Γράφει η Αναστασία Μοσχοβάκη Ιατρός Ειδική Παθολόγος
Η εποχική γρίπη φέτος αναδεικνύεται ισχυρότερη από προηγούμενα έτη.
Οι ταχείες αντιγονικές αλλαγές του ιού της γρίπης και η ικανότητα ανασυνδυασμού του γενετικού του υλικού με στελέχη που προσβάλλουν άλλα είδη όπως τα πουλερικά, είναι παράγοντες που αναμένεται να προκαλέσουν επιθετικές επιδημίες κατά τον αιώνα που διανύουμε.
Ο ιός της γρίπης είναι RNA ιός. Η μετάδοση γίνεται μετά από ενοφθαλμισμό του ιού στο αναπνευστικό σύστημα, με τον βήχα, τον πταρμό, αλλά και με μολυσμένα αντικείμενα.
Η γρίπη στην τυπική της μορφή εισβάλλει απότομα με πυρετό 38-41 βαθμούς, πόνους στους μύες, πονοκέφαλο, βήχα, πρήξιμο αδένων, ρίγη, αίσθημα κακουχίας.
Παρά ταύτα, το φάσμα των κλινικών εκδηλώσεων είναι ευρύ και κυμαίνεται από ελαφρά απύρετη αναπνευστική νόσο όπως το κοινό κρυολόγημα έως την σοβαρή εξάντληση. Σοβαρές επιπλοκές ενδέχεται να εμφανιστούν, ιδιαίτερα σε μωρά ηλικιωμένους έγκυες και ασθενείς με ορισμένα χρόνια νοσήματα.
Οι επιπλοκές της γρίπης
Οι σημαντικότερες σοβαρές επιπλοκές της γρίπης είναι:
- Σύνδρομο Reye. Αποτελεί σοβαρό σύνδρομο, που χαρακτηρίζεται από συνδυασμό εγκεφαλοπάθειας και ηπατικής ανεπάρκειας. Αν και η αιτιολογία του συνδρόμου Reye είναι άγνωστη, η κατάσταση συνδέεται κυρίως με τη χρήση ασπιρίνης σε παιδιά και εφήβους κατά τη διάρκεια της ασθένειας.
- Μυοσίτιδα, ραβδομυόλυση. Χαρακτηρίζεται από έντονη ευαισθησία ή πόνους στην περιοχή των μυών, που οφείλεται σε λύση μυϊκών κυττάρων, έξοδο μυοσφαιρίνης-μυικών ενζύμων στο αίμα. Η κατάσταση μπορεί να οδηγήσει σε ηλεκτρολυτικές διαταραχές, νεφρική ανεπάρκεια, πολυοργανική βλάβη.
- Σύνδρομο Guillain Barré. Πρόκειται για σοβαρή, οξεία, συνήθως ταχέως εξελισσόμενη πολυνευροπάθεια που χαρακτηρίζεται από μυϊκή αδυναμία και διαταραχή αισθητικότητας.
- Περιπτώσεις μυοκαρδίτιδας και περικαρδίτιδας. Πρόκειται για φλεγμονή της καρδιάς. Όταν η εστία είναι το μυοκάρδιο, έχουμε μυοκαρδίτιδα, όταν η εστία είναι ο χιτώνας που περιβάλλει την καρδιά, πρόκειται για περικαρδίτιδα.
- Διάχυτη επιβάρυνση καρδιακής αναπνευστικής νεφρικής λειτουργίας. Η κατάσταση εκδηλώνεται με δύσπνοια, οίδημα, διαταραχές ούρησης.
- Πνευμονία. Η πνευμονία μπορεί να είναι πρωτοπαθής ιογενής πνευμονία, προκαλούμενη από τον ιό, δευτεροπαθής βακτηριακή πνευμονία ή μεικτή πνευμονία. Εμφανίζεται συνήθως ως γρίπη που δεν υφίεται, γρίπη που υποτροπιάζει, δύσπνοια, παραγωγή πτυέλων.
- Παρόξυνση άσθματος, χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας. Δύσπνοια ή βήχας με βρογχόσπασμο εμφανίζονται. Ορισμένες φορές υπάρχει αντιληπτός συριγμός η ρόγχος από τον ασθενή ή το περιβάλλον του.
- Εμφάνιση παραρρινοκολπίτιδας, ωτίτιδας. Όταν οι ρινικοί πόροι αποφράσσονται ή η λειτουργία των κροσσών της μύτης αλλοιώνεται από την γρίπη, εμφανίζεται κατακράτηση εκκρίσεων, τοπική ανάπτυξη παθογόνων και δημιουργία τοπικής ή παρακείμενης φλεγμονής. Στην ωτίτιδα η φλεγμονή εδράζεται στο αυτί ενώ στην παραρινοκολπίτιδα στους παραρρίνιους κόλπους που είναι ανατομικές κοιλότητες, που περιβάλλουν τη μύτη.
