10 συνήθειες που συντελούν στην αϋπνία

Της Αναστασίας Μοσχοβάκη, Ιατρού Ειδικής Παθολόγου

Η αϋπνία είναι μια επίμονη διαταραχή που χαρακτηρίζεται από δυσχέρεια επέλευσης ύπνου, εύκολη αφύπνιση, εξαιρετικά βραχύ ύπνο ή ύπνο που δεν ξεκουράζει.

Ο κύκλος ύπνου εγρήγορσης είναι από τους πιο εμφανείς κύκλους στον άνθρωπο. Η περιοδικότητα και η εσωτερική αρχιτεκτονική του ύπνου συνδέεται άμεσα με την ομαλή λειτουργία ενός κεντρικού νευρωνικού βηματοδότη, ο οποίος με την σειρά του συνδέεται με την αμφιβληστροειδο-υποθαλαμική οδό.

Η αϋπνία μπορεί να υποσκάψει σημαντικά το επίπεδο ενέργειας ενός οργανισμού, την υγεία του, την απόδοση στην εργασία και την ποιότητα της ζωής.

Ο πάσχων εμφανίζει μειωμένη ενεργειακή εφεδρεία, πλημμελή επιδιόρθωση των κυτταρικών φθορών που γίνονται κατά την διάρκεια του 24ώρου,  ελαττωμένη αφομοίωση της προσκομισθείσας γνώσης, διαταραχές στην έκκριση χημικών ουσιών και ορμονών που εκκρίνονται περιοδικά και συνδέονται με το κυκλικό φαινόμενο του ύπνου. Η αϋπνία ενδέχεται να προκαλέσει προβλήματα μνήμης, χρόνιο σύνδρομο κόπωσης, μυϊκά άλγη, ψυχολογικά προβλήματα,  εξασθένηση ανοσοποιητικού συστήματος, διαταραχές αρτηριακής πίεσης, βουλιμία, προβλήματα σακχάρου, καρδιακά προβλήματα.

Δέκα συνήθειες που μπορούν να αποτελέσουν αιτία αϋπνίας

Οι βασικές συνήθειες στις οποίες μπορεί να οφείλεται η αϋπνία είναι:

  1. Η συνήθεια πολλών ανθρώπων να κοιμούνται με πηγές φωτός ή ήχου στο υπνοδωμάτιο. Το φως και οι ήχοι επιδρούν δυσμενώς στον βηματοδότη του ύπνου αναστέλλοντας την ενεργοποίησή του. Τα ξυπνητήρια, τα κινητά τηλέφωνα, οι τηλεοράσεις τα tablets πρέπει να απενεργοποιούνται πλήρως.
  2. Η συνήθεια του παρατεταμένου μεσημεριανού βαθέως ύπνου. Εάν πάσχετε από αυπνία, αποφύγετε να κοιμάστε παρατεταμένα κατά την διάρκεια της ημέρας. Προτιμήστε να ξεκουραστείτε ξαπλώνοντας ή κάνοντας περίπατο. Οπωσδήποτε μην κοιμάστε πάνω από 30 λεπτά κατά την διάρκεια της ημέρας εάν δεν μπορείτε να το αποφύγετε παντελώς.
  3. Η κακή φροντίδα του στρώματος. Πολλοί άνθρωποι αμελούν να αλλάζουν το στρώμα τους μετά την παρέλευση της ημερομηνίας λήξης που καταγράφει ο κατασκευαστής. Η τοποθέτηση αδιαπέραστων καλυμμάτων κατά την διάρκεια της ημέρας συντελεί στην απομάκρυνση σκόνης και ακάρεων που διαταράσσουν τον ομαλό ύπνο.
  4. Η ανυπαρξία σταθερού ωραρίου κατάκλισης αφύπνισης. Η σταθεροποίηση του ωραρίου ύπνου διευκολύνει την λειτουργία του ενδογενούς βηματοδότη ύπνου.
  5. Η απουσία χαλαρωτικής ατμόσφαιρας κατά το δίωρο που προηγείται της κατάκλισης. Αποφύγετε την εργασία, την επίπονη άσκηση, την επαφή με δυσάρεστα ερεθίσματα πριν τον ύπνο.
  6. Η συνήθεια λήψης τροφίμων ή ποτών με καφεΐνη πριν τον ύπνο. Αποφύγετε κάθε τρόφιμο με μικρή ή μεγάλη συγκέντρωση καφεΐνης. Αποφύγετε καφέ τσάι σοκολάτα ποτά τύπου cola μετά το μεσημέρι.
  7. Η συνήθεια λήψης μεγάλων λιπαρών γευμάτων πριν τον ύπνο. Τρώτε τρία τέσσερα γεύματα κατά την διάρκεια της ημέρας, χωρίς να παραλείπετε το πρωινό. Το βραδινό σας πρέπει να είναι το πιο ελαφρό γεύμα της ημέρας και να απέχει τουλάχιστον μία δύο ώρες από τον ύπνο.
  8. Η συνήθεια πόσης αλκοολούχων ποτών. Η κατάχρηση αλκοόλ διαταράσσει τον φυσιολογικό ύπνο, ιδιαίτερα μετά το μεσημέρι.
  9. Η συνήθεια πόσης νερού πριν τον ύπνο. Η ουροδόχος κύστη όταν είναι υπό τάση εμποδίζει την ομαλή έλευση του ύπνου. Εάν πάσχετε από αυπνία αποφύγετε να πίνετε νερό κατά το δίωρο που προηγείται της κατάκλισης και αποκτήστε τη συνήθεια να ουρείτε πριν τον ύπνο.
  10. Το κάπνισμα μπορεί να διαταράξει τον ύπνο λόγω της τοξικής επίδρασης της νικοτίνης. Εάν δεν θέλετε να διακόψετε το κάπνισμα τουλάχιστον μην καπνίζετε κατά το δίωρο που προηγείται της κατάκλισης.
  11. Η συνήθεια που έχουν ορισμένοι άνθρωποι να κοιμούνται με τα ζώα τους. Αποφύγετε να παίρνετε τα ζώα σας στο κρεβάτι. Ορισμένα συστατικά του τριχώματος των ζώων ή εξωγενείς παράγοντες που επικάθονται στο τρίχωμα (π.χ. γύρη) ενδέχεται να διαταράξουν τον ομαλό ύπνο.

Σε περιπτώσεις ανθεκτικής ή επίμονης αϋπνίας η σωστή ιατρική εξέταση είναι απαραίτητη.

Τα συνηθέστερα νοσήματα που προκαλούν δευτεροπαθώς επίμονες αϋπνίες είναι εγκεφαλικά νοσήματα, καρδιακά νοσήματα, πεπτικές διαταραχές, αναπνευστικές νόσοι, ορμονικές διαταραχές, νεφρικά νοσήματα, ηπατικά νοσήματα, ψυχιατρικές καταστάσεις.

Όταν η αϋπνία δεν προκαλείται δευτεροπαθώς από κάποιο υποκείμενο παράγοντα ή νόσημα, πρόκειται για πρωτοπαθή αϋπνία.

Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη Ιατρός Ειδική Παθολόγος
Φραγκοπούλου 10, Κηφισιά
24ωρη γραμματεία νοσοκομειακά περιστατικά: 210-6252770
Email: amoschovaki@yahoo.gr
http://iatreioamoschovaki.gr
https://www.youtube.com/channel/UCraKRIyTq0qW8eMtKnmr3hw

Δείτε επίσης