Η νηστεία ορισμένες μέρες της εβδομάδας έχει γίνει δημοφιλής ως τρόπος αδυνατίσματος, όμως, μέχρι σήμερα, δεν υπήρχε κάποια αξιολόγηση για την μακροχρόνια αποτελεσματικότητά της. Τα ευρήματα από βραχυπρόθεσμες μελέτες δείχνουν ότι οι συμμετέχοντες σε προγράμματα δίαιτας που εναλλάσσουν τις ημέρες χάνουν το 3-7% του σωματικού βάρους μετά από 2-3 μήνες.
Τώρα, μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό JAMA Internal Medicine βρήκε πως όσοι προσπαθούν να χάσουν κιλά τρώγοντας ό,τι θέλουν τη μια μέρα και περιορίζοντας τις θερμίδες π.χ. στις 500 την άλλη, δεν κερδίζουν κάτι ιδιαίτερο στο αδυνάτισμα, σε σύγκριση με ένα πρόγραμμα καθημερινής δίαιτας.
Στη μελέτη συμμετείχαν 100 παχύσαρκα άτομα (86 γυναίκες και 14 άνδρες), ηλικίας 18-64 ετών, που χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες.
Η μία ομάδα ακολούθησε την κλασική δίαιτα που απαιτούσε να τρώνε το 75% των ημερήσιων θερμίδων κάθε μέρα. Η δεύτερη ομάδα έκανε δίαιτα μέρα παρά μέρα που απαιτούσε τη μια μέρα να τρώνε το 25% των ημερήσιων θερμίδων που έχει ανάγκη το σώμα και την άλλη όσο ήθελαν. Η τρίτη ομάδα δεν έκανε καμία δίαιτα και αποτέλεσε την ομάδα ελέγχου.
Η μελέτη περιελάμβανε μια φάση απώλειας βάρους 6 μηνών και μία φάση συντήρησης βάρους 6 μηνών. Οι συμμετέχοντες στις δύο ομάδες που έκαναν δίαιτα λάμβαναν τυποποιημένα γεύματα για τους πρώτους τρεις μήνες και στη συνέχεια έλαβαν διατροφικές συμβουλές. Το δεύτερο τρίμηνο έκαναν συναντήσεις με έναν διαιτολόγο κάθε εβδομάδα για να μάθουν πώς θα συνεχίσουν τη διατροφή μόνοι τους.
Τα ποσοστά εγκατάλειψης της προσπάθειας ήταν 38% για την δίαιτα μέρα παρά μέρα, 29% για την κλασική δίαιτα και 26% για την ομάδα ελέγχου. Τα ποσοστά αυτά δείχνουν ότι η δίαιτα μέρα παρά μέρα ίσως ήταν δυσκολότερη από την κλασική δίαιτα.
Ίδια αποτελέσματα
Η μελέτη βρήκε ότι η απώλεια βάρους με τον κλασικό τρόπο ήταν, κατά μέσον όρο, στο 5,3% του αρχικού σωματικού βάρους έπειτα από 12 μήνες, ενώ η απώλεια βάρους για όσους έκαναν δίαιτα μέρα παρά μέρα ήταν, κατά μέσον όρο, 6%. Στους έξι μήνες το ποσοστό απώλειας βάρους ήταν ίδιο για τις δύο ομάδες, στο 6,8%.
«Επειδή είναι δύσκολο να προσέχει κανείς καθημερινά τι και πόσο να τρώει, πολλοί ελπίζουν ότι κάνοντας αυστηρή δίαιτα μέρα παρά μέρα θα διευκολύνονται και πιθανώς να αδυνατίζουν περισσότερο», ανέφερε η επικεφαλής της μελέτης Krista A. Varady, αναπληρώτρια καθηγήτρια Κινησιολογίας & Διατροφής στο University of Illinois, στο Σικάγο. «Η μελέτη μας, όμως, έδειξε ότι αυτό δεν ισχύει και ότι η απώλεια βάρους είναι παραπλήσια με τις δύο μεθόδους».
Οι εθελοντές που κατόρθωσαν να τηρήσουν το πρόγραμμα της δίαιτας μέρα παρά μέρα, έχασαν 10-25 κιλά μέσα σε ένα χρόνο, φροντίζοντας να τρώνε την ημέρα της αυστηρής δίαιτας πολλές πρωτεΐνες διότι προάγουν το αίσθημα κορεσμού της πείνας, είπε η Varady. Οι συμμετέχοντες στην ομάδα της δίαιτας μέρα παρά μέρα έπρεπε να περιορίζονται σε 500 θερμίδες, αλλά οι περισσότεροι κατέληξαν να τρώνε παραπάνω. Έχασαν, όμως, βάρος διότι μείωναν τις ποσότητες του φαγητού που κατανάλωναν την ημέρα κατά την οποία θεωρητικά μπορούσαν να τρώνε ό,τι ήθελαν.
Πάντως, η δίαιτα μέρα παρά μέρα δεν φάνηκε να πλήττει την υγεία, καθώς έπειτα από 12 μήνες δεν παρατηρήθηκαν επιβαρυντικές διαφορές στην αρτηριακή πίεση, στον καρδιακό ρυθμό, στα τριγλυκερίδια, στα επίπεδα σακχάρου και ινσουλίνης ή σε διάφορους άλλους δείκτες στο αίμα.
Είναι ενδιαφέρον ότι η ΗDL χοληστερίνη (καλή) είχε αυξηθεί στη δίαιτα μέρα παρά μέρα μετά από 6 μήνες σε σχέση με την ομάδα της κλασική δίαιτας. Η διαφορά ήταν 6,2 mg/dL στο εξάμηνο αλλά μόνο 1 mg/dL στο 12άμηνο. Από την άλλη μεριά, η LDL χοληστερίνη (κακή) αυξήθηκε στην ομάδα εναλλαγής ημερήσιας νηστείας κατά 11,5 mg/dL σε σύγκριση με την κλασική δίαιτα. Οι ερευνητές δεν έδωσαν κάποια εξήγηση για αυτές τις διαφορές.