Αντιμετώπιση
Η άμεση χορήγηση αντιικών φαρμάκων είναι απαραίτητη σε άτομα υψηλού κινδύνου για την πρόληψη των επιπλοκών.
Συνήθειες της καθημερινότητας που συντελούν στη σωστή πρόληψη αυτή την περίοδο της επιδημικής έξαρσης της γρίπης:
- Κατά το πλύσιμο των χεριών να τα πλένετε με νερό και σαπούνι τουλάχιστον επί 20 δευτερόλεπτα γιατί αυτός είναι ο ελάχιστος χρόνος που απαιτείται για να φονευτούν ιοί και μικρόβια. Να πλένετε τα χέρια σας μετά από χειραψίες, χρηματικές συναλλαγές, μετά την επιστροφή σας στο σπίτι από την εργασία, μετά την αφόδευση και πριν το φαγητό. Κατά το πλύσιμο των χεριών, δεν πρέπει να αμελείτε τις πτυχές των δακτύλων και τις περιοχές ανάμεσα από τα δάχτυλα, τις περιοχές κάτω από τα νύχια, τους καρπούς, την ραχιαία και παλαμιαία επιφάνεια των δακτύλων. Να εκπαιδεύετε τα παιδιά πώς να πλένουν σωστά τα χέρια τους..
- Να αερίζετε συχνά τους κλειστούς χώρους για να εκδιώκονται οι ιοί και τα μικρόβια. Να αποφεύγετε χώρους με συνωστισμό. Να αποφεύγετε την στενή επαφή με άτομα που έχουν συμπτώματα λοίμωξης αναπνευστικού. Να μην βήχετε εκτοξεύοντας τα μολυσμένα σταγονίδια στον αέρα.
- Να μην αγγίζετε μάτια μύτη στόμα που αποτελούν τις κύριες πρώτες θέσεις πιθανού εποικισμού λοιμογόνων παραγόντων με ακάθαρτα χέρια και ακάθαρτα αντικείμενα. Επιστρέφοντας στο σπίτι από την εργασία αλλάξτε υποδήματα και ρούχα και πλύνετε τα χέρια σας.
- Μην καπνίζετε. Ο άκαυστος καπνός περιέχει νικοτίνη, καρκινογόνες ουσίες και τοξίνες, με την καύση όμως οι βλαπτικές ουσίες σύμφωνα με επιστημονικές έρευνες πολλαπλασιάζονται λόγω της εξαέρωσης, της πυρόλυσης της πυροσύνθεσης του καπνού και των άλλων χημικών προσθέτων που χρησιμοποιούνται, με αποτέλεσμα το ενεργητικό και παθητικό κάπνισμα (παραμονή σε χώρο καπνιζόντων) να συνδέεται με πτώση της αμυντικής ικανότητας του σώματος.
- Να ενισχύσετε περαιτέρω το ανοσοποιητικό σας σύστημα κάνοντας διατροφή ισορροπημένη σε θερμίδες και χαμηλή σε κορεσμένα και trans λιπαρά τα οποία ανευρίσκονται κλασσικά στο βούτυρο, τα ζωικά λίπη, τις μαργαρίνες αλλά και στα φυτικά έλαια των τυποποιημένων προϊόντων και των εστιατορίων. Να αποφεύγετε την κατάχρηση αλκοόλ – γλυκών και να περιορίσετε το κόκκινο κρέας. Να ενισχύσετε τα λευκά σας αιμοσφαίρια, τροφοδοτώντας τα σε καθημερινή βάση με βιταμίνες και ιχνοστοιχεία που αφθονούν σε φρέσκα φρούτα λαχανικά, ω3 λιπαρά οξέα που ευρίσκονται στο ψάρι. Η μεσογειακή διατροφή που χαρακτηρίζεται από άφθονη κατανάλωση φρούτων λαχανικών, συστηματική κατανάλωση οσπρίων extra παρθένου ελαιόλαδου ψωμιού ολικής άλεσης, είναι το ιδανικό διατροφικό μοντέλο.
- Το υπερβολικό βάρος μπορεί να επηρεάσει δυσμενώς το ανοσοποιητικό σύστημα. Φροντίστε ώστε ο Δείκτης Μάζας Σώματος να μην υπερβαίνει το 26.
- Να διατηρείτε καλή φυσική κατάσταση αποφεύγοντας την καθιστική ζωή. Η καλή φυσική κατάσταση διατηρεί σε ετοιμότητα τις αμυντικές εφεδρείες του σώματος.
Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη
Ιατρός Ειδική Παθολόγος
Φραγκοπούλου 10, Κηφισιά
24ωρη γραμματεία νοσοκομειακά περιστατικά: 210-6252770
E mail: amoschovaki@yahoo.gr
https://www.youtube.com/channel/UCraKRIyTq0qW8eMtKnmr3hw