Οι γενετικές μεταλλάξεις που οδηγούν στη λευχαιμία είναι σχεδόν αναπόφευκτες μετά την ηλικία των 50 ή 60 ετών, αλλά σπάνια προκαλούν τη νόσο, γράφουν Βρετανοί επιστήμονες σε μελέτη τους που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Cell Reports.
Οι μεταλλάξεις αυτές δεν σημαίνει ότι θα εμφανιστεί η λευχαιμία καθώς το προσδόκιμο ζωής των ανθρώπων είναι μικρότερο από το χρόνο που απαιτείται γι’ αυτό.
Εξετάζοντας το DNA 4.219 ατόμων που δεν είχαν αιματολογικό καρκίνο, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι ποσοστό έως 20% στις ηλικίες 50-60 ετών και περισσότερο από 70% στις ηλικίες άνω των 90 ετών είχαν κύτταρα στο αίμα με τις γενετικές μεταλλάξεις που ανευρίσκονται στην λευχαιμία.
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν μόνο 15 δείχτες μετάλλαξης που σχετίζονται με τη λευχαιμία οι οποίοι βρέθηκαν στο 0,8% των ατόμων κάτω από 60 ετών, και στο 19,5% των ατόμων πάνω από 90 ετών. Συνδυάζοντας άλλες μεταλλάξεις από προηγούμενες μελέτες (πέρα από τις 15 που εξέτασαν) κατέληξαν στις εκτιμήσεις τους. Η πιο συνήθης μετάλλαξη ήταν η DNMT3A-R882.
Το εύρημα υποδηλώνει ότι τα ποσοστά των ενηλίκων με προλευχαιμικά κύτταρα είναι πολύ μεγαλύτερα απ’ ό,τι πιστευόταν μέχρι σήμερα και ότι αυξάνονται δραματικά με την ηλικία.
Αν και οι περισσότεροι από εμάς συσχετίζουν τη λευχαιμία με τα παιδιά, ορισμένες μορφές της εκδηλώνονται στους ενήλικες και η συχνότητά τους δείχνει να αυξάνεται.
Μεταλλάξεις και καρκίνος
«Η λευχαιμία προκαλείται από τη βαθμιαία συσσώρευση μεταλλάξεων του DNA στα βλαστοκύτταρα του αίματος, με μια διαδικασία που μπορεί να διαρκέσει δεκαετίες», δήλωσε ο Τόμας ΜακΚέρελ, από το Ίδρυμα Ερευνών Sanger στο Κέιμπριτζ.
«Αν και μας εξέπληξε το γεγονός ότι βρήκαμε τις συγκεκριμένες μεταλλάξεις σε μεγάλο ποσοστό ηλικιωμένων ανθρώπων, πιστεύουμε ότι η συντριπτική πλειονότητα δεν θα ζήσουν αρκετά χρόνια για να συσσωρεύσουν όλες τις μεταλλάξεις που απαιτούνται για να εκδηλωθεί η λευχαιμία».
«Περιμέναμε πως θα βρούμε σε αρκετούς ηλικιωμένους τις συγκεκριμένες μεταλλαγές αλλά δεν πιστεύαμε ότι αποτελούν σχεδόν αναπόφευκτη συνέπεια του γήρατος», είπε ο επιβλέπων ερευνητής Γιώργος Βασιλείου, επικεφαλής της Ομάδας Γενετικής Αιματολογικών Καρκίνων του Sanger και αιματολόγος στο Νοσοκομείο Addenbrooke’s, στο Κέιμπριτζ.
Και συνέχισε: «Παρ’ ότι οι μεταλλάξεις αυτές θα είναι αβλαβείς για την πλειονότητα των ανθρώπων, σε κάποιους θα ανοίξουν τον δρόμο για τη λευχαιμία και αν υπάρξει σημαντική παράταση στο προσδόκιμο ζωής, στο μέλλον θα δούμε αύξηση στα κρούσματα λευχαιμίας».
Θεωρητικά, αν οι άνθρωποι ζούσαν μέχρι τα 150 χρόνια θα εκδήλωναν λευχαιμία αλλά αυτό ισχύει και για άλλου καρκίνους. Οι ειδικοί υπολογίζουν ότι το ένα στα δύο παιδιά που γεννιούνται τον 21ο αιώνα θα ζήσουν έως τα 100 τους χρόνια, επομένως το ενδεχόμενο αύξησης της λευκαιμίας και των άλλων καρκίνων είναι πολύ πιθανό.
Τρία σημαντικά μέτρα για την πρόληψη του καρκίνου είναι η υγιεινή διατροφή, η άσκηση και η αποφυγή καρκινογόνων του περιβάλλοντος όπως αυτών που βρίσκονται στο τσιγάρο.
