ολικής χοληστερόλης τους κατά 13% και της LDL («κακή χοληστερόλη») κατά 18%.
Aλλωστε, ας μην ξεχνάμε ότι και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας στα «12 βήματα για υγιεινή διατροφή» συστήνει τον έλεγχο της κατανάλωσης λίπους καθώς και την αντίσταση των κορεσμένων λιπαρών με ακόρεστα φυτικά έλαια, όπως είναι το ελαιόλαδο.
*Ο Αθανάσιος Μανώλης είναι διευθυντής της Καρδιολογικής Κλινικής στο Ασκληπιείο της Βούλας, MD, FACC, FESC, Adj. Professor of Medicine – Emory University USA, Adj. Ass. Professor of Hypertension and Atherosclerosis – Boston University USA
