Η γλυκαντική ουσία ασπαρτάμη, που χρησιμοποιείται στα λάιτ αναψυκτικά δεν επιφέρει κίνδυνο για την υγεία εφόσον καταναλώνεται εντός των ορίων που έχουν θέσει οι Βρυξέλλες, έκρινε η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA).
Η ασπαρτάμη είναι περίπου 200 φορές πιο γλυκιά από τη ζάχαρη. Η χρήση της εγκρίθηκε για πρώτη φορά στις ΗΠΑ τη δεκαετία του 1980, ενώ το 1994 οι ευρωπαϊκές υπηρεσίες ενέκριναν επίσης τη χρήση της σε τρόφιμα. Εκτός των άλλων η ουσία αυτή έχει κατηγορηθεί ότι ευθύνεται για την κατανάλωση περισσότερων θερμίδων από όσους την χρησιμοποιούν γιατί διεγείρει την αίσθηση της πείνας.
Η Coca Cola
Η πολυαναμενόμενη απόφαση της EFSA θεωρείται νίκη για εταιρείες όπως η Coca Cola Co., που χρησιμοποιούν ασπαρτάμη στα λάιτ προϊόντα της.
Τον Αύγουστο του 2013 η εταιρεία είχε αγοράσει διαφημιστικό χώρο σε εφημερίδες στην Ατλάντα για να ενημερώσει το καταναλωτικό κοινό για την ασφάλεια της ασπαρτάμης.
Ορισμένες μελέτες που είχαν δει το φως της δημοσιότητας συνέδεεαν την ασπαρτάμη με διάφορες παθήσεις και κινδύνους, όπως με εμφάνιση καρκίνου και πρόωρο τοκετό. Ωστόσο οι υπηρεσίες ασφάλειας των τροφίμων και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού αμφισβήτησαν τα συμπεράσματα των μελετών αυτών.
“Η ασπαρτάμη και τα υποπροϊόντα της είναι ασφαλή για ανθρώπινη κατανάλωση στα σημερινά επίπεδα“, τονίζει η EFSA στην ανακοίνωσή της με την οποία ενημερώνει το κοινό για “την πρώτη πλήρη αποτίμηση των κινδύνων που συνδέονται με αυτήν την τεχνητή γλυκαντική ουσία”.
Η Ευρωπαϊκή Αρχή αναγνωρίζει πάντως ότι η φαινυλαλανίνη, μια πρωτείνη που αποτελεί ένα από τα τρία συστατικά της ασπαρτάμης, είναι επικίνδυνη για όσους πάσχουν από φαινυλκετονουρία, ένα σπάνιο, κληρονομικό, μεταβολικό νόσημα. Οι ασθενείς αυτοί δεν θα πρέπει να την καταναλώνουν.
“Για τον γενικό πληθυσμό, η αποδεκτή ημερήσια λήψη των 40 mg ανά κιλό σωματικού βάρους συνιστά επαρκή προστασία. Δεν υπάρχει επομένως λόγος να αναθεωρήσουμε αυτό το όριο”, κρίνει η EFSA.
Ένα παιδί βάρους 20 κιλών μπορεί να καταναλώσει 1,5 λίτρο αναψυκτικού με ασπαρτάμη την ημέρα, παραμένοντας κάτω από το προτεινόμενο όριο, ανέφερε σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε ένας από τους αντιπροέδρους της επιτροπής εμπειρογνωμόνων, ο Κλοντ Λαμπρέ. Ένας ενήλικος βάρους 75 κιλών θα έπρεπε να πιει περισσότερα από 16 κουτάκια μέσα σε μία ημέρα για να ξεπεράσει το όριο. Ωστόσο, το να καταναλώνει κάποιος καθημερινά “έξι κουτάκια αναψυκτικού και δέκα γιαούρτια” με ασπαρτάμη “δεν εντάσσεται στο πλαίσιο μιας λογικής δίαιτας”, υπογράμμισε.
Η Διεθνής Ένωση για τις Γλυκαντικές Ουσίες (ISA) που εκπροσωπεί τις εταιρείες τροφίμων, και κυρίως την Coca-Cola, χαιρέτισε την απόφαση η οποία “επιβεβαιώνει τα αποτελέσματα περισσότερων από 600 επιστημονικών εργασιών μέσα σε διάστημα 40 ετών“, ενώ ο πρόεδρος της επιστημονικής επιτροπής της στη Γαλλία, ο Ερβέ Νορντμάν, χαρακτήρισε τη διαμάχη γύρω από την ασπαρτάμη “περισσότερο ιδεολογική παρά επιστημονική“.
EFSA και εταιρείες τροφίμων
“Η EFSA δεν γλύκανε την άποψή της για την ασπαρτάμη“, ειρωνεύτηκε η ευρωβουλευτής και πρώην υπουργός Περιβάλλοντος της Γαλλίας Κορίν Λεπάζ μέσω του Twitter, η οποία είχε χαρακτηρίσει την πρώτη, προσωρινή απόφαση της Ευρωπαϊκής Αρχής ως “αντιγραφή και επικόλληση των μελετών των κατασκευαστών”.
Η EFSA, που έχει κατηγορηθεί επανειλημμένως για τις “υποχωρήσεις” της απέναντι στις πιέσεις των εταιρειών τροφίμων, είχε ξεκινήσει τον Ιανουάριο μια “δημόσια διαβούλευση” με στόχο να “βελτιώσει” και να οριστικοποιήσει την προσωρινή απόφασή της για την ασπαρτάμη.
Με βάση τις μελέτες και τα διαθέσιμα επιστημονικά δεδομένα, η ευρωπαϊκή υπηρεσία σημειώνει ότι “η ασπαρτάμη δεν προκαλεί βλάβες στον εγκέφαλο και στο νευρικό σύστημα και δεν επηρεάζει τη συμπεριφορά ή τη γνωστική λειτουργία στα παιδιά και τους ενήλικες“.
Τα συμπεράσματα της EFSA θα εξεταστούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τις χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εάν επιθυμούν να μειώσουν το όριο της αποδεκτής ημερήσιας λήψης ασπαρτάμης “θα πρέπει να δικαιολογήσουν την απόφασή τους σε επιστημονικό επίπεδο”, είπε ο Λαμπρέ.