Το φαινόμενο placebo μπορεί να λειτουργήσει ακόμα και όταν οι ασθενείς γνωρίζουν ότι λαμβάνουν εικονικό φάρμακο, σύμφωνα με μια μελέτη από ερευνητές του Πανεπιστημίου Maryland, στη Βαλτιμόρη και δημοσιεύθηκε στο περιοδικό The Journal of Pain.
Οι επιστήμονες βρήκαν ότι οι ασθενείς στους οποίους χορηγήθηκε ένα ψεύτικο παυσίπονο τους έκανε να αισθάνονται λιγότερο πόνο παρότι έμαθαν, στη συνέχεια, ότι δεν ήταν γνήσιο.
Αλλά υπήρχε μια “παγίδα”. Οι επιστήμονες δεν είπαν στους ασθενείς ότι το φάρμακο ήταν ψεύτικο από την αρχή αλλά τους έκαναν να πιστεύουν ότι λειτουργεί.
Οι επιστήμονες εφάρμοσαν θερμότητα στο μπράτσο 40 ατόμων ώστε να έχουν μια έντονη αίσθηση του πόνου, αλλά χωρίς να καίγεται το δέρμα τους.
Μετά τη χρήση της θερμότητας που έφτανε μέχρι τους 47,5 βαθμούς Κελσίου, οι ερευνητές έβαζαν στο σημείο του πόνου μια αλοιφή. Στην πραγματικότητα επρόκειτο για μια βαζελίνη με μπλε χρώμα σε συσκευασία φαρμάκου. Συγχρόνως, οι ερευνητές, εν αγνοία των συμμετεχόντων, μείωναν τη θερμότητα ώστε να υπάρχει η αίσθηση ότι το φάρμακο είχε αποτέλεσμα. Αυτό δημιούργησε την ψευδαίσθηση στους εθελοντές ότι λάμβαναν ένα πραγματικό παυσίπονο.
Οι επιστήμονες βρήκαν ότι τέσσερις συνεδριάσεις ήταν αρκετές για να εκπαιδεύσουν το ανθρώπινο μυαλό να αισθάνεται ανακούφιση από το ψεύτικο φάρμακο. Στη συνέχεια, η βαζελίνη είχε πραγματικά αποτελέσματα ακόμα και όταν ανακοινώθηκε στους εθελοντές ότι επρόκειτο για εικονικό φάρμακο.
Εκπαίδευση εγκεφάλου
Η μελέτη δείχνει ότι το “ψυχολογικό” αποτέλεσμα μπορεί να είναι τόσο ισχυρό όσο και μια δραστική ουσία. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι το εύρημα θα μπορούσε να ανοίξει τις πόρτες σε νέους τρόπους θεραπείας απεξάρτησης από τα ναρκωτικά και να βοηθήσει στην αντιμετώπιση του πόνου τόσο στους ενήλικες όσο και στα παιδιά.
Ο επικεφαλής της μελέτης Tor Wager δήλωσε: «Έχουμε να μάθουμε ακόμα πολλά για το πως λειτουργεί το εικονικό φάρμακο. Αυτό που σκεφτόμαστε τώρα είναι ότι απαιτείται τόσο η πίστη στη δύναμη της θεραπείας αλλά και στις εμπειρίες που συνάδουν με αυτές τις πεποιθήσεις. Οι εμπειρίες μαθαίνουν τον εγκέφαλο να ανταποκρίνεται στη θεραπεία ως πραγματικό γεγονός. Μετά από αυτή τη μάθηση, ο εγκέφαλος εξακολουθεί να ανταποκρίνεται στο φάρμακο, ακόμη και αν υπάρχει πλέον η γνώση ότι είναι εικονικό».
Να σημειωθεί πως είναι ήδη γνωστό πως τα ψευδοφάρμακα μπορούν να προκαλέσουν απελευθέρωση παυσίπονων ουσιών στον εγκέφαλο.
