Δημόσιο πρόβλημα έχουν γίνει οι καισαρικές τομές στη χώρα μας. Δυσκολεύονται οι Ελληνίδες να γεννήσουν με φυσιολογικό τοκετό λόγω του ότι μένουν έγκυες σε προχωρημένη ηλικία ή η ιατρική ασκείται με σκοπό το κέρδος;
Το ποσοστό των καισαρικών τομών στην Ελλάδα είναι σε απαράδεκτα υψηλά επίπεδα, σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε ο υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξανθός, στη Βουλή. Ο κ. Ξανθός χαρακτήρισε την κατάσταση πολυπαραγοντικό πρόβλημα που δημιουργεί “θύματα”, επιφέρει πλήγμα στο ΕΣΥ και εκθέτει την Ελλάδα διεθνώς.
Τα στοιχεία του μεγαλύτερου ασφαλιστικού φορέα, του ΕΟΠΥΥ, είναι αποκαλυπτικά για το 2015 και το 2016. Το 2015, από τους 36.445 τοκετούς ασφαλισμένων σε δημόσια και ιδιωτικά μαιευτήρια, το 57,8% έγινε με καισαρική τομή. Στους πρώτους εννέα μήνες του 2016, για τους οποίους υπάρχουν στοιχεία, σε σύνολο 41.006 γεννήσεων, οι 23.602 που καταγράφηκαν στο σύστημα του ΕΟΠΥΥ πραγματοποιήθηκαν με καισαρική τομή (ποσοστό 57,5%).
Το αποδεκτό ποσοστό καισαρικών τομών, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) είναι το 15%. Οι άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπερβαίνουν το ποσοστό αυτό, το πολύ κατά το διπλάσιο, φθάνοντας το 25-30% στο σύνολο των τοκετών. Η Ελλάδα, όμως βρίσκεται πολύ πιο πάνω, σχεδόν σε τετραπλάσιο ποσοστό. Σύμφωνα με πόρισμα του ελληνικού παραρτήματος του ΠΟΥ στο σύνολο των γεννήσεων στη χώρα, το 56,8% γίνεται με καισαρική τομή.
«Το γεγονός αυτό εκθέτει την Ελλάδα και την επιστημονική κοινότητα, εκθέτει τις γυναίκες σε αυξημένο κίνδυνο (λόγω της χειρουργικής πράξης που υφίστανται) και επιβαρύνει το Εθνικό Σύστημα Υγείας καθώς η αποζημίωση για χειρουργική πράξη καισαρικής είναι κατά 66% υψηλότερη από τον φυσιολογικό τοκετό», ανέφερε ο κ. Ξανθός.
Απαντώντας σε ερώτηση του βουλευτήςτου ΣΥΡΙΖΑ Γιώργου Δημαρά για το θέμα, ο υπουργός Υγείας ανακοίνωσε πλέγμα μέτρων για την άμβλυνση του φαινομένου με καμπάνια ενημέρωσης, αλλά και ελεγκτικούς μηχανισμούς, όπως και αιτιολόγηση των ιατρικών πράξεων.
«Αποδείχθηκε -είπε ο κ. Ξανθός- ότι όπου τηρούνται οι οδηγίες και υπάρχει εμπειρία, το ποσοστό των καισαρικών πέφτει», και επικαλέστηκε το Μαιευτήριο “Αλεξάνδρα”, στο οποίο το ποσοστό των γεννήσεων με καισαρική τομή είναι μειωμένο. Ο υπουργός Υγείας είπε επίσης ότι είναι ευθύνη της Πολιτείας να υπάρξουν μηχανισμοί ελέγχου και αξιολόγησης της ποιότητας των υπηρεσιών, αλλαγή κουλτούρας στους υγειονομικούς και την κοινωνία.
Ευθύνες στους γιατρούς
Ανάμεσα στις ευθύνες του ΕΣΥ και των Επιστημονικών Εταιρειών, ο υπουργός συμπεριέλαβε την συστηματική καταγραφή των δεδομένων που αφορούν τις εγκυμοσύνες, την συγκριτική αξιολόγηση μαιευτικών κλινικών δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, καθώς και της ανάπτυξης μηχανισμών ελέγχου της διαφθοράς και της οικονομικής εκμετάλλευσης του ασθενή.
Αναλύοντας τους λόγους εκτίναξης των καισαρικών τομών στην Ελλάδα, ο κ. Ξανθός αναφέρθηκε τόσο στους λόγους που τις επιλέγουν οι γιατροί όσο και στους λόγους που τις αποφασίζουν οι έγκυες γυναίκες.
«Από την πλευρά των γιατρών προκρίνεται η λύση της καισαρικής τομής, λόγω του ότι ο τοκετός γίνεται προγραμματισμένα κι έτσι υπάρχει διευκόλυνση διευθέτησης του χρόνου εργασίας τους, οι περισσότερες καισαρικές γίνονται εντός του ωραρίου των ιατρών, λόγω της επιλογής «αμυντικής ιατρικής» (για την αποφυγή δηλαδή επιπλοκών κατά τον τοκετό για τα οποία δεν υπάρχει πλέον επαρκής εκπαίδευση και την αποφυγή μηνύσεων κ.λπ.), λόγω της διασφάλισης αυξημένης αμοιβής, ακόμη λόγω της διασφάλισης της παρουσίας του γιατρού που παρακολούθησε την γυναίκα κατά την εγκυμοσύνη, αλλά και λόγω της ανεπαρκούς εκπαίδευσης σε φυσιολογικό τοκετό», ανέφερε ο κ. Ξανθός.
Από την πλευρά των γυναικών, υπάρχει η πεποίθηση μιας πιο ανώδυνης και ασφαλούς εμπειρίας, και δίνεται η δυνατότητα να γεννήσουν στο νοσοκομείο που βρίσκεται ο γιατρός της επιλογής τους.
Είναι γεγονός ότι υπάρχει αύξηση των περιπτώσεων κυοφορίας σε μεγάλες ηλικίες και εγκυμοσύνες υψηλού κινδύνου. Ωστόσο η ενημέρωση για τα πλεονεκτήματα του φυσιολογικού τοκετού έναντι της καισαρικής τομής και οι παρενέργειες που μπορεί να έχει αυτή στο παιδί (αυξημένη πιθανότητα άσθματος, παχυσαρκίας κλπ) αλλά και για τη γυναίκα (αυξημένος κίνδυνος θρόμβωσης) είναι ανεπαρκής.
Μια άλλη χώρα με πολύ υψηλά ποσοστά καισαρικών, η δεύτερη μετά την Ελλάδα, είναι η Βραζιλία. Στην Ευρώπη, υψηλό είναι το ποσοστό έχει για την Ιταλία (35,7%), ενώ ακολουθούν η Ουγγαρία, η Πολωνία, η Γερμανία και η Αυστρία. Από την άλλη πλευρά, κοντά στο ποσοστό του 15% που θεωρείται επιτρεπτό από τον ΠΟΥ βρίσκονται οι σκανδιναβικές χώρες, η Σουηδία, η Νορβηγία και η Φινλανδία.