Γράφει η Αναστασία Μοσχοβάκη, Ιατρός Ειδική Παθολόγος
Ο κνησμός (φαγούρα) είναι ένα δυσάρεστο αίσθημα που ποικίλει σε ένταση και χαρακτηρίζεται από επιθυμία για ξύσιμο. Ο κνησμός είναι πιο συχνός στους ηλικιωμένους.
Χημικές ουσίες που εκκρίνονται όπως είναι η ισταμίνη, το νευροπεπτίδιο Ρ, η σεροτονίνη, η βραδυκινίνη, ορισμένες πρωτεάσες, η ενδοθηλίνη, ερεθίζουν ειδικούς υποδοχείς του σώματος προκαλώντας αισθήματα φαγούρας.
Λόγω του κνησμού η επιδερμίδα μπορεί να γίνει υπερκερατωσική με ακάνθωση, παρακεράτωση και περιαγγειακή λεμφοκυτταρική διήθηση.
Η φαγούρα είναι σύμπτωμα τοπικών δερματικών παθήσεων, συστηματικών παθολογικών νοσημάτων, λήψης ορισμένων φαρμάκων. Για παράδειγμα, προσβάλλει τους ασθενείς με ίκτερο ή υπό αιμοκάθαρση σε ποσοστό άνω του 20%.
Αιτίες
Τα τοπικά νοσήματα που προκαλούν φαγούρα είναι πολλές φορές φλεγμονώδη όπως η ατοπική δερματίτιδα και η αλλεργική δερματίτιδα εξ επαφής.
Ο κνησμός από αλλεργία είναι συχνό εύρημα κατά την πραγματοποίηση δραστηριοτήτων στον κήπο ή στην ύπαιθρο ή κατά την τέλεση δραστηριοτήτων που περιλαμβάνουν την επαφή με απορρυπαντικά βαφές χημικές ουσίες.
Συχνά η φαγούρα συνδυάζεται με ξηρότητα και γήρανση του δέρματος.
Κοινά σκευάσματα και φάρμακα που προκαλούν φαγούρα και δυστυχώς ορισμένες φορές χρησιμοποιούνται άκριτα χωρίς ιατρική ένδειξη είναι τα αναβολικά, τα οιστρογόνα, οι φαινοθειαζίνες, η εστολική ερυθρομυκίνη.
Συστηματικά νοσήματα που προκαλούν κνησμό είναι η γενικευμένη αλλεργία ουραιμία, ορισμένα καρκινώματα, η πρωτοπαθής χολική κίρρωση, ενδοκρινοπάθειες, ορισμένα αιματολογικά νοσήματα, αλλεργικά νοσήματα, νευρολογικά νοσήματα, η νεφρική ανεπάρκεια, λοιμώξεις, οι διαταραχές του σιδήρου του αίματος.
Κατά την κλινική ιατρική εξέταση διερευνάται εάν ο κνησμός οφείλεται σε νόσημα που είναι αμιγώς τοπικό ή αποτελεί αντίδραση ενός συστηματικού νοσήματος ή διαταραχής.
Είναι σημαντικό κατά την ιατρική διερεύνηση του κνησμού, να αποκλειστεί η ύπαρξη συστηματικού παθολογικού νοσήματος, το οποίο επιβάλλεται να διαγνωστεί και να θεραπευτεί άμεσα, λόγω κινδύνου σοβαρών επιπλοκών.
Η πιθανότητα η φαγούρα να συνδέεται με συστηματικό νόσημα ή διαταραχή αυξάνει όταν:
- Είναι επίμονος.
- Είναι γενικευμένος δηλαδή αφορά μεγάλο μέρος του σώματος.
- Είναι ανθεκτικός σε τοπική θεραπεία.
Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη Ιατρός Ειδική Παθολόγος
Φραγκοπούλου 10, Κηφισιά
24ωρη γραμματεία νοσοκομειακά περιστατικά: 210-6252770
E mail: amoschovaki@yahoo.gr
https://www.youtube.com/channel/UCraKRIyTq0qW8eMtKnmr3hw
https://www.youtube.com/channel/UC1ZaRAktAaoCEFITCcjhDZQ
