Είναι γνωστό ότι ο καφές μας κρατά ξύπνιους, αλλά μέχρι σήμερα δεν ήταν σαφές γιατί συμβαίνει αυτό. Μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιθεώρησ Science Translational Medicine δείχνει ότι η καφεΐνη αποδιοργανώνει το κιρκάδιο ρυθμό (βιολογικό ρολόι) του οργανισμού.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, αν κάποιος πιει ένα διπλό εσπρέσο τρεις ώρες προτού πέσει για ύπνο, το βιολογικό ρολόι του μετακινείται προς τα πίσω κατά περίπου 40 λεπτά. Δηλαδή το σώμα θεωρεί πως είναι πιο νωρίς από ό,τι είναι στην πραγματικότητα και αργεί να μας πάρει ο ύπνος.
Ερευνητές των πανεπιστημίων του Κολοράντο και του Κέμπριτζ, με επικεφαλής τον καθηγητή φυσιολογίας Κένεθ Ράιτ, πειραματίσθηκαν με τρεις γυναίκες και δύο άνδρες, στους οποίους τα βράδια χορηγούνταν επί 50 μέρες είτε ένα χάπι καφεΐνης 200 mg είτε ένα εικονικό χάπι (placebo).
Καφές, φως και αϋπνία
Κατά τη διάρκεια της μελέτης, ελεγχόταν τα επίπεδα της ορμόνης μελατονίνης μέσω δείγματος σάλιου. Τα επίπεδα της μελατονίνης αυξάνονται, όταν το βιολογικό ρολόι δείχνει ότι είναι ώρα για ύπνο, ενώ μειώνονται όταν είναι η ώρα να ξυπνήσουμε.
Με την καφεΐνη, υπήρχε κατά μέσο όρο μια καθυστέρηση 40 λεπτών στον νυχτερινό κιρκαδιανό ρυθμό τους, σε σχέση με το εικονικό χάπι.
Αν επιπλέον, εκτός από την κατανάλωση καφεΐνης, υπήρχε και έντονο φως στον χώρο του ύπνου, τότε το βιολογικό ρολόι μπερδευόταν ακόμη περισσότερο και πήγαινε πίσω 85-105 λεπτά. Με άλλα λόγια, ο καφές και τα αναμμένα φώτα το βράδυ στο υπνοδωμάτιο είναι η ιδανική συνταγή για να έχει κάποιος αϋπνίες. .
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, τα νέα ευρήματα μπορεί να βοηθήσουν στο «τζετ-λαγκ», όταν το βιολογικό ρολόι απορυθμίζεται λόγω των μακρινών αεροπορικών ταξιδιών. Αν ο ταξιδιώτης που κατευθύνεται προς τα δυτικά (οπότε το βιολογικό ρολόι του ωθείται προς τα πίσω) πίνει καφέ τη σωστή ώρα, μπορεί να βοηθήσει το βιολογικό ρολόι του να προσαρμοστεί καλύτερα στην αλλαγή της χρονικής ζώνης